چه زمانی هماچوری گروس خطرناک است؟

آخرین بروزرسانی: 21 اسفند 1402

در این مقاله می خوانید
مشاهده خون در ادرار هر فرد در هر سنی هشدار دهنده خطر می باشد. در حالی که در بسیاری از مواقع علت بی خطر بوده، اما خون در ادرار می تواند نشان دهنده یک بیماری جدی و مهم باشد. هر گاه فردی در ادرار خود، خون واضح مشاهده کند به آن ادرار، هماچوری گروس یا ادرار خونی می گویند.

خون در ادرار که با چشم غیر مسلح دیده نشود و به وسیله آزمایش ادراری مشخص شود، هماچوری میکروسکوپی نامیده می شود. در هر دو شکل، این مهم است که علت خونریزی مشخص شود. در این شرایط درمان، بستگی به عامل به وجود آورنده دارد.

برخی از داروها مانند ریفامپین و برخی از ملین ها، خوردنی های خاص مثل چغندر، نوعی از ریواس و خانواده توت ها می توانند رنگ ادرار را به رنگ قرمز تبدیل کنند. تغییر رنگ ادرار به دلیل دارو ها، غذا یا ورزش معمولا در عرض چند روز از بین می رود. 

هماچوری بدون درد

دلیل هماچوری بیشتر سنگ کلیه است. اما در یک فرد مسن هماچوری گروس مخصوصا در صورتیکه هماچوری بدون درد باشد (Painless Gross Hematuria) و فرد سابقه مصرف دخانیات داشته باشد بیشتر به دلیل بدخیمی های داخل مثانه است.

علائم هماچوری گروس

در هماچوری گروس، به دلیل حضور گلبول های قرمز، ادرار به رنگ هایی هم چون صورتی، قرمز و یا به رنگ نوشابه سیاه دیده می شود. تنها مقدار اندکی خون نیاز است که رنگ ادرار به رنگ قرمز در آید. دفع خون معمولا دردناک نیست اما می تواند به علت دفع لخته های خون از طریق ادرار، دردآور نیز باشد. ادرار خونی اغلب بدون علامت و نشانه رخ می دهد. چه مقدار خون در ادرار خطرناک است؟

درمان هماچوری گروس

درمان هماچوری گروس بسته به علت زمینه ای آن دارد. به طور مثال در یک خانم جوان که هماچوری گروس همراه با تب و لرز، سوزش ادرار و تکرر ادرار است، علت هماچوری بیشتر عفونت ادراری است. پزشک با تجویز قوی ترین انتی بیوتیک برای عفونت ادراری به درمان شما خواهد پرداخت.

در یک آقای جوان که هماچوری گروس همراه با درد پهلو، حالت تهوع و سابقه خانوادگی سنگ کلیه است، دلیل هماچوری بیشتر سنگ کلیه است. اما در یک فرد مسن هماچوری گروس مخصوصا در صورتیکه هماچوری بدون درد باشد (Painless Gross Hematuria) و فرد سابقه مصرف دخانیات داشته باشد بیشتر به دلیل بدخیمی های داخل مثانه است.

در آخر باید اشاره کرد که هر گاه تغییر رنگی در ادرار در غیاب شرایط خوش خیم توضیح داده شده مشاهده شد، سریعا به پزشک مراجعه کنید تا معالجه شوید.

علت ابتلا به هماچوری گروس

در هماچوری یا ادرار خونی، کلیه بیمار یا اجزای دیگری از دستگاه ادراری، اجازه نشت و ورود سلول های خونی به ادرار را می دهند. مشکلات متعددی می توانند باعث این نشت سلول های خونی به درون ادرار شوند، از جمله:

1_ عفونت های دستگاه ادراری

این شرایط هنگامی به وجود می آید که باکتری از طریق مجرای ادراری وارد شود و در مثانه تکثیر یابد. علائم می تواند شامل احساس تخلیه کردن ادرار به طور مداوم، درد و سوزش در حین ادرار و بوی بسیار تند ادرار باشد. برای برخی از مردم، به خصوص افراد مسن، تنها نشانه بیماری می تواند وجود خون میکروسکوپی در ادرار باشد.

2_ عفونت های کلیه ( پیلونفریت )

عفونت کلیه هنگامی رخ می دهد که باکتری ها از طریق جریان خون و یا از طریق حالب ها (لوله ای که ادرار را از لگنچه کلیه به مثانه منتقل می کند) به کلیه ها وارد شوند. علائم و نشانه ها می توانند به مانند علائم عفونت مثانه باشند، اگر چه عفونت های کلیوی به احتمال بیشتری ایجاد تب و یا درد پهلوها در بیمار می کنند.

3_ سنگ کلیه یا سنگ مثانه

مواد معدنی در ادرار تجمع یافته، ممکن است کریستال هایی روی دیواره کلیه ها یا مثانه تشکیل دهند. در طول زمان، کریستال ها می توانند به سنگ هایی سخت و کوچک تبدیل شوند. سنگ ها به طور عمده، بدون درد هستند، بنابراین بیمار هیچ گاه از وجود آنها با خبر نخواهد شد مگر اینکه سنگ ها باعث انسداد شده و یا اینکه سنگ را به سختی دفع کنند که در این صورت علائم به طور واضح نشان دهنده خواهد بود.

سنگ های کلیوی، به خصوص، می توانند باعث درد بسیار زیادی شوند. سنگ های مثانه یا کلیه می توانند هم باعث خونریزی میکروسکوپی و هم خونریزی واضح ادراری شوند.

4_ پروستات حجیم شده

غده پروستات (که درست زیر مثانه و احاطه کننده قسمت ابتدایی مجرای ادراری  می باشد ) اغلب زمانی که مردان به سن میانسالی می رسند، حجیم و بزرگ می شود.

این پروستات حجیم شده به مجرای ادراری فشار آورده و به طور نسبی جریان ادراری را مسدود می کند. علایم و نشانه های این وضعیت که به آن هایپرپلازی خوش خیم پروستات یا بزرگی پروستات می گویند شامل سختی در ادرار کردن، فوریت یا نیاز مداوم به ادرار کردن و همچنین خون واضح و یا میکروسکوپی درون ادرار می باشد. التهاب پروستات (پروستاتیت) نیز می تواند همین علائم و نشانه ها را ایجاد کند.

5_ بیماری های کلیوی

خونریزی میکروسکوپی ادراری یک نشانه شایع گلومرولونفریت (التهاب سیستم فیلترکننده کلیه) می باشد. گلومرولونفریت ممکن است قسمتی از یک بیماری سیستمیک به مانند دیابت و یا اینکه تنها درگیر کننده خود کلیه باشد. عفونت های استرپتوکوکی یا ویروسی، بیماری های عروق خونی (واسکولیت) و اختلالات ایمنی بدن مانند نفروپاتی IgA می توانند شروع کننده گلومرولونفریت باشند.

6_ سرطان

خونریزی ادراری قابل مشاهده ممکن است نشانه سرطان پروستات پیشرفته، مثانه و یا کلیه باشد. متاسفانه در مراحل اولیه بیماری ممکن است هیچ گونه علامتی مشاهده نشود که  در این مرحله این سرطان ها قابل درمان ترند.

7_ بیماری های توارثی

کم خونی داسی شکل (نقص ارثی در گلبول های قرمز) می تواند سبب خون در ادرار به صورت میکروسکوپی و یا حتی قابل مشاهده شود. هم چنین بیماری آلپورت می تواند باعث خونریزی در ادرار شود.

8_ آسیب کلیوی

ضربه یا هر آسیب به کلیه های انسان مانند تصادف یا ورزش های ضربه ای می توانند سبب حضور خون در ادرار شوند.

9_ داروها

پنی سیلین و داروی ضد سرطان سیکلوفسفامید می توانند سبب خونریزی ادراری شوند. خون قابل مشاهده ادراری بعضی اوقات در هنگام مصرف داروهای ضد انعقاد مثل اسپیرین و داروهای رقیق کننده خون مانند هپارین، در هنگامی که فرد مستعد خونریزی از مثانه به هر علتی باشد، دیده می شود.

10_ ورزش سنگین

اینکه فردی به علت ورزش بسیار سنگین دچار خونریزی قابل مشاهده شود، نادر است و علت آن ناشناخته است. ممکن است ضربه به مثانه، کم آبی یا شکست سلول های گلبول های قرمز که در هنگام ورزش های هوازی ممتد رخ می دهد علت این واقعه باشند.

دونده ها اغلب بیشتر تحت تاثیر قرار می گیرند، اگر چه هر فردی که ورزش سنگین و شدید را انجام دهد ممکن است خونریزی را مشاهده کند.

ادرار خونی

تشخیص هماچوری 

شرح حال، آزمایش ساده ادرار، آزمایش ادرار ٣ روزه جهت تشخیص سلول های بدخیم ‏(urine cytology*3)، روش های تصویر برداری (سونوگرافی و CT SCAN) از روش های تشخیص علت هماچوری گروس (Gross Hematuria) یا خون واضح در ادرار می باشند.

گرچه در صورت صلاح دید پزشک معالج وسیله تشخیصی قطعی سیستوسکوپی (Cystoscopy: مشاهده مجاری ادراری و مثانه از طریق اندوسکوپ)می باشد.

عوامل مستعد کننده هماچوری گروس

تقریبا هر فردی می تواند سلول های قرمز خون را در ادرار خود مشاهده کند. فاکتورهایی که ممکن است این شرایط را مستعد کنند، شامل:

1_ سن

بسیاری از مردان مسن بالای 50 سال به دلیل پروستات حجیم شده ممکن است دوره هایی از خونریزی را تجربه کنند.

2_ عفونت

التهاب کلیه پس از عفونت باکتریایی یا ویروسی (گلومرولونفریت پس از عفونت) یکی از دلایل شایع مشاهده خون در بچه ها می باشد.

3_ سابقه خانوادگی

اگر فردی در اعضای درجه اول خانواده خود، سابقه بیماری یا سنگ کلیوی داشته باشد مستعد به درگیری می باشد.

4_ استفاده از برخی از داروها

آسپرین، ضد درد هایی از خانواده ضدالتهاب های غیراستروئیدی و آنتی بیوتیک ها مانند پنی سیلین به عنوان عواملی که ریسک خونریزی ادراری را افزایش می دهند، شناخته می شوند.

5_ ورزش های بسیار شدید

دوندگان مسیرهای طولانی بسیار مستعد خونریزی ادراری متعاقب ورزش هستند. در واقع، این وضعیت هماچوری دوندگان نامیده می شود. اما هر فردی که تمرینات بسیار شدیدی انجام دهد می تواند این علامت را نشان دهد.

دکتر شهریار ناطق جراح کلیه و متخصص ارولوژی

برای پرسش از دکتر بر روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.

به اشتراک گذاری

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

پاسخ های ارایه شده اعم از تشخیصی و درمانی توصیه های کلی بوده شما را از مراجعه به پزشک معالجتان بی نیاز نمی کند و طبق قوانین امکان تجویز دارو وجود ندارد.  

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر آرش یکشنبه ۱۶ خرداد ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 295 مشاهده پرسش
    سلام خسته نباشید میخواستم بدونم وقتی کرایو روز یکشنبه انجام دادم تا چند روز از پماد زینک اکسیداستفاده کنم و چند روز بعد به حمام برم ؟
    ممنونم
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق یکشنبه ۱۶ خرداد ۰( 2 سال پیش)
      سلام حمام منعی ندارد زینک را تا ۳ روز استفاده کنید
  • تصویر کاربر سینا پنجشنبه ۱۹ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 794 مشاهده پرسش
    دوهفته ای هنگام ارضا شدن مایع من به رنگ قهوه ای میباشد ۵۶ سال سن دارم سابقه فشار خون نیز دارم
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق پنجشنبه ۱۹ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      سلام احتمالا به علت عفونت پروستات است
  • تصویر کاربر میثم چهارشنبه ۱۱ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 441 مشاهده پرسش
    سلام
    اقای دکتر وقت بخیر
    لطفا در مورد تصاویر پیوست نظر خود را اعلام فرمایید.
    مچکرم.
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق چهارشنبه ۱۱ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      به نظر نمیرسد زگیل باشد گرچه حضوری معاینه شوید بهتر است
  • تصویر کاربر عادل شنبه ۷ فروردین ۰( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 447 مشاهده پرسش
    غلظت خون و ریزش ادرار دارم که بر روابط جنسی تاثیر گذاشته جوری که هنوز بعداز یکسال در روابط جنسی نا موفق بوده ام، حالت نعوض به اندازه کافی ندارم لطفا راه حلی پیش رو بگذارید. ممنون
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق شنبه ۷ فروردین ۰( 3 سال پیش)
      سلام لطفا به مطب مراجعه کنید
  • تصویر کاربر مریم پنجشنبه ۲۳ بهمن ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 373 مشاهده پرسش
    سلام خدمت آقای دکتر راستش من ی پسر ۱۲ساله دارم الان چند سال شیمی درمانی میشه یک ماه مثانش خونریزی داره هر کار هم دکترش انجام میده خوب نمیشه بیشتر لخته داره میخواستم بدونم باید چیکار کنیم تا مثانش لخته ایجاد نکنه خیلی درد داره لطفا راهنمای کنید
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق پنجشنبه ۲۳ بهمن ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام میتوانید داخل مثانه محلول آلوم تزریق کنید
  • تصویر کاربر فرهمند سه شنبه ۳۰ دی ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 376 مشاهده پرسش
    عرض سلام و وقت بخير.
    سوالي داشتم خدمت آقاي دكتر. در رابطه با عكس ارسالي، آيا مورد مشكوك به زگيل تناسلي ميباشد.(ديواره سمت چپ و راست). ممنون ميشم بررسي و در صورت نياز به مراجعه و انجام آزمايش موارد لزوم را بفرمايند. باتشكر
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق سه شنبه ۳۰ دی ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام بعید است ولی بهتر است پاپ اسمیر انجام دهید
  • تصویر کاربر حسین جمعه ۲۶ دی ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 331 مشاهده پرسش
    باسلام دکتر عزیز
    بعداز آخرین بار رابطه زناشویی بعد چندرور در حالت عادی انگار بادی در ناحیه کمر سمت راست و بعداز چند دقیقه کم و برطرف شد اما چندروز بعدش درد کشاله ران سمت راست شروع شد درست کنار بیضه که فشاربه اسخوان میدم درد رو حس میکنم و چون گارم سرپایی هست واگه روزی اجسام سنگین وسرپا بیشتر باشم درد میاد بقسمت کمر سمت راست و دیگه خمیکده میشم اما استراحت کمش میکنه .با مسکن (شیاف )کامل برطرف میشه اما حال 2 هفته این درد باهام هست . سپاس از جواب شما و از مطالب شما بسیار سود میبریم .خداوند حافظ تان باشد
    ارادتمند روحانیان از گیلان
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق جمعه ۲۶ دی ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام لطفا سونوگرافی انجام دهید
  • تصویر کاربر جواد جمعه ۲۱ آذر ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 364 مشاهده پرسش
    سلام دکتر گرامی
    ببخشید اینطور مزاحمتون شدم
    تقریبا سه روزه در ناحیه سر آلت تناسلی احساس درد میکردم حالا ک نگاه میکنم میبینم از بالا بسمت راست کبود شده همون مسیر از زیر ختنه گاه پوست آلت هم کبودی داره. نمیدونم چرا اینطور شده اما قبلش ی درد احساس میکردم ک شبیه درد عفونت بود اما حالا میبینم کبودیه.
    چکار کنم دستور چیه جناب دکتر ؟
    شرمنده و تشکر
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق جمعه ۲۱ آذر ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام بهتر است معاینه شوید
  • تصویر کاربر محمد شنبه ۸ آذر ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 371 مشاهده پرسش
    پس از انزال و بعد از خروج مایع منی مقداری خون و سپس لخته خون جاری شد،علت چیست؟(ادرار در ابتدا کمی همراه با خون بود)
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق شنبه ۸ آذر ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام پروستاتیت یا عفونت پروستات
  • تصویر کاربر میلادر شنبه ۲۴ آبان ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 308 مشاهده پرسش
    سلام جناب دکتر من در اخر ادرارم چند قطره خون میبینم و در ادرار بعد اینطور نیست تو چندتا ادرار هست و تو چند نیست لطفا راهنمایی کنید درد هم ندارم
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق شنبه ۲۴ آبان ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام لطفا سونوگرافی انجام دهید
درحال دریافت اطلاعات
پرسش از دکتر