سنگ شکن برون اندامی (ESWL)

آخرین بروزرسانی: 13 اردیبهشت 1401

در این مقاله می خوانید
در سنگ شکن برون اندامی ، منبعی در خارج از بدن تولید امواج شوک کرده و این امواج به داخل بدن منتقل می شوند. این امواج نسبتا ضعیف و بی آزار بوده و پس از متمرکز شدن در نقطه ی هدف، به قدرت کافی جهت شکستن سنگ می رسند.
 

در سنگ شکن جهت تولید امواج شوک از منابع الکتروهیدرولیک، پیزوالکترولیک و الکترومغناطیس استفاده میشود. تصویر برداری مرسوم جهت تشخیص سنگ و تمرکز امواج روی آن، سونوگرافی و فلوروسکوپی است.

سنگ شکن معمولا تحت بی حسی موضعی و به صورت سرپایی (Day Care) انجام میشود، اما هر گونه حرکت بیمار در حین سنگ شکن موجب کاهش اثر بخشی امواج می شود، بنابراین معمولا در سنگ شکنی اطفال و بیماران شدیدا مضطرب از بیهوشی عمومی استفاده می شود.

مزایای استفاده از سنگ شکن برون اندامی

فوائد سنگ شکن برون اندامی شامل موارد زیر میشود:

  • کاهش فاحش ناتوانی و مرگ و میر ناشی از جراحی
  • کاهش نیاز به بیهوشی و بستری در بیمارستان
  • درصد خوب پاسخ دهی بیماران، به سنگ شکنی برون اندامی

چه مواقعی از سنگ شکن برون اندامی استفاده میشود؟

چه مواقعی از سنگ شکن برون اندامی استفاده نمی شود؟

در افرادی که دچار هیدرونفروز (تورم) شدید کلیه شده اند و یا انسداد حالب بعد از سنگ (انسداد دیستال به سنگ) دارند، سنگ شکن برون اندامی انجام نمیشود، چرا که به دلیل وجود انسداد در سیستم ادراری، تخلیه خرده سنگ ها پس از شکسته شدن امکانپذیر نیست.

در موارد فوق ابتدا از طریق سنگ شکن درون اندامی (TUL)، نسبت به رفع انسداد اقدام کرده، سپس سنگ شکن برون اندامی انجام میشود.

چه افرادی به درمان با سنگ شکن، پاسخ مناسبی نمی دهند؟

 سنگ شکن گزینه مناسبی برای سنگ های بیش از ٢/٥-٢ سانتیمتر نمی باشد. نکته قابل توجه اینکه سنگ های سیستئینی، کلسیم اگزالات مونو هیدرات و سنگهای بروشیتی معمولا به درمان سنگ شکنی برون اندامی پاسخ مناسبی نمی دهند.

همچنین افراد چاق و یا بیماران با ناهنجاری های سیستم ادراری گزینه مناسبی برای سنگ شکن نمی باشند. به دلیل اثر سوء سنگ شکن برون اندامی بر سیستم شنوایی جنین، انجام آن در خانم باردار ممنوع است.

همچنین انجام سنگ شکن برون اندامی در بیماران با اختلالات انعقادی، انوریسم بزرگ شکمی و عفونت منتشر سیستم ادراری ممنوع است. در ضمن به دلیل احتمال تاثیر سوء امواج سنگ شکن بر روی Pace maker قلبی، انجام سنگ شکن در افراد با پیس میکر، نیازمند هماهنگی با متخصص قلب است.

در مواردی که حجم سنگ بزرگ است (بیش از ١٢ تا ١٥ میلیمتر)، فرد دچار تنگی و یا ناهنجاری در سیستم ادراری بوده و با هر میزان اندازه سنگ، بهتر است جهت دفع بهتر سنگ کلیه و جلوگیری از عوارض احتمالی، نسبت به تعبیه سوند حالب (سوند jj) قبل از استفاده از سنگ شکن اقدام شود.

در صورت نیاز، بررسی آزمایشگاهی شامل سنجش BUN/Cr/CBC، تستهای انعقادی، آزمایش ساده و کشت ادرار و نوار قلب (در افراد مسن) قبل از سنگ شکن انجام می شود.

eswl

عوارض سنگ شکن برون اندامی کلیه

عوارض سنگ شکن برون اندامی معمولا جزئی و محدود بوده و ممکن است شامل موارد زیر شود:

❇آسیب حاد کلیه

شایعترین آن هماچوری (خون در ادرار) است. هماچوری در روزهای اول بعد از استفاده از سنگ شکن شایع بوده و با مصرف فراوان مایعات بهبود می یابد. احتمال بروز هماچوری در افراد با فشار خون بالا، دیابت، بیماران با اختلالات انعقادی، افراد چاق و مسن بعد از استفاده از سنگ شکن بیشتر است.

❇آسیب مزمن کلیه

شامل کاهش عملکرد کلیه، افزایش فشار خون، ایجاد سنگ های بروشیتی و احتمال عود سنگ می باشد.

❇آسیب به بافت های خارجی کلیه

از قبیل آسیب به عضلات روده ها، عروق و بافت های مجاور کلیه (طحال و کولون) می باشد.

مراقبت های بعد از انجام سنگ شکنی برون اندامی

پس از انجام سنگ شکن، بعد از stable شدن بیمار و پایدار بودن علائم حیاتی بیمار قابل ترخیص است. درمان دارویی، مصرف بیشتر مایعات و تحرک، به خروج هر چه بیشتر خرده سنگ های ناشی از سنگ شکن کمک می کند.

پس از استفاده از سنگ شکن برون اندامی هر زمان که بیمار احساس ناراحتی نداشته باشد، میتواند فعالیت خود را از سر گیرد. خون مردگی محل سنگ شکن و هماچوری (خون در ادرار) عوارضی شایع اما به طور معمول گذرا و خود محدود شونده می باشند.

در صورت پایدار بودن عوارض فوق و یا بروز عوارض جدی تر از قبیل تهوع و استفراغ ممتد، تب و یا درد شدید مراجعه به پزشک الزامی است.

عوارض فوق معمولا به علت گیر کردن و انسداد خرده سنگ ها در حالب بوده که در صورت عدم پاسخ مناسب به درمان دارویی نیازمند خارج سازی اندوسکوپیک خرده سنگ ها (TUL) میباشد.

٣-٢ هفته پس از سنگ شکن تصویر برداری (سونوگرافی/عکس ساده شکمی:KUB) جهت بررسی میزان موفقیت سنگ شکن و وجود خرده سنگ های احتمالی باقیمانده انجام میشود. در صورت نیاز به انجام سنگ شکنی مجدد، ٣ هفته پس از جلسه نخست قابل انجام بوده که برای ٣-٢ مرتبه نیز قابل تکرار است.

 

دکتر شهریار ناطق جراح و متخصص کلیه

برای پرسش از دکتر بر روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.

 

به اشتراک گذاری

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

پاسخ های ارایه شده اعم از تشخیصی و درمانی توصیه های کلی بوده شما را از مراجعه به پزشک معالجتان بی نیاز نمی کند و طبق قوانین امکان تجویز دارو وجود ندارد.  

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر میترا شنبه ۲۶ بهمن ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 281 مشاهده پرسش
    با سلام اینجانب ۵۲ ساله هستم و سنگی که اسکن نوشته ۷ میلیمتذ ولی سونو گرافی نوشته ۸/۸ میلمتر در امتهای حالب یعنی ۱۲/۵ میلمتر مونده که به مثانه بیافته به نظرتون چه باید انجام بدم
    کلیه ام هم بسیار بسیار کم هیدرونرز شده
    لطفا منو‌راهنمایی کنید
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق شنبه ۲۶ بهمن ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام،اسکن دقیقتر است تا ۲ هفته درمان دارویی کنید اگر دفع نشد جراحی اندوسکوپیک(TUL)
  • تصویر کاربر حمیده جمعه ۲۵ بهمن ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 286 مشاهده پرسش
    خانم۷۲ساله با سابقهCABG در ده سال پیش،وبیماری دیابت که با انسولین کنترل میشه،وفشار خون وچربی خون کنترل شده،۶ماه پیش در آزمایش میزان اوره ۴۸ ومیزان کراتینین۱.۲و اکنون در آزمایش جدید میزان اوره۷۵ومیزان کراتینین۱.۶گزارش شده،آیا مشکل خاصی در کلیه ایشان وجود دارد؟با تشکر فراوان.
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق جمعه ۲۵ بهمن ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام،افزایش کراتینین نیازمند پیگیری و مراجعه به پزشک است
  • تصویر کاربر م.ق دوشنبه ۷ مرداد ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 643 مشاهده پرسش
    باسلام. دختر 21 ماهه ای دارم که طی نوزادی به علت کولیک و آلرژی شدید به پروتئین گاوی، به تجویز پزشک گوارش ، روزانه چندین دارو و شربت همچون نیوکیندر، اوستو جویس، زینک پلاس، کید 3 و ... مصرف می کرد. چندی پیش که آزمایش دادیم، پزشک کلیه گفت که میزان اگزالات در ادرارش زیاد است. آیا علتش مصرف زیاد و یک سال و نیم چندین قرص و شربت مختلف است که در کلیه اش کریستال ایجاد کرده؟ نتیجه دو آزمایش اخیرش را پیوست کردم. (پزشک گفت که تکرار شود چون کمی با هم تناقض دارد.)
    ما خیلی نگرانیم که به واسطه مصرف داروها و عوارض آن ها، تبدیل به سنگ نشود. متاسفانه، دخترم آب هم خیلی کم می خورد. لطفا راهنمایی فرمایید. با سپاس.
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق دوشنبه ۷ مرداد ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام،لطفا به نفرولوژیست اطفال مراجعه کنید
  • تصویر کاربر رضا دوشنبه ۷ مرداد ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 352 مشاهده پرسش
    سلام هزینه سنگ شکنی برون اندامی بدون بیمه و آزاد چه مقدار هست ؟
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق دوشنبه ۷ مرداد ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام،۳ میلیون تومان
  • تصویر کاربر صابر یکشنبه ۶ مرداد ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 281 مشاهده پرسش
    با سلام..بنده در کلیه راست ام سنگی به اندازه ۹ میل دارم و به گفته پزشک باید سنگ شکن کنم..اما از دوستان شنیدم که اگر یک بار سنگ شکن کنم باعث تنبلی کلیه میشوم و دفعات بعدی هم باید حتما سنگ شکن کنم چه کوچک چه درشت؟؟ میخواستم بدونم ایا این قضیه درست هست یا خیر؟ و آیا با صبر و تحمل میشه دفع کرد؟
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق یکشنبه ۶ مرداد ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام،این حرف هیچ مبنای علمی ندارد
      اگر میخواهید که سنگ مجددا تشکیل نشود بهتر است جنس سنگ خود را مشخص کنید تا بر اساس ان رژیم غذایی دریافت کنید
  • تصویر کاربر مسیحا یکشنبه ۳۰ تیر ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 369 مشاهده پرسش
    سلام وقت بخیر من خانمی ۳۳ ساله متاهل هستم نزدیک به ۸ ساله ازدواج کردم و فرزند هم ندارم مدتی حدود سه هفته سمت راست شکم و پهلوم درد می‌کنه به دکتر زنان مراجعه کردم سونو واژینال انجام دادم اوکی بود بعد سونو شکمی انجام دادم گفتند اوکی هست ولی این درد خیلی اذیتم می‌کنه چون باعث سردرد ناگهانی و حس تب داشتن و جدیدا بدن درد دارم به نظرتون مشکل از چیه باید چیکار کنم خیلی نگرانم برای کلیه‌هام مشکلی پیش بیاد چون مادرم هم مشکل کلیه براشون به وجود اومد که باعث شد دیالیز بشن و حدود ۲۰ سال پیش فوت کردن ممنون می‌شم راهنماییم کنید
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق یکشنبه ۳۰ تیر ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام،اگر راجع به سلامت کلیه خود نگران هستید یک ازمایش ساده ادرار و یک ازمایش کراتینین انجام دهید
  • تصویر کاربر محمودی پنجشنبه ۲۷ تیر ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 371 مشاهده پرسش
    با سلام خدمت جناب دکتر . ببخشید بعد از سیتی اسکن متوجه شدم کیست 9 میلی متری کورتیکال در قسمت میانی کلیه دارم . خواستم بپرسم که ایا مشکلی ایجاد میکنه ؟ برای درمانش چکارکنم.چجوری باید رفعش کنم . درضمن کلیه راستم سنگ ساز هم هست.با تشکر
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق پنجشنبه ۲۷ تیر ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام،کیست ساده کلیه خطری نداشته و نیاز به اقدام خاصی ندارد درمان ان فقط جراحی بوده و لی فقط در مواردیکه کیست خیلی بزرگ و یا عفونی شود انجام میشود
  • تصویر کاربر بابایی دوشنبه ۲۳ اردیبهشت ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 284 مشاهده پرسش
    سلام درد کشاله ران بعد از نزدیکی چیست
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق دوشنبه ۲۳ اردیبهشت ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام،علل مختلفی میتواند داشته باشد
      باید معاینه شوید
  • تصویر کاربر قاسم سه شنبه ۱۷ اردیبهشت ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 499 مشاهده پرسش
    با سلام وخسته نباشید
    به تازگی سنگ کلیه 5/5 میل دفع نمودم آیا باید همچنان داروهای تجویزی را مصرف کنم اعم از قطره سنکل و مسکن؟
    آیا روزه داری برایم مشکل ایجاد میکند؟
    با تشکربسیار
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق سه شنبه ۱۷ اردیبهشت ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام،یک سونو جدید در جای معتبر انجام دهید
      در صورت عدم وجود سنگ در کلیه نیازی به ادامه درمان نیست
      روزه داری هم منعی ندارد
  • تصویر کاربر Nnkjv دوشنبه ۱۶ اردیبهشت ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 388 مشاهده پرسش
    میخواستم بپرسم که چرا باید هزینه ی خرید واکسن از داروخانه ۳۰۰هزار تومن باشه ولی توی مطب ۶۰۰!!!۳۰۰ تومن اضافه چه توجیهی داره؟
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق دوشنبه ۱۶ اردیبهشت ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام،نوع واکسن فرق میکند هزینه خرید واکسن برای ما ۵۰۰ تومان و ۱۰۰ تومان هزینه تزریق است
      قیمت واکسنها بنا به کارخانه سازنده فرق میکند
      ۲۰۰ هزار تومان کمتر از ۱۴ یورو است که در کشور ما پول زیادی است
      در کشورهای اروپایی رقم فوق اصلا به چشم نمی اید
درحال دریافت اطلاعات
پرسش از دکتر