عمل فتق کشاله ران

آخرین بروزرسانی: 8 خرداد 1402

در این مقاله می خوانید

در فتق اینگوینال یا فتق کشاله ی ران، چربی یا بخشی از روده کوچک وارد کانال اینگوئینال (مسیر کوچکی که به صورت تحتانی و میانی به سمت دیواره ی تحتانی شکم گسترش یافته است) می شود. که در بیشتر مواقع تنها راه درمان، عمل فتق کشاله ران می باشد.

در واقع، فتق زمانی رخ می دهد که بخشی از یک اندام داخلی (معمولاً روده ی کوچک) از طریق یک ناحیه تضعیف یا پاره شده صفاق (غشاء نازکی که دیواره ‌های حفره ی شکم و بخش بزرگی از اندام داخلی را پوشانده و از بخش ‌های مهم حفاظت می‌ کند) بیرون زده و ایجاد برآمدگی می کند. 

فتق اینگوینال در مردان معمولاً در ناحیه کشاله ران و نزدیک کیسه بیضه رخ می دهد. ترمیم فتق یک عمل رایج است و بر اساس آمار بدست آمده سالانه بیش از یک میلیون ترمیم فتق در آمریکا انجام می شود.

علائم فتق کشاله ران

علائم فتق اینگوینال عبارتند از:

علت ابتلا به فتق کشاله ران

فتق اینگوینال ممکن است در هر کسی با هر سنی اتفاق بی افتد. با این حال، این بیماری در مردان بسیار رایج تر است. احتمال ابتلای مردان به فتق اینگوینال در طول زندگی 27 درصد و در زنان 3 درصد است. ضعف عضلات شکم در برخی از افراد مادرزادی بوده و بنابراین بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند. 

برخی دیگر نیز به دلیل فشار زیاد (ناشی از بلند کردن اجسام سنگین، افزایش وزن، سرفه یا مشکل در مدفوع و ادرار) به دیواره شکم دچار این مشکل می شوند.

آیا عمل فتق کشاله ران تنها راه درمان است؟

فتق اینگوینال بزرگ شده، حبس شده یا ایجاد کننده علائم در بزرگسالان معمولاً با جراحی تحت درمان قرار می گیرد. در نوزادان و کودکان همیشه برای جلوگیری از بروز فتق حبس شده، جراحی تجویز می شود. 

جراحی فتق کشاله ران، معمولاً به صورت سرپایی انجام می شود. دوره نقاهت با توجه به اندازه فتق، تکنیک مورد استفاده و سن و سلامت بیمار متفاوت می باشد. دو نوع اصلی جراحی فتق اینگوینال به شرح زیر است:

1_ جراحی باز ترمیم فتق کشاله ران

جراحی باز ترمیم فتق، تحت بی حسی موضعی در شکم یا ستون فقرات، یا بیهوشی عمومی (که در آن فرد به خواب عمیق می رود)، یا ترکیبی از این دو انجام می شود. در این جراحی پزشک برشی در کشاله ران بیمار ایجاد کرده و فتق را به داخل شکم بر می گرداند و دیواره های عضلانی را بخیه می زند. در اغلب موارد ناحیه ضعف عضلانی با یک توری مصنوعی یا صفحه تقویت شده تا حمایت لازم صورت گیرد.

2_ عمل لاپراسکوپی ترمیم فتق

این جراحی تحت بیهوشی عمومی انجام می شود و در آن، جراح چندین برش کوچک در ناحیه تحتانی شکم ایجاد کرده و سپس یک لاپاراسکوپ (لوله ی نازک مجهز به دوربین فیلمبرداری کوچک که به انتهای آن متصل شده و تصویر بزرگ شده ای از داخل بدن به مانیتور می فرستد) را وارد بدن می کند. لاپاراسکوپ به جراح کمک می کند تا فتق و بافت اطراف آن را به خوبی مشاهده کند. پزشک همزمان با مشاهده ی فتق، برای ترمیم آن از مش مصنوعی استفاده می کند.

افرادی که تحت عمل جراحی لاپاراسکوپی قرار می گیرند معمولاً دوره نقاهت کوتاه تری را تجربه می کنند. با این حال، در مواردی که فتق بسیار بزرگ بوده یا فرد جراحی لگن داشته باشد، جراحی لاپاراسکوپی توصیه نمی شود.

اکثر بزرگسالان پس از جراحی احساس ناراحتی کرده و به داروهای مسکن نیاز دارند. به مدت چند هفته باید از انجام فعالیت های شدید و بلند کردن احسام سنگین خودداری کنید. پزشک در مورد زمان از سر گرفتن فعالیت های عادی با شما صحبت خواهد کرد. نوزادان و کودکان نیز ممکن است بعد از عمل دچار درد و ناراحتی شوند؛ اما معمولاً بعد از چند روز به فعالیت عادی خود بر می گردند.

انواع فتق کشاله ران یا مغبنی 

در ادامه به انواع فتق کشاله ران و علت آنها میپردازیم:

1_ فتق اینگوینال مستقیم

فتق اینگوینال مستقیم به دلیل تحلیل بافت همبند عضلات شکم رخ می دهد که باعث ضعیف شدن ماهیچه ها در سنین بزرگسالی می گردد. فتق شامل بیرون زدگی چربی یا روده کوچک است که به علت عضلات ضعیف شده ی شکم به سمت کشاله ران کشیده می شود. فتق اینگوینال مستقیم به دلیل فشار مداوم بر عضلات ایجاد می شود.

هر گونه فعالیت یا شرایطی که باعث فشار به شکم شود می تواند باعث ایجاد فتق شود:

2_ فتق اینگوینال غیر مستقیم

فتق اینگوینال غیر مستقیم یک مشکل مادرزادی است و زمانی اتفاق می افتد که ناحیه ای از بافت ماهیچه ای شکم یا حلقه اینگوینال -زمانی که نوزاد در رحم مادر است- بسته نمی شود. در نوزادان پسر این حلقه اجازه می دهد تا بیضه ها به داخل کیسه بیضه بیفتند و سپس بسته می شوند. 

گاهی اوقات ورودی کانال اینگوینال پس از تولد نوزاد به خوبی بسته نشده و باعث ضعف در دیواره شکم می گردد. در نتیجه، چربی یا بخش کوچکی از روده از طریق این ماهیچه های تضعیف شده به کانال اینگوینال لغزیده و فتق ایجاد می کند. فتق اینگوینال غیر مستقیم در زنان به دلیل بیرون زدگی اندام های زنانه یا روده کوچک به کشاله ران (به دلیل ضعف در دیواره شکم) شکل می گیرد.

فتق های غیر مستقیم رایج ترین نوع فتق اینگوینال هستند. نوزادان نارس بیشتر از سایر نوزادان در معرض خطر ابتلا به این مشکل قرار دارند. زیرا در این نوزادان زمان کمتری برای بسته شدن کانال اینگوینال صرف شده است.

3_ فتق اینگوینال «حبس شده» و «خفه شده»

فتق اینگوینال «حبس شده» زمانی اتفاق می افتد که محتویات فتق در نقطه ضعف دیواره ی شکم به دام می افتد. فتق حبس شده می تواند باعث ایجاد تورم و فتق «خفه شده» شود که در آن خونرسانی به روده کوچک قطع شده و می تواند منجر به مرگ بافت روده آسیب دیده شود. فتق خفه شده یک موقعیت جدی و خطرناک است که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. علائم این مشکل عبارتند از:

در صورت عدم درمان، بیمار ممکن است حالت تهوع، استفراغ و عفونت شدید را تجربه کند. اگر فوراً جراحی انجام نشود آسیب های جانی به بیمار وارد شده، بافت روده از بین می رود و برای جبران آن، پزشک باید این بافت را بردارد.

تشخیص فتق

پزشک با بررسی سابقه کامل پزشکی و معاینه فیزیکی فرآیند تشخیص فتق اینگوینال را آغاز می کند. ممکن است از بیمار خواسته شود تا بأیستد و سرفه کند تا پزشک بتواند حرکت فتق را حس کند. سپس پزشک این احتمال را بررسی می کند که آیا می تواند به آرامی فتق را به موقعیت مناسب خود در شکم برگرداند یا خیر.

عوارض احتمالی عمل فتق کشاله ران

جراحی ترمیم فتق اینگوینال به طور کلی بی خطر بوده و دارای عوارض کمی می باشد. در هر صورت شما با آگاهی از عوارض احتمالی می توانید در زمان وقوع آن فوراً به پزشک مراجعه کنید:

1_ خطر بیهوشی عمومی

قبل از جراحی متخصص بیهوشی خطرات و عوارض بیهوشی را با بیمار در میان گذاشته و در مورد سابقه پزشکی و حساسیت به داروها سؤالاتی مطرح می کند. عوارض بیهوشی اغلب در افراد مسن و افرادی که مشکلات زمینه ای دارند اتفاق افتاده و رایج ترین آنها عبارتند از: تهوع، استفراغ، احتباس ادرار، گلودرد و سردرد. البته در موارد نادر ممکن است مشکلات جدی تری مثل حمله قلبی، سکته مغزی، ذات الریه و لخته شدن خون در پاها نیز رخ دهد. بلند شدن از رختخواب به دستور پزشک به کاهش خطر عوارضی مثل ذات الریه و لخته شدن خون کمک می کند.

2_ عود مجدد فتق

چندین سال پس از ترمیم ممکن است فتق مجدداً عود کند. عود فتق رایج ترین عوارض ترمیم فتق اینگوینال بوده که باعث می شود بیماران تحت عمل دوم قرار بگیرند.

3_ خونریزی

خونریزی محل برش یکی دیگر از عوارضی است که ممکن است بیماران را تحت تأثیر قرار دهد. این عارضه می تواند باعث تورم شدید و تغییر رنگ مایل به آبی در پوست اطراف برش شود. در برخی موارد ممکن است برای توقف خونریزی به باز کردن برش و جراحی نیاز داشته باشید. خونریزی یکی از عوارض غیر عادی پس از عمل بوده و تنها در 2% بیماران رخ می دهد.

3_ عفونت زخم

خطر عفونت زخم کمتر از 2% بوده و بیشتر افراد مسن و یا افرادی که عمل فتق پیچیده تری دارند را تحت تأثیر قرار می دهد. عفونت و حساسیت اطراف برش عمل، در برخی مواد به آنتی بیوتیک و در موارد شدیدتر، به ایجاد سوراخ کوچکی برای تخلیه عفونت نیاز دارد.

4_ درد جای زخم

گاهی اوقات، افراد پس از بهبودی درد شدید و گزگز را در ناحیه خاصی نزدیک برش تجربه می کنند. این درد معمولاً با گذشت زمان برطرف می شود. در صورت ادامه دار شدن درد ممکن است پزشک تزریق دارو در ناحیه را تجویز کند.

5_ آسیب به اندام های داخلی

اگر چه این عارضه بسیار نادر است، اما در طی جراحی فتق ممکن است آسیب دیدگی روده، مثانه، کلیه ها، اعصاب و رگ های خونی منتهی به پاها، اندام های داخلی زنانه و مجررای دفران (لوله ای که اسپرم را حمل می کند) رخ دهد که منجر به عمل های بیشتری می شود.

دکتر شهریار ناطق جراح و متخصص اورولوژی 

به اشتراک گذاری

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

پاسخ های ارایه شده اعم از تشخیصی و درمانی توصیه های کلی بوده شما را از مراجعه به پزشک معالجتان بی نیاز نمی کند و طبق قوانین امکان تجویز دارو وجود ندارد.  

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
پرسش از دکتر