علل و روشهای درمان بی اختیاری ادرار در زنان

آخرین بروزرسانی: 13 آبان 1402

در این مقاله می خوانید
بیماری بی اختیاری ادرار استرسی، حالتی است که در آن، افزایش فشار داخل شكم که توسط شرایطی مثل تحمل وزن، خنده، سرفه و عطسه ایجاد میشود، باعث شده فشار مسدود کننده ادرار کم شده و ادرار نشت پیدا کند. بی اختیاری ادرار در زنان موجب رنجش آنها میشود.

این بیماری اغلب در زنان میانسال دیده می شود. که از مهم ترین علل آن حاملگی های متعدد و زایمان واژینال است. که این امر باعث ضعف در بافتهای کف لگن و دریچه اسفنکتر گردن مثانه می شود. بی اختیاری ادرار در زنان در خیلی از زنان که چندین زایمان واژینال داشته اند، دیده شده است.

در حالت طبیعی در افراد سالم فشار مسدود کننده مجرا به خوبی قادر به مقابله و ایجاد حالت تعادل است، حتی در شرایط مختلف مثل عطسه، سرفه و …

عده ای از پژوهشگران عقیده دارند که در این بیماری، معمولا ساختمان اسفنکتر سالم است، اما به علت جابه جایی و حرکت بیش از حد مجرا در اثر ضعف، بافت قادر به ایجاد عملکرد نمی باشد و این بیماری ایجاد می شود.

علائم بی اختیاری ادرار در زنان

١- در این بیماری ظرفیت مثانه تغییر نكرده و حجم مثانه مشابه افراد عادی است. اما فشار مسدود کننده مجرا حین ریزش ادرار کاهش یافته و منجر به ریزش ادرار حین افزایش فشار شكمی میشود.
٢- در این بیماری طول مجرا از لحاظ آناتومیکی کاهش نیافته اما طول موثر آن کم میشود، که باعث می شود قدرت مسدودکنندگی کم شود.
گاهی بیمارانی که دچار بی اختیاری خفیف استرسی هستند، می توانند آگاهانه و ارادی با فعال کردن انقباض اسفنكتر سبب ایجاد یک فشار مسدودشوندگی شوند. به خصوص این اتفاق زمانی می افتد که اولین قطره وارد مجرا میشود و فرد آن را احساس کرده و با یک انقباض ایجاد فشار می کند. اما متاسفانه به مرور و با افزایش شدت بیماری این عملکرد ضعیف می شود.

بی اختیاری ادرار

تشخیص بی اختیاری ادرار در زنان

برای تشخیص این بیماری توجه به سابقه پزشكی بیمار از جمله تعداد حاملگی و زایمان ها به خصوص زایمان طبیعی، جراحی های لگن، جراحی خارج سازی رحم (هیسترکتومی)، رژیم های غذایی، میزان مایعات دریافتی روزانه و بیماری های زمینه ای مهم می باشد.

شدت میزان نشت ادرار هم از خفیف تا شدید تقسیم بندی می شود. پس گاهی برای پیشگیری یا بهتر شدن علائم می توان تغییری در الگوی تغذیه ایجاد کرد. منظور از تغییر در الگوی تغذیه، كاهش میزان مایعات دریافتی، عدم مصرف مواد محرك مثانه (فلفل، ادویه، مواد تند، چای و مواد كافئین دار، نوشابه و ابمیوه های گاز دار) و گرم نگه داشتن كلیه است. در معاینه ای که انجام میشود شدت ضعف و شلی عضلات كف لگن مشخص می شود.
بررسی وجود و درجه پایین افتادگی رحم و پایین افتادن قاعده ی مثانه و درجه و میزان تحرک دیواره قدامی واژن با تستی به نام Q tip بررسی میشود. بیماران توجه کنند که یک معاینه ی عصبی (نورولوژیک) ساده بهتر است انجام شود تا حس پرینه، رفلکس های اندام تحتانی، قوام و تون اسفنكتر آنال و واژینال و …. مشخص شود.
گاهی علت این مشکل می تواند مشکلات آناتومیک باشد که برای تشخیص آن از روش سیستوسكوپی (مشاهده مجرای ادرار و مثانه از طریق اندوسكوپی) استفاده می شود.
تست دیگر، تست اورودینامیک (نوار مثانه) است که برای وجود بی اختیاری، شدت آن و تفکیک آن از مشکلات دیگر و همچنین بررسی عملکرد اسفنكتری و تخمین میزان بهبودی پس از درمان دارویی و جراحی استفاده می شود.

درمان بی اختیاری ادرار در زنان

با توجه به شدت بی اختیاری درمان متفاوت است. در موارد خفیف تا متوسط به خصوص در زنان جوان می توان از درمان های ساده تر شروع کرد که می توان به قرصهای انتی كلینرژیك (مهار كننده انقباضات مثانه مانند تولترودین) اشاره کرد. همچنین داروهای آلفا اگونیست (دولكسیتین) که سبب تقویت عملکرد اسفنکتر می شوند.

ورزش کگل

ورزش عضلات کف لگن (مانور كگل) نیز مهم می باشد. به طوری که بیمار می تواند روزی ۳۰ دقیقه به طور ارادی عضلات كف لگن خود را منقبض کند. که بعد از ۲ تا ۳ ماه می تواند، اثر بهبودی این ورزش در خود را مشاهده کند.

در موارد ضعف شدید عضلات كف لگن میتوان از فیزیوتراپی جهت بهبود بیشتر این عضلات بهره برد. روش دیگر تحریک الکتریکی عضلات کف لگن با قرار دادن probe داخل واژن است. در زنان بعد از یائسگی افزودن استروژن نیز می تواند کمک کننده باشد.

باید توجه داشت که انتخاب روش های فوق مستلزم صرف وقت و حوصله بسیار از طرف بیمار و پزشک بوده و اثرات آن به تدریج مشخص
می شود.
در درمان بی اختیاری شدید و عدم پاسخ دهی روش های فوق از روش جراحی استفاده می شود. اساس انجام این جراحی قرار دادن مجدد محل اتصال مثانه به مجرا و خود مجرا در مکانی بالاتر در پشت سمفیز پوبیس است.
روش های جراحی مختلفی وجود دارد که تخصصی بوده و بر اساس تجربه پزشك و نیاز بیمار تعیین میشود.

 توصیه پزشک

با توجه به اینکه این بیماری در خیلی از زنانی که سابقه ی چندین بار زایمان واژینال دارند دیده می شود و به علت احساس ناخوشایندی که ایجاد می کند درمانش اهمیت بسیاری دارد. بیماران باید توجه کنند که درمان غیر جراحی این بیماری نیازمند حوصله، صبر و دقت زیادی بوده و زمان زیادی جهت رسیدن به پاسخ درمانی نیاز است.

 

 

دکتر شهریار ناطق جراح کلیه و متخصص ارولوژی

برای پرسش از دکتر بر روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.

به اشتراک گذاری

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

پاسخ های ارایه شده اعم از تشخیصی و درمانی توصیه های کلی بوده شما را از مراجعه به پزشک معالجتان بی نیاز نمی کند و طبق قوانین امکان تجویز دارو وجود ندارد.  

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر Mina چهارشنبه ۱۱ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 1004 مشاهده پرسش
    سلام. دختری ۱۹ساله هستم. وسواس دارم که چندین ماهه بسیار شدید شده و الان چند وقتیه وسواس نجس و پاکی هم گرفتم. چند روزیه حتی اگر مثانه‌م خالی باشه(تازه دستشویی رفته باشم) بازم احساس نیاز به تخلیه ادرار پیدا میکنم مخصوصا اگر لباس زیرم مرطوب باشه و در حالت نشسته باشم. خودم فکر میکنم کاذبه چون چندروزه بطور ناگهانی و در روزهای عود وسواس ایجاد شده. مجبورم از نوار بهداشتی استفاده کنم. واژنم ترشحات داره و حس میکنم نوار بهداشتیم مرطوب میشه و نمیدونم این به علت تعریق و ترشحاته یا ادرار. وقتی نوار استفاده میکنم اون احساس وسواسی کمتر به سراغم میاد. میخواستم مطمئن بشم این احساسات فقط ناشی از وسواس فکریه و بیماری جسمی نیست. سابقه هیچ گونه بیماری ندارم. آیا نیازی به معاینه پزشکی هست؟
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق چهارشنبه ۱۱ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      سلام بسیار بعید است مساله ای داشته باشید
  • تصویر کاربر زری دوشنبه ۹ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 683 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر، من ۳۷ سالمه سه نا سزارین داشتم چند ساله بیشتر موقع سرماخوردگی ،هنگام عطسه و سرفه ی شدید و سردم باشه ریزش ادرار دارم ،البته کلیه هام هم سنگ کوچیک دارن ،ممکنه مشکلم حاد باشه باید چکار کنم ممنونم
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق دوشنبه ۹ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      سلام لطفا به مطب مراجعه کنید
  • تصویر کاربر احمد یکشنبه ۲۸ دی ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 375 مشاهده پرسش
    سلام من ۴۲ سال سن من است به تازگی سونو رفتم و حجم ادرار در مثانه ۲۰۰ سی سی و بعد از تخلیه ۶۵ سی سی در مثانه می ماند تکرر ادرار دارم جریان ادرار ضعیف شده و وقتی که ادرار دارم هیچ گونه حسی ندارم فقط کمر درد دارم خواهش می کنم راهنمایی ام کنید باید آندوسکوپ بشم یا نه ؟
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق یکشنبه ۲۸ دی ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام لطفا نوار مثانه انجام دهید
  • تصویر کاربر Ali دوشنبه ۹ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 909 مشاهده پرسش
    سلام و خسته نباشید
    یه برآمدگی خیلی کوچک به اندازه نصف یک عدس دو سه انگشت بالاتر از آلت جایی که مو زائد هست بوجود آمده
    میخواستم راهنمایی فرمائید که چی میتونه باشه
    نه درد نه خارش
    هم رنگ پوست خودم هم هست
    آقا هستم و سی سالمه
    بی ادبی نباشد عکس هم ارسال نمودم.
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق یکشنبه ۲۸ دی ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام بنده عکسی از شما دریافت نکردم
    2. تصویر کاربر Ali یکشنبه ۲۸ دی ۹۹( 3 سال پیش)
      با سلام مجدد
      مجدد عکس رو ارسال کردم خدمت حضرتعالی.
    3. تصویر کاربر Ali یکشنبه ۲۸ دی ۹۹( 3 سال پیش)
      با سلام مجدد عکس را ارسال نمودم خدمتتان
    4. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق سه شنبه ۳۰ دی ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام ظاهر آن به زگیل میخورد
    5. تصویر کاربر Ali سه شنبه ۳۰ دی ۹۹( 3 سال پیش)
      آقای دکتر سلام و خسته نباشید
      جهت کرایو و دریافت دارو تقویت سیستم بدنی مزاحم شما در مطب خواهم شد .
      منتها برای فردا میخوام آمپول گارداسیل تزریق کنم. ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ایرادی ندارد؟ا
      هم خودم تزریق میکنم هم شریک جنسی ام .
      ممنون میشم راهنمایی بفرمائید.
    6. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق دوشنبه ۹ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      سلام خیر
    7. نمایش سایر 5 پاسخ
  • تصویر کاربر سارا جمعه ۲۶ دی ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 381 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر.من ۴۹ سالمه و حدود دو سال هست که یائسه شدم. الان مدت ۲۰ روزه درطول روز بی اختیار ریزش ادار به صورت ترشح دارم دکتر زنان رفتم یه سری آنتی بیوتیک تجویز کردن و بک آزمایش کشت ادار، داروهارو ۵روزه دارم مصرف میکنم ولی تغییری نداشتم!
    میشه لطفا نظرتون رو بفرمایید؟ ممنون میشم
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق جمعه ۲۶ دی ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام لطفا از طریق فرم مشاوره آنلاین موجود در سایت برای ویزیت اقدام کنید
  • تصویر کاربر Mina7037 جمعه ۵ دی ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 372 مشاهده پرسش
    سلام و وقت بخیر،آقای دکتر خانمی۲۹ ساله ومتاهل هستم،دو فرزند دارم که زایمان هایم سزارین بوده،اخیرا دچار مشکلی شدم که خیلی آزار دهنده س..احساس ادارا شدید میکنم ولی بیشتراز چندقطره نمیتونم دفع کنم و احساس ادرار شدید باباهم میمونه ومجبور میشم که هر یک ربع برای دفع ادرار اقدام کنم ولی هربار فقط مقدار کمی ادرار دارم،هیچ دردی در مثانه وکلیه ها ندارم واین احساس ادرار شدید زمانیکه روی زمین مینشینم بیشتر میشه،حدودا ۱۰ روزه و اولین بار این احساس رو چندساعت بعداز نزدیکی و ارضا شدنم به سراعم اومد که بجای ادرار ،با احساس ادرار خیلی شدید که نشه تحملش کرد،مقداری ادرار خون آلود دفع کردم ولی بعداز اون روز دیگه ادرارم خونی نبود،چندروزی بود که کاملا این احساس ناخوشایند رفع شده بود ولی مجددا دوروزه به سراعم اومده و بخاطر شرایط کنونی شیوع بیماری کرونا نمیتونم حضوری به پزشک مراجعه کنم،علت این امر چی میتونه باشه وآیا با ارضاشدنم در نزدیکی ارتباطی داره؟خیلی استرس دارم ،یه دنیا ممنونتون میشم که راهنماییم کنید
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق جمعه ۵ دی ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام احتمالا به علت عفونت ادراری هست
  • تصویر کاربر عباس دوشنبه ۱۹ آبان ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 411 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر من موقع سکس لدت نمیبرم چون چون بعضی موقعا التم میخوابه بعدش هم سکس میکنم اسپرمم پرتاب نداره لذت نمیبرم ممنون میشم راهنماییم کنید
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق دوشنبه ۱۹ آبان ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام لطفا از طریق فرم مشاوره آنلاین موجود در سایت برای ویزیت اقدام کنید
  • تصویر کاربر احمد یکشنبه ۹ شهریور ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 762 مشاهده پرسش
    سلام اغاي دكتر من. سنم. ١٨ساله.
    ولي. آلت م. در حالت خوابيده. خيلي كوچك است. به طوري كه. به. ٤ سانت هم نميرسه
    ولي. دو حالت. سفت شدن. اندازش. حداقل ١٢ سانتي متري ميشه
    أيا. اين امكان هست كه اندازي الت م با بزرگتر شدن. سنم. بزرگتر شود.

    اين. درمان هاي. هورموني. كه. ميگيد. بايد كجا و. با. چه. نامي. در داروخانه. بگيرم
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق یکشنبه ۹ شهریور ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام امکان رشد الت تا ۲۰ سالگی وجود دارد برای درمان هورمونی باید تحت نظر پزشک باشید
  • تصویر کاربر نسیم شنبه ۴ مرداد ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 433 مشاهده پرسش
    با سلام. دختری 32 ساله هستم که چندین سال هست دچار تکرر ادار و سوزش و جدیدا درد مثانه هستم. و به محض احساس ادار احساس سوزش دارم و باید حتما تخلیه کنم حتی اگر چند قطره باشه. چندین بار ازمایش ادار دادم و فقط یکبار عفونت داشتم سابقه سنگ های خیلی ریز کلیه هستم و در سونوگرافی هم مثانه م به طور کامل تخلیه نمیشد آخرین دارویی هم که مصرف کردم وزیکر بود. و پزشکم درخواست نوار مثانه کردند ولی بنده ترس دارم از انجام این تست ممنون میشم راهنمایی بفرمایید که باید چکار کنم و علت چی هست. با تشکر
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق شنبه ۴ مرداد ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام لطفا با کلیه مدارک به مطب مراجعه کنید
  • تصویر کاربر ستیلا پنجشنبه ۱۴ فروردین ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 438 مشاهده پرسش
    با سلام آقای دکتر من ۲۸سالمه از سن ۱۲ سالگی یعنی از زمانی که پریود شده ام تکرر ادراروبی اختیاری ادرار پیدا کرده ام دیگه اونقدر دکتر رفته ام که کلافه شده ام اسکن،سی تی اسکن ،ونوار مثانه انجام داده ام پزشکم گفت مثانه ات عصبی هستش و۹سال پیش تزریق بوتاکس داشتم ولی بازم زندگیم دچار اختلال شده قرص های تولترودین،پروپانتلین،ویزیکر،اکسی بوتینین ،باکلوفن ،ایمی پرامین مصرف کرده ام ولی متاسفانه اثر قابل توجهی ندیده ام آقای دکتر خواهشا کمکم کنید زندگیم به طلاق میکشه بابت این قضیه
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق پنجشنبه ۱۴ فروردین ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام،لطفا با جواب نوار مثانه به مطب مراجعه کنید
درحال دریافت اطلاعات
پرسش از دکتر