غده ی پروستات، یک غده ی کوچک در بدن و بخشی از دستگاه تناسلی مردان است که مایع منی را تولید می کند. مایع منی هنگام انزال، از بدن خارج می شود. از آن جایی که پروستات در انزال نقش دارد، این سوال پیش می آید که آیا بین خودارضایی و پروستات ارتباطی وجود دارد؟ به عبارت دیگر، آیا انزال در میزان خطر ابتلا به بیماری های مربوط به پروستات (بزرگی پروستات) تأثیر می گذارد؟
پاسخ این سوال، واضح و مشخص نیست؛ شواهدی مبنی بر این وجود دارد که انزال مکرر ممکن است محافظتی در برابر سرطان پروستات ایجاد کند، با این حال با اطمینان نمیتوان گفت، زیرا تحقیقات کافی در این باره صورت نگرفته اما از سوی دیگر شواهد روشنی وجود دارد که میگوید؛ خود ارضایی ارتباطی با بیماری های مربوط به پروستات ندارد.
سرطان پروستات چیست؟
سرطان پروستات بعد از سرطان پوست دومین سرطان شایع در مردان است. تقریباً از هر 9 مرد در ایالات متحده 1 نفر در طول زندگی خود به سرطان پروستات مبتلا می شود و بیش از 2 درصد از آن ها در اثر این بیماری جان خود را از دست می دهند.
سرطان پروستات در غده ی پروستات ایجاد می شود. این غده، اندامی به اندازه ی گردو است که بین مثانه و آلت تناسلی، درست در جلوی رکتوم قرار دارد. پروستات مایع منی را تولید می کند که اسپرم را در طول انزال تغذیه و حمل می نماید.

علت بروز سرطان پروستات چیست؟
سرطان پروستات علت مشخصی ندارد، بلکه با عوامل مختلفی مانند ژنتیک (سابقه ی خانوادگی)، سن، قومیت و حتی رژیم غذایی و میزان تحرک ارتباط دارد. شناخته شده ترین عوامل خطر ابتلا سرطان پروستات شامل سن، سابقه ی خانوادگی و نژاد و قومیت است. سایر عوامل خطر این بیماری عبارتند از:
- چاقی
- ورزش ناکافی
- رژیم غذایی
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی
- پروستاتیت (پروستات ملتهب)
- سیگار کشیدن
- بیماری های مقاربتی (STI ها)
آیا خود ارضایی از فرد در برابر سرطان پروستات محافظت می کند؟
در واقع معلوم نیست. مدارکی وجود دارد که نشان می دهد انزال زیاد با کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات همراه است، اما مدارک موجود به اندازه ی کافی و لازم این مطلب را اثبات نمی کنند.
بهترین نتایج تاکنون از تجزیه و تحلیل حدود ۳۰ هزار مرد در سال ۲۰۱۶ به دست آمده است. این تجزیه و تحلیل نشان داد افرادی که در گذشته حداقل ۲۱ روز در هر ماه انزال داشتند در مقایسه با افرادی که ۴ تا ۷ بار در ماه به انزال می رسیدند، ۲۰ درصد کمتر در معرض ابتلا به سرطان پروستات قرار گرفته اند.
این تحقیق نقص هایی نیز داشته است. یک مشکل این بود که به حافظه ی افراد در مورد انزال خود متکی بود؛ یعنی به جای تحلیل فعالیت جنسی شرکت کنندگان در طول زمان، از یک نظرسنجی استفاده نمود. به همین دلیل نمی توان نتایج این تحقیق را با قطعیت پذیرفت.

آیا ارتباطی بین انزال و سرطان پروستات وجود دارد؟
همان طور که پیش تر در مورد آن توضیح دادیم، یک پژوهش در سال 2016 با بررسی 31000 نفر به این نتیجه رسید که مردانی که بیش از 21 بار در ماه انزال داشته اند، تقریباً 20 درصد کمتر از مردانی که 4 تا 7 انزال در ماه داشتند، در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات بودند.
با این حال، علم مربوط به این موضوع هنوز جا نیفتاده است و همه ی پژوهش ها با آن موافق نیستند. یک مطالعه ی انجام شده در سال ۲۰۰۴، هیچ ارتباطی بین دفعات انزال و خطر ابتلا به سرطان پروستات پیدا نکرد. البته، پیچیدگی جالب توجه این تحقیق آن است که همان مردانی را که در تحقیق سال ۲۰۱۶ شرکت داشتند، مورد بررسی قرار داد.
جالب است بدانید که این نتایج متناقض لزوماً ارتباط بالقوه ی بین دفعات انزال و سرطان پروستات را رد نمی کنند. این بیماری در مردان سالمند شایع تر است و انزال مکرر ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را با بالا رفتن سن شرکت کنندگان، کاهش داده باشد.
پژوهش دیگری نشان داد که مردان جوانی که فعالیت جنسی بیشتری (شامل خودارضایی و رابطه ی جنسی) را گزارش کردند در واقع در دهه ی 20 و 30 زندگی خود در معرض خطر نسبتاً بیشتری برای ابتلا به سرطان پروستات بودند. اما پس از آن، به نظر می رسید که فعالیت جنسی مکرر در سن 50 سالگی و بالاتر، از فرد در برابر سرطان پروستات محافظت کرده است.
یک متاآنالیز در سال 2018 از 21 مطالعه گزارش داد که انزال متوسط (که به 2 تا 4 بار در هفته اطلاق می شود) به طور قابل توجهی با کاهش خطر ابتلا به سرطان همراه است اما ثابت نمی کند که این خطر به دلیل انزال بیشتر، کاهش یافته است. علاوه بر این، محققان دریافتند مردانی که شرکای جنسی کمتری داشتند یا در سن های بالاتری رابطه ی جنسی را شروع کردند، احتمال کمتری برای ابتلا به سرطان در آن ها وجود داشته است.
با این حال، باید هنگام تفسیر این داده ها دقت داشته باشید. این که انزال مکرر بتواند به پیشگیری از سرطان پروستات کمک کند، با هیچ مدرکی اثبات نشده است؛ برخی تحقیقات به این سمت گرایش دارند، اما نتایج متناقض مانند نتایج مطالعات بالا نشان می دهد که به تحقیقات بیشتری نیاز است.
کم کردن خطر ابتلا به سرطان پروستات
علت سرطان پروستات هنوز مشخص نیست. با این وجود سن، سابقه ی خانوادگی و نژاد افراد عوامل خطری هستند که نمی توان آن ها را تغییر داد، اما شما می توانید برای حفظ سلامت پروستات خود، تغییرات ساده ای در سبک زندگیتان به وجود آورید:
- مصرف کمتر چربی اشباع شده با تمرکز بر ماهی، مصرف پروتئین بدون چربی، سبزیجات، میوه ها و غلات کامل.
- کاهش مصرف لبنیات
- مصرف بیشتر قهوه و چای سبز
- داشتن تحرک جسمی به صورت منظم
- حفظ وزن سالم
غربالگری سرطان پروستات
تشخیص زودهنگام یا غربالگری سرطان پروستات معمولاً شامل تستی به نام آنتی ژن اختصاصی پروستات یا آزمایش PSA (آزمایش خونی که سطح PSA شما را اندازه گیری می کند) است. PSA، پروتئینی که توسط غده ی پروستات ساخته می شود. مشکلات مربوط به سلامت پروستات (مانند سرطان، هیپرتروفی خوش خیم پروستات و پروستاتیت) منجر به افزایش سطح PSA می شوند.
دکتر شهریار ناطق، متخصص اورولوژی درتهران