علائم و روش های درمانی سرطان بیضه

آخرین بروزرسانی: 17 خرداد 1400

در این مقاله می خوانید
هورمون های مردانه و اسپرم ها در بیضه ساخته می شوند. سرطان بیضه می تواند در یک یا هر دو بیضه اتفاق بیافتد. سرطان بیضه انواع مختلفی دارد و بسته به مرحله  ی سرطان، پزشک روش درمانی خود را انتخاب می کند. 

تستوسترون مسئول رشد دستگاه جنسی مردان و ایجاد صفات مردانه است. سرطان بیضه در مقایسه با دیگر سرطان ها،شایع نیست و فقط 0.7% از سرطان ها را شامل میشود.

علائم سرطان بیضه

معمولا علائم سرطان بیضه، تا مراحل انتهایی بیماری، بروز پیدا نمیکنند. در بیشتر موارد خود فرد سرطانش را کشف میکند. بعضی اوقات، طی معاینه ی معمولی توسط پزشک سرطان بیضه کشف میشود. هر فردی که متوجه چیزی غیرعادی مربوط به بیضه اش میشود، باید سریعا به پزشک مراجعه کند، مخصوصا اگر متوجه یکی از موارد زیر شود:

  • توده ای دردناک یا ورم در بیضه
  • درد بیضه یا کیسه ی بیضه
  • احساس ناراحتی در بیضه یا کیسه ی بیضه
  • احساس سنگینی در کیسه ی بیضه
  • احساس درد مبهم در کشاله ران، کمر و یا شکم
  • جمع شدن ناگهانی مایع در کیسه ی بیضه
  • خستگی یا بی قراری بی دلیل

در حقیقت کمتر از 4 درصد توده های بیضه، سرطانی هستند. با این وجود افراد نباید توده های بیضه را نادیده بگیرند و مهم است که به پزشک مراجعه کنند. تنها پزشکان میتوانند علت را پیدا کنند.

گرچه ممکن است سرطان بیضه به گره های لنفاوی گسترش یابند، اما گسترش آن ها به اندام های دیگر سخت است. اگر سرطان به اندام دیگر گسترش یابد، فرد ممکن است علائم زیر را تجربه کند:

  • سرفه کردن
  • مشکلات تنفسی
  • مشکلات بلع
  • تورم قفسه سینه

سرطان بیضه

علل سرطان بیضه

با این که دانشمندان به درستی نمیدانند علت به وجود آمدن سرطان بیضه چیست، یک سری عوامل ممکن است احتمال به وجود آمدن آن را بیشتر کنند. این عوامل عبارتند از:

❇ عدم نزول بیضه ها

اگر بیضه ها در هنگام تولد پایین نیایند، نوزاد دچار بیماری بیضه نزول نکرده میشود، این نوزاد در آینده در معرض خطر ابتلا به سرطان بیضه قرار دارد.

❇ مشکلات مادرزادی

کودک با مشکلات مادرزادی آلت تناسلی، کلیه ها و بیضه ها متولد شود.

❇ سابقه سرطان بیضه

اگر مردی به سرطان بیضه مبتلا شود، در مقایسه با افراد عادی، احتمال بیشتری وجود دارد که بیضه ی دیگر او در آینده به سرطان مبتلا شود.

❇ سابقه ی خانوادگی

مردانی که در اقوام نزدیک آن ها سابقه ی سرطان بیضه است، در مقایسه با افراد دیگر بیشتر در خطر ابتلا به سرطان بیضه قرار دارند.

❇ رشد غیرطبیعی بیضه

بیماری هایی مانند سندرم کلاین فلتر که در آن بیضه ی افراد رشدی غیرطبیعی دارد، ممکن است باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان بیضه شود.

❇ اورکیت اوریونی

یکی از عوارض ناشایع اوریون که ممکن است باعث التهاب یک یا هر دو بیضه شود.

❇ نژاد

سرطان بیضه در نژاد قفقازی در مقایسه با مردان آفریقایی و آسیایی بیشتر شایع است.

⚠توجه: عمل وازکتومی خطر ابتلا به سرطان بیضه را افزایش نمی دهد.

درمان سرطان بیضه

حدود 95 درصد مردانی که به سرطان بیضه مبتلا میشوند، بعد از درمان بهبودی کامل پیدا می کنند. کسانی که زودتر تشخیص داده شوند، پیش آگهی بهتری دارند. درمان سرطان بیضه شامل جراحی، رادیوتراپی، شیمی درمانی یا ترکیبی از این ها است.

❇ جراحی اركیدكتومی

اركیدكتومی معمولا اولین خط درمانی است. در این روش بیضه ها را با جراحی خارج میکنند تا از گسترش تومور به دیگر اعضای بدن جلوگیری کنند. اگر بیمار در مرحله ی اول بیماری تشخیص داده شود، ممکن است جراحی تنها درمان مورد نیاز باشد.

اركیدكتومی یک جراحی تقریبا ساده است. بیمار یک بیهوشی کلی دریافت میکند. یک برش کوچک در ناحیه ی کشاله ی ران ایجاد کرده و بیضه از طریق آن برداشته میشود. بیمار برای بهبودی یک روز در بیمارستان بستری میماند. اگر بعد از جراحی، فرد هنوز یک بیضه ی خود را داشته باشد، رابطه ی جنسی و باروری او تحت تاثیر منفی قرار نمیگیرد.

باروری بعد از جراجی

اگر بعد از جراحی، فرد بیضه ای نداشته باشد، نابارور خواهد شد زیرا او دیگر توانایی ساخت اسپرم ندارد. مردی که میخواهد در آینده صاحب فرزند شود، باید قبل از جراحی اسپرم خود را در بانک اسپرم ذخیره کند.

همچنین دیگر درمان های سرطان بیضه، شامل رادیوتراپی و شیمی درمانی میتوانند روی باروری فرد تاثیر گذاشته و برای مدتی طولانی این توانایی را از فرد بگیرند.

جراحی گره لنفاوی

اگر سرطان به گره های لنفاوی رسیده باشد، باید آن گره ها با جراحی برداشته شوند. که این معمولا شامل گره های لنفاوی شکم و قفسه ی سینه میشود. بعضی اوقات برداشت گره های لنفاوی ممکن است باعث ناباروری شود.

❇ رادیوتراپی

رادیوتراپی شامل استفاده از پرتوهای اشعه ی ایکس با قدرت بالا یا ذراتی برای از بین بردن سلول های سرطانی است. رادیوتراپی با صدمه به سلول های تومور،  تولید مثل آن ها را متوقف میکند.

بیمار با سرطان سمینومای بیضه به طور معمول به رادیوتراپی بیشتر از شیمی درمانی نیازمند است. رادیوتراپی همچنین برای جلوگیری از عود سرطان استفاده میشود. بیماری که سرطانش به گره های لنفاوی گسترش یافته نیز به رادیوتراپی نیاز خواهد داشت. رادیوتراپی ممکن است باعث عوارض جانبی موقتی به شرح زیر شود:

  • خستگی
  • راش های پوستی
  • سفتی عضلات
  • سفتی مفاصل
  • بی اشتهایی
  • تهوع

❇ شیمی درمانی

شیمی درمانی شامل استفاده از مواد شیمیایی برای از بین بردن سلول های سرطانی میباشد. داروهایی با خاصیت سمی باعث جلوگیری از رشد و تقسیم سلول های سرطانی میشوند.

شیمی درمانی معمولا برای بیماران با سرطان بیضه ی پیشرفته و سرطانی که به دیگر اندام های بدن گسترش یافته، استفاده میشود. درمان به صورت خوراکی یا تزریقی میباشد. شیمی درمانی به سلول های سالم، همانند سلول های سرطانی آسیب میزند، ممکن است بیمار عوارض جانبی موقت زیر را تجربه کند:

  • تهوع
  • استفراغ
  • ریزش موها
  • زخم های دهانی
  • خستگی
  • بی قراری

اکثر افراد به سرعت بعد از شیمی درمانی عوارض جانبی ناخوش آیند آن را تجربه خواهند کرد. هرچند در 20 سال اخیر کنترل عوارض جانبی بهبود قابل توجهی پیدا کرده است.

معاینه بیضه

تشخیص سرطان بیضه

برای تشخیص سرطان بیضه راه های مختلفی وجود دارد از جمله:

❇ تست خون

در این روش مارکرهای سرطانی مانند آلفا فیتوپروتئین، گونادوتروپین جفتی انسانی و لاکتات دهیدروژناز چک میشود. هر چند ممکن است با وجود سرطان، آزمایش خون طبیعی باشد.

❇ سونوگرافی بیضه ای

سونوگرافی بیضه میتواند وجود یک تومور و اندازه ی آن را مشخص کند. سونوگرافی بهترین ابزار تصویر برداری برای تشخیص سرطان بیضه میباشد (با دقت بالای ٩٠٪؜) در واقع وجود هر گونه توده هیپواكو در بیضه مساوی با وجود سرطان بیضه است مگر آنكه خلافش ثابت شود.

❇ نمونه برداری بیضه ای

نمونه ای کوچک از بافت بیضه تهیه کرده و آن را با میکروسکوپ مشاهده میکنند تا تشخیص دهند توده بدخیم (سرطانی) است یا خوش خیم (غیر سرطانی).

انواع سرطان بیضه

بعد تشخیص نوع سرطانی که بیمار به آن مبتلاست، پزشک میتواند برنامه ی درمانی و پیش آگهی آن را مشخص کند. درکل دو نوع سرطان بیضه وجود دارد.

1️⃣ سرطان سمینومای بیضه

این نوع فقط سلول های سمینوما رو درگیر میکند. همه ی رده های سنی میتوانند با این سرطان مبتلا شوند.

2️⃣ سرطان غیرسمینومای بیضه

ممکن است شامل انواعی از سلول های سرطانی شود. این نوع سرطان بیشتر افراد جوان را درگیر میکند و سریع تر به دیگر اندام های بدن گسترش می یابد.

بیشتر سرطان های بیضه از سلول های زایا، سلول هایی که اسپرم های نابالغ را میسازند، منشا میگیرند. نمیدانیم چه چیزی سبب میشود که این سلول ها غیرطبیعی شده و سرطانی شوند. بعضی اوقات ممکن است هر دو نوع سرطان با هم وجود داشته باشند. اگر این نوع بیماری وجود داشته باشد، پزشک درمان سرطان غیر سمینومای بیضه را انجام خواهد داد.

مرحله بندی سرطان بیضه

پس از انجام تمام آزمایش های مربوطه، پزشک میتواند مرحله ی سرطان را تشخیص دهد. این کار به تعیین درمان کمک خواهد کرد.

❇ مرحله ی یک

سرطان به بیضه ها محدود است و به دیگر نقاط بدن گسترش نیافته است.

❇ مرحله ی دو

سرطان به گره های لنفاوی شکم گسترش یافته است.

❇ مرحله ی سه

سرطان به دیگر نقاط بدن شامل ریه ها، کبد، مغز و استخوان گسترش یافته باشد.

 

معاینه بیضه

معاینه کردن بیضه

  • بهترین زمان برای معاینه ی بیضه، هنگامی است که کیسه ی بیضه شل و آزاد باشد. برای مثال بعد از حمام یا دوش آب گرم.

  • به آرامی کیسه ی بیضه را در کف دستانتان نگه دارید. جلوی آیینه بایستید و به دنبال هر گونه برآمدگی روی کیسه ی بیضه بگردید.

  • در ابتدا اندازه و وزن بیضه ها را مشاهده کنید.

  • با فشار آرام انگشتان و شستتان به دنبال هر گونه توده و برآمدگی غیرمعمول بگردید. در بعضی از مردان یکی از بیضه ها، پایین تر از دیگری قرار دارد. در بعضی از مردها هم یکی از بیضه ها از دیگری بزرگتر است، در حقیقت تا ٢٠٪؜ اختلاف سایز بین ٢ بیضه طبیعی است.

  • با هر بار چک کردن، سعی کنید هر گونه افزایش اندازه یا وزن بیضه ها را پیدا کنید.

  • هربیضه را به تنهایی معاینه کنید. هنگامی که انگشت سبابه و انگشت میانیتان را زیر بیضه قرار داده اید، انگشت شستتان را روی بیضه بگذارید. به آرامی بیضه تان را در بین انگشتانتان بلغزانید، بیضه باید صاف و بیضی شکل باشد. روی آن نباید توده یا ورم وجود داشته باشد. در پشت و بالای هر بیضه باید لوله ای برای ذخیره ی اسپرم ها وجود داشته باشد، که به آن اپیدیدیم میگویند. اپیدیدم ممکن است کمی حساس باشد و کاملا طبیعی است.

پیشگیری از سرطان بیضه

پیشگیری از بسیاری از موارد سرطان بیضه ممکن نیست و اصلی ترین علت آن این است که دلایل بوجود آمدن آن را نمیدانیم. خیلی از مردانی که به سرطان بیضه مبتلا میشنود، با عوامل خطرزای خاصی مواجه نبوده اند. در حقیقت همانگونه كه در قبل گفته شد بهترین روش برای پیشگيری،معاینه بیضه توسط خود شخص ( Self exam ) می باشد.

 

دکتر شهریار ناطق جراح کلیه و متخصص ارولوژی

برای پرسش از دکتر بر روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.

به اشتراک گذاری

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

پاسخ های ارایه شده اعم از تشخیصی و درمانی توصیه های کلی بوده شما را از مراجعه به پزشک معالجتان بی نیاز نمی کند و طبق قوانین امکان تجویز دارو وجود ندارد.  

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر صالح دوشنبه ۱۷ خرداد ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 315 مشاهده پرسش
    سلا من روی بیضه سمت راستم یه دونه حس میکنم
    یه مقدار درد هم دارم
    وقتی حموم بودم رو بیضه که دست میگرفتم دونه رو حس کردم ... چی هست این دونه؟
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق دوشنبه ۱۷ خرداد ۰( 2 سال پیش)
      سلام باید معاینه شوید
  • تصویر کاربر محمد جمعه ۶ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 879 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر من ۲۶سال دارم سه روزه بیضه سمت راست درد داره با سمت راست کمرم رو بیضه هیچ گونه علائم نیست
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق جمعه ۶ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      سلام لطفا سونوگرافی انجام دهید
  • تصویر کاربر محمد جمعه ۱۷ بهمن ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 367 مشاهده پرسش
    سلام خسته نباشید
    شل بودن بیضه ها علت خاصی داره؟در فضای گرم هم نیستم و به تازگی جنب شدم؟
    یک سوال دیگر هم داشتم جناب دکتر عزیز. اینکه آیا برای جنابت محدوده زمانی خاصی دارد یا خیر
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق جمعه ۱۷ بهمن ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام پاسخ هر دو سوال شما منفی است
  • تصویر کاربر غلام دوشنبه ۹ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 343 مشاهده پرسش
    درود برشما.من حدود 57سالمه و یک چکاپ توده ای شدم و نشون میده که AFP حدود22.91 هست
    امکان داره که سرطان بیضه باشه یا کبد؟
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق دوشنبه ۹ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      سلام لطفا با کلیه مدارک به مطب مراجعه کنید
  • تصویر کاربر امیر جمعه ۱۴ آذر ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 443 مشاهده پرسش
    من حدودا یکهفته است وازیکتومی انجام دادم و الان قسمتی که پاره کردند جهت عمل و حاشیه اش سفت شده و بیضه سمت چپ هم درد داره و هر دو بیضه ها متورم شده ایا اقدام کنم یا طبیعی این علائم؟
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق جمعه ۱۴ آذر ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا عفونت نباشد
  • تصویر کاربر محمد شنبه ۸ آذر ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 451 مشاهده پرسش
    سلام استاد من دیروز التم شق بود ومن ناگهانی دست رو التم کشیدم و بسمت پایین فشاری اوردم ویه صدای قلنج مانند شنیدم و یدفع عین یه جک ماشین خالی کرد و شل شد و زیر یبض هام یه رگی سفت و داخل بیض ها باد مانند جمع شده و دچار درد گرفتگی شدم والان من حالت شق شدن ندارم و رابطه جنسی برقرار میکنم احساس درد دارم میلی نیست ممنون میشم راهنمایی کنید دکتر
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق شنبه ۸ آذر ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام شما دچار شکستگی الت تناسلی شده اید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید
  • تصویر کاربر حمید شنبه ۸ آذر ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 508 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر بنده روی بیضم یک برجستگی نقطه ای سفت و بدون درد احساس میکنم دقیقا چسپیده به خود بیضه سونوگرافی هم انجام دادم و چیزی نشون نداد میخواستم بدونم این امکان وجود دارد که تومور باشد و در مراحل اولیه باشد که توسط سونوگرافی قابل تشخیص نبوده؟
    1. تصویر کاربر حمید پنجشنبه ۶ آذر ۹۹( 3 سال پیش)
      عکس
    2. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق شنبه ۸ آذر ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام عکس واضح نیست
    3. نمایش سایر 1 پاسخ
  • تصویر کاربر محمد یکشنبه ۴ آبان ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 490 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر من حدود ۷ ۸ ماهیه ی چیز سفتی پایین بیضه چپم لمس میکنم ک سفت و بی درد است یعنی سرطان بیضه گرفتم باید چ کنم
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق یکشنبه ۴ آبان ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام لطفا سونوگرافی انجام دهید
  • تصویر کاربر یوسف دوشنبه ۵ آبان ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 390 مشاهده پرسش
    سلام من ۲۳ سالمه‌ و ۳ ساله احسال میکنم بیضه راستم ۲ برابر بیضه چپم هستش والان یک ماهه که دوباره بزرگتر شده یعنی ۳ برار و احساس میکنم داخل کیسه بیضم مایع ژل مانند دور بیضه راستم هستش.مشکل من چیست و پیش چ پزشکی باید مراجعه کنم؟
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق دوشنبه ۵ آبان ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام احتمالا دچار هیدروسل هستید لطفا به ارولوژیست مراجعه کنید
  • تصویر کاربر بیاتی یکشنبه ۹ شهریور ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 446 مشاهده پرسش
    سلام.اقای دکتر .بنده تومور سمینوم داشتم بعد از جراحی مشخص شد به غدد لنفاوی سرایت کرده ایا بعد از رادیوتراپی ازبین. میرود
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق یکشنبه ۹ شهریور ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام انشالله
درحال دریافت اطلاعات
پرسش از دکتر