انواع سطح یا گرید های سرطان مثانه
برای تعیین شدت و وخامت سرطان مثانه، مانند سرطان های مختلف از یک سیستم درجه بندی استفاده می شود. در این سیستم از واژه stage به معنی مرحله استفاده شده است، که نشان دهنده ی شدت تکثیر و مهاجرت سلول های سرطانی در بدن می باشد. Stage دارای 5 تقسیم بندی بوده که از 0 تا 4 بیان می شود.
- Stage 0: سرطان فقط پوشش مثانه را درگیر کرده است.
- Stage 1: سرطان لایه های فراتر از پوشش مثانه را درگیر کرده ولی به لایه ی تشکیل دهنده ی ماهیچه های مثانه نرسیده است.
- Stage 2: سرطان لایه ی تشکیل دهنده ی ماهیچه های مثانه را درگیر کرده است.
- Stage 3: سرطان به بافت های اطراف مثانه مهاجرت کرده است.
- Stage 4: سرطان به نواحی مجاور مثانه در بدن، مهاجرت کرده است.
آیا افراد مبتلا به سرطان مثانه درمان می شوند؟
درمان این عارضه بر اساس نوع، stage، علائم و سلامت کلی بدن صورت می گیرد.
❇ درمان stage 0 و stage 1
درمان stage 0 و stage 1 ممکن است شامل جراحی به منظور خارج کردن تومور، شیمی درمانی و ایمونوتراپی ( استفاده از دارویی که باعث تحریک کردن سیستم ایمنی بدن میشود به منظور حمله به سلول های سرطانی ) باشد.
❇ درمان stage 2 و stage 3
درمان برای stage 2 و stage 3 شامل:
- برداشتن قسمتی از مثانه علاوه بر شیمی درمانی
- برداشتن کل مثانه، به عنوان یک مداخله ی تهاجمی، همچنین ایجاد راهی برای نگهداری و تخلیه ادرار در بدن
- شیمی درمانی، پرتو درمانی یا ایمونوتراپی به منظور کوچکتر کردن تومور قبل از جراحی، درمان سرطان در صورتی که جراحی نمیتوان انجام داد، از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده پس از جراحی و یا برای جلوگیری از عود سرطان
❇ درمان stage 4
درمان های stage 4 شامل:
- شیمی درمانی بدون انجام عمل جراحی به منظور بهبود علائم و همچنین طولانی تر کردن عمر
- برداشتن کامل مثانه و همچنین تمامی غده های لنفاوی درگیر در آن ناحیه و ایجاد راهی برای ذخیره و تخلیه ادرار
- شیمی درمانی، پرتو درمانی و ایمونو تراپی پس از جراحی برای بهبود علائم سرطان و طولانی تر کردن عمر
- استفاده از داروهای آزمایشی
آیا سرطان مثانه کشنده است؟
پیش بینی کردن آینده ی یک فرد مبتلا به سرطان مثانه به خیلی از شرایط بستگی دارد. بر اساس بیانیه ی موسسه سرطان امریکا، احتمال بقای افراد در یک بازه ی زمانی 5 سال به شرح زیر می باشد:
- احتمال بقا در یک دوره 5 سال در افراد دارای سرطان مثانه با stage 0 حدود 98 درصد میباشد.
- احتمال بقا در یک دوره 5 سال در افراد دارای سرطان مثانه با stage 1 حدود 88 درصد میباشد.
- احتمال بقا در یک دوره 5 سال در افراد دارای سرطان مثانه با stage 2 حدود 63 درصد میباشد.
- احتمال بقا در یک دوره 5 سال در افراد دارای سرطان مثانه با stage 3 حدود 46 درصد میباشد.
- احتمال بقا در یک دوره 5 سال در افراد دارای سرطان مثانه با stage 4 حدود 15 درصد میباشد.
درمان های مشخصی برای هر stage وجود دارد. همچنین همیشه اعداد و ارقام ها بیانگر واقعیت نیستند.
علائم سرطان مثانه
در اکثر مواقع یکی از شایع ترین علائم سرطان مثانه، وجود خون در ادرار است. یکسری از علائم نیز ممکن است در بعضی از افراد مبتلا به سرطان مثانه دیده شود مانند ضعف، کاهش وزن و درد استخوانی. علائم سرطان مثانه عبارتند از:
- وجود خون در ادرار
- تخلیه ادرار همراه با درد
- تکرر ادرار
- نیاز سریع به تخلیه ادرار
- بی اختیاری در دفع ادرار
- درد در ناحیه شکم
- درد در قسمت تحتانی کمر
انواع سرطان مثانه
❇ سرطان بدخیم سلول های متغیر
سرطان سلول های متغیر یکی از شایع ترین سرطان های مثانه است. این سرطان در سلول های لایه ی داخلی مثانه، که حاوی سلول های ترانسیشینال یا متغیر است، شروع می شود. این سلول ها در هنگام افزایش حجم ادرار، بدون اینکه آسیبی ببینند، کشیده می شوند.
❇ سرطان بدخیم سلول های سنگ فرشی
سرطان سلول های سنگ فرشی گونه ای نادر از سرطان های مثانه می باشد. این سرطان زمانی ایجاد می شود که سلول های نازک و تختی به نام سلول های سنگ فرشی، دچار عفونت های درازمدت و تحریک های مداوم، باشند.
❇ ادنوکارسینوما
ادنوکارسینوما نوعی نادر از سرطان های مثانه است، که در سلولهای غدهای (Glandular) مثانه بهوجود میآید. این سلول های غددی وظیفه ترشح موکوس را برعهده دارند.
عوامل ایجادکننده سرطان مثانه
عامل اصلی ایجادکننده ی سرطان مثانه مشخص نیست. سیگار کشیدن مسئول 50 درصد تمامی سرطان های مثانه در آقایان و خانم ها می باشد. عوامل زیر ممکن است باعث افزایش احتمال سرطان مثانه شوند:
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سرطان زا
- عفونت های مزمن مثانه
- کمبود مایعات بدن
- جنس مذکر
- نژاد سفید پوست
- افزایش سن (اکثر سرطان های مثانه در افراد بالای 55 سال اتفاق میفتد)
- مصرف غذاهای چرب
- وجود سابقه ی خانوادگی
- تحت درمان قرارگرفتن با داروی شیمی درمانی ای به نام سیتوکسان
- سابقه پرتو درمانی در ناحیه لگن
نحوه تشخیص سرطان مثانه
سرطان مثانه بوسیله ی روش های زیر تشخیص داده می شود:
- آزمایش ادرار
- معاینه فیزیکی که در آن به کمک انگشت، ناحیه مقعد و یا واژن مورد بررسی قرار گرفته و وجود هرگونه توده غیر طبیعی تشخیص داده می شود.
- سیستوسکوپی که در آن دوربین کوچکی از طریق میزراه وارد مثانه میشود و پزشک می تواند توسط آن وجود هرگونه بدخیمی را مشاهده کند.
- بیوپسی که در آن، از بافت دیواره مثانه از طریق وارد کردن لوله ای کوچک به داخل میزراه، نمونه برداری میشود.
- سی تی اسکن (CT scan)
- پیلوگرام داخل وریدی ( عکس برداری از مثانه بوسیله ی تزریق ماده حاجب)
- ایکس ری (X-rays)
پیشگیری از سرطان مثانه
با توجه به این که هنوز دلیل مشخصی برای سرطان مثانه پیدا نشده است، ممکن است در خیلی از موارد نتوان از بروز آن پیشگیری کرد. بعضی از عوامل هستند که با رعایت آنها ممکن است بتوان قدم مثبتی در راستای پیشگیری از سرطان مثانه برداشت، که شامل موارد زیر میباشند:
- ترک سیگار
- عدم قرار گرفتن در معرض دود سیگار
- دوری از مواد شیمیایی مولد سرطان
- نوشیدن فراوان آب و سایر مایعات
دکتر شهریار ناطق جراح کلیه و متخصص ارولوژی
برای پرسش از دکتر بر روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.