هر آنچه که باید درباره ی هیدرونفروز کلیه بدانید

آخرین بروزرسانی: 16 بهمن 1401

در این مقاله می خوانید
بیماری هیدرونفروز کلیه معمولا هنگامی رخ می دهد که کلیه به دلیل عدم تخلیه ی صحیح ادرار از کلیه به مثانه، متورم می شود. این تورم اغلب تنها یک کلیه را تحت تاثیر قرار می دهد، اما می تواند هر دو کلیه را نیز شامل شود.

هیدرونفروز کلیه یک بیماری اولیه نیست، بلکه بیماری ثانویه ای است که در نتیجه ی برخی بیماری های دیگر ایجاد شده است. این بیماری ساختاری است و در نتیجه ی انسداد مجاری ادرار می باشد. گفته می شود هیدرونفروز از هر 100 کودک، یکی از آن ها را تحت تاثیر قرار می دهد.

علائم هیدرونفروز

به طور معمول، ادرار از طریق دستگاه ادراری با حداقل فشار جریان می یابد. اگر یک انسداد در دستگاه ادراری وجود داشته باشد فشار می تواند افزایش پیدا کند.

بعد از تشکیل ادرار برای مدت طولانی، کلیه شما می تواند بزرگ شود که معمولا به آن ورم کلیه می گویند. کلیه می تواند آنقدر با ادرار پر شود که به ارگان های اطراف فشار آورد. اگر این وضعیت در مدت طولانی درمان نشود، این فشار می تواند عملکرد کلیه های شما را به طور دائم از بین ببرد.

علائم خفیف هیدرونفروز شامل تکرر ادرار و افزایش میل برای دفع ادرار است. سایر علائم شدید هیدرونفروز کلیه ممکن است شامل موارد زیر باشند:

مشکلات ارولوژی سوزش ادرار

  • درد در شکم یا پهلو
  • تهوع
  • استفراغ
  • درد هنگام ادرار کردن
  • تخلیه ناقص مثانه
  • تب

قطع جریان ادرار باعث افزایش احتمال ابتلا به عفونت ادراری می شود. به همین دلیل است که عفونت های ادراری یکی از شایع ترین عوارض هیدرونفروز کلیه می باشند. برخی از علائم عفونت ادراری عبارتند از:

  • ادرار ابری (کدر)
  • ادرار دردناک
  • سوزش حین ادرار کردن
  • جریان ادرار ضعیف
  • درد پشت
  • درد مثانه
  • تب
  • لرز

اگر علائمی از هیدرونفروز را دارید، به پزشک مراجعه کنید. اگر عفونت ادراری درمان نشود، ممکن است به شرایط جدی تری مانند پیلونفریت، عفونت کلیه و سپسیس ، عفونت در جریان خون یا مسمومیت خون منجر شود.

انسداد حالب

علل هیدرونفروز کلیه

هیدرونفروز یک بیماری نیست بلکه می تواند به دلیل شرایط داخلی و خارجی بر کلیه و سیستم جمع کننده ادرار تأثیر بگذارد. یکی از شایعترین علل هیدرونفروز، اوروپاتی انسدادى حاد یک طرفه است.

این وضعیت یک انسداد ناگهانى در یکی از حالب ها، لوله هایی که کلیه ها را به مثانه وصل می کنند، است. شایع ترین علت این انسداد، سنگ کلیه است، اما التهاب و لخته شدن خون نیز می تواند باعث بروز یک بیماری اوروپاتی انسدادی شدید شود.

یک حالب مسدود شده می تواند باعث ایجاد ادرار در کلیه ها شود که این امر در نهایت منجر به تورم کلیه می شود. جریان برگشتی ادرار از حالب به سمت کلیه ها به عنوان ریفلاکس وزیکویورترال شناخته مى شود. سایر علل انسداد حالب ها عبارتند از:

✔ غده ی پروستات بزرگ در مردان، که می تواند به علت هیپرپلازی خوش خیم پروستات یا همان بزرگی پروستات باشد.

✔ بارداری، که باعث ایجاد فشار به حالب به دلیل رشد جنین می شود.

✔ تومور در نزدیکی مجرای ادرار یا حالب

✔ باریک شدن حالب ناشى از یک آسیب در زمان زایمان

روش تشخیص هیدرونفروز کلیه

تشخیص زودهنگام بسیار مهم است زیرا اگر هیدرونفروز طولانى مدت درمان نشود، کلیه شما می تواند به طور دائمی آسیب ببیند. احتمالا پزشک با ارزیابی کلی وضعیت سلامتی شروع می کند و سپس بر روی علائم ادراری که دارید تمرکز مى کند. همچنین پزشک ممکن است قادر به احساس کلیه بزرگ، با ماساژ آرام در شکم و پهلو باشد.

پزشک ممکن است از یک کاتتر برای تخلیه مقدارى ادرار از مثانه استفاده کند. اگر نتواند مقدار زیادی از ادرار را آزاد کند، می تواند به این معنی باشد که انسداد در مثانه یا مجراى ادرارى است. مجرای ادرارى لوله ای است که ادرار را از مثانه به خارج از بدن شما حمل می کند.

پزشک همچنین می تواند سونوگرافی کلیه یا سی تی اسکن انجام دهد تا در مورد میزان تورم و محل احتمالى انسداد اطلاعاتى به دست آورد. هر دوی این روش ها اجازه می دهند تا پزشک یک تصویر از داخل بدن شما را مشاهده کند، اما سونوگرافی کلیه به طور کلی روش استاندارد تشخیص هیدرونفروز کلیه است.

جراحی

درمان هیدرونفروز کلیه

درمان هیدرونفروز عمدتا بر روى از بین بردن هرچه که جلوى جریان ادرار را گرفته است، تمرکز دارد. گزینه درمانى که پزشک برای شما انتخاب می کند به علت انسداد شما بستگی دارد. اگر حالب مسدود شده، باعث ایجاد این وضعیت شده است، ممکن است پزشک هر کدام از موارد زیر را انجام دهد:

  •  قرار دادن یک استنت ( کاتتر ) در حالب، که اجازه مى دهد ادرار از حالب وارد مثانه شود.
  •  قرار دادن لوله نفروستومی، که اجازه می دهد ادرار مسدود شده از پشت تخلیه شود.
  •  تجویز آنتی بیوتیک برای کنترل عفونت

ممکن است پزشک شما مجبور شود انسداد را با جراحی برطرف کند. اگر چیزی مانند بافت اسکار یا لخته خون باعث انسداد شود، پزشک شما ممکن است منطقه آسیب دیده را کاملا حذف کند و سپس قسمت هاى سالم را برای بازگرداندن جریان عادی ادرار به یکدیگر متصل کند.

اگر علت هیدرونفروز، سنگ کلیه باشد، ممکن است برای برداشتن آن نیاز به جراحى باشد. برای انجام این کار، پزشک ممکن است عمل جراحی آندوسکوپی را انجام دهد که شامل استفاده از ابزارهای کوچک برای انجام این روش می باشد.

این کار اجازه می دهد که جراح برش های کوچکترى را ایجاد کند و زمان بهبودى شما را به شدت کاهش می دهد. همچنین ممکن است پزشک برای شما آنتی بیوتیک تجویز کند. این کار کمک خواهد کرد تا عفونت کلیوی براى شما ایجاد نشود.

هیدرونفروز خفیف کلیه نوزاد

ممکن این بیماری در کودکان تازه به دنیا آمده و یا حتی پیش از تولد در سونوگرافی جنین نیز دیده شود. هیدرونفروز کلیه جنین که ممکن است به ورم کلیه منجر شود، معمولا به علت کوچک بودن مسیر حالب (خروجی ادرار از کلیه) و کوچکی لگنچه های کلیه در نوزادان اتفاق می افتد.

معمولا ورم کلیه کودک خطرناک نیست و به مرور زمان با بزرگ شدن جنین هیدرونفروز نیز برطرف می شود. در صورت ادامه یافتن این جمع شدن مایعات در کلیه، احتمال گرفتگی در حالب وجود دارد که نیاز به بررسی و درمان توسط متخصص کلیه دارد.

دکتر شهریار ناطق جراح و متخصص کلیه

برای پرسش از دکتر بر روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.

به اشتراک گذاری

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

پاسخ های ارایه شده اعم از تشخیصی و درمانی توصیه های کلی بوده شما را از مراجعه به پزشک معالجتان بی نیاز نمی کند و طبق قوانین امکان تجویز دارو وجود ندارد.  

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر یاسین دوشنبه ۲۶ فروردین ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 312 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر.خانم بنده ۳۷سالشه یه کیست رو کلیه ش به اندازه حدود ۱۴سانتی متر در اورده اوایل که سونو انجام داد رادیولوژیست میگفت که کیست رو غده فوق کلیه ش داره بعد که تازگی رفتیم سی تی انجام داده میگن از کبدشه.الان نمیدونیم چکار کنیم نظرشما چیه چه حوری روند درمانی رو ادامه بدیم
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق دوشنبه ۲۶ فروردین ۹۸( 4 سال پیش)
      سی تی اسکن از سونوگرافی دقیقتر و جواب ان قابل اعتماد تر است
      برای اطمینان بیشتر میتوانید MRI از شکم و‌لگن با تزریق انجام دهید
      اگر جواب فوق تایید شد نیاز به اقدام خاصی نیست و با سونو پیگیری کنید
  • تصویر کاربر مصطفی سه شنبه ۱۳ فروردین ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 1050 مشاهده پرسش
    سلام . وقت خوش . میخواستم هزینه وازکتومی را بپرسم و اینکه بعد از چه مدت تاثیر کامل خواهد داشت.
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق سه شنبه ۱۳ فروردین ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام،انجام وازکتومی از نظر وزارت بهداشت غیر قانونی است مگر اینکه بارداری برای همسر شما خطرناک باشد
      پس از وارکتومی ۳ ماه طول میکشد تا اسپرم صفر شود
  • تصویر کاربر سعید جمعه ۹ فروردین ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 292 مشاهده پرسش
    سلام و عرض ادب
    جناب دکتر بنده 2 روزی هست ک بعد از ادرارم چند قطره خون ابه مشاهده میکنم و اینکه چند وقتی درد در ناحیه کمرم داشتم ولی بدلیل شرایط کاری و سنگینی علت کمر دردمو کارم میدونستمبه نظر شما علت این خون ابه چی میتونه باشه و اینکه چطوری باید رفع بشه .ممنونم
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق جمعه ۹ فروردین ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام،درد کمر همراه با خون‌ در درجه نخست به علت سنگ‌کلیه هست
      لطفا یک سونوگرافی بدهید
  • تصویر کاربر علي پنجشنبه ۹ اسفند ۹۷( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 275 مشاهده پرسش
    سلام جناب دكتر ٣ روز پيش عمل tul كردم سنگ حالب ٦/٥ ميل بود سوند حالب گذاشته شده احساس تكرر ادرار بييار زياد دارم چه دارويي را پيشنهاد ميدهيد تا كي اين علائم اينقدر زياده
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق پنجشنبه ۹ اسفند ۹۷( 5 سال پیش)
      سلام،این علایم به علت سوند حالب است
      قرص دی سیکلومین هر ۱۲ ساعت ۱ عدد میل کنید
  • تصویر کاربر شقایق پنجشنبه ۹ اسفند ۹۷( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 357 مشاهده پرسش
    سلام
    آقای دکتر من چهارشنبه به مطب شما مراجعه کردم ، 4 آمپول جنتامایسین گرفتم و 10 قرص افلوکساسین 10 قرص فنازئمکس و 10 قرص تولرین گرفتم امروز آخرین قرص ها رو هم مصرف کردم ، البته از حالت بحرانی خارج شدم اما سوزش ادرار هنوز قطع نشده ، چهار روز دیگه م باید آزمایش ادرار را تکرار کنم و شنبه وقت گرفتم تا دوباره ویزیت بشم ، ب نظرتون طبیعی هست که با وجود این همه انتی بیوتیک هنوز خوب نشدم ؟ اگر لازمه من زودتر مراجعه کنم به مطب شما
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق پنجشنبه ۹ اسفند ۹۷( 5 سال پیش)
      سلام،لطفا به مطب مراجعه کنید
  • تصویر کاربر آرش شنبه ۱۳ بهمن ۹۷( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 530 مشاهده پرسش
    با سلام خدمت شما ، من حدود ۲ هفته پیش tul کلیه چپ انجام دادم و دکتر برام DJ گذاشت ، بعد از گذشت هفته ی اول احساس درد و سوزش در کلیه راستم داشتم که با انجام سونو گرافی دکتر گفت که دو کلیه دارای هیدرونفروز میباشد ، الان سردرد سرگیجه و رنگ پریدگی و احساس درد و سوزش در دو کلیه و مثانه دارم ، به بیمارستان مراجعه کردم برای ده روز بعد وقت داد برای خروج DJ , می خواستم راهنمایی کنید امکان آسیب تو این ۱۰ روز برای کلیه هست و اصلا چرا کلیه راست متورم شده ؟ میتونه مربو به DJ و فشار بر روی پروستات باشد ممنون از وقت ارزشمندتون که در اختیار اینجانب قرار میدهید
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق پنجشنبه ۱۱ بهمن ۹۷( 5 سال پیش)
      سلام،لطفا" سونوگرافي قبل و بعد عمل را برايم بفرستيد
    2. تصویر کاربر آرش پنجشنبه ۱۱ بهمن ۹۷( 5 سال پیش)
      سلام مجدد ، سونوی قبل عمل داخل پرونده ی بیمارستان بایگانی شده است اما سونوی بعد از یک هفته بعد از عمل موجود است ، با احترام و تشکر
    3. تصویر کاربر آرش پنجشنبه ۱۱ بهمن ۹۷( 5 سال پیش)
      مجدد فرستادم چون مطمئن نشدم که به دستتون رسیده ممنون
    4. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق شنبه ۱۳ بهمن ۹۷( 5 سال پیش)
      دقت سونوگرافي محدود و وابسته به شخص انجام دهنده است پس لزوما" نميتواند درست باشد
      گرچه خود وجود Dj هم ميتواند تا حدودي سبب هيدرونفروز شود كه پس از برداشتن ان اين هيدرونفروز از بين ميرود
      با اينحال در صورت نگراني ميتوانيد سونوگرافي انجام دهيد
    5. نمایش سایر 3 پاسخ
  • تصویر کاربر علیرضا دوشنبه ۳۰ مهر ۹۷( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 289 مشاهده پرسش
    سن بیمار 37 ساله و نصف بدن فلج روی دو رگ اصلی مغز کلیپس به علت انوریسم مغزی در سال 85 گروه خونی B+ و کراتین 15و فسفر 12.5و اوره 250 بوده و از 1395 دیالیز صفاقی .سوال این می باشد با این شرایط درصد موفق پیوند و امکان عملی پیوند چقدر می باشد. با تشکر فراوان
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق دوشنبه ۳۰ مهر ۹۷( 5 سال پیش)
      سلام،امكانپذير هست اما نميتوان درصدي مشخص كرد
درحال دریافت اطلاعات
پرسش از دکتر