علت بروز پریاپیسم (نعوظ بی اختیار ) چیست؟ [+ درمان]

به طور کلی این حالت در گروه های خاص مانند افرادی که کم خونی داسی شکل دارند، رخ می دهد. درمان سریع پریاپیسم برای جلوگیری از آسیب بافتی که در نهایت منجر به ناتوانی در شروع و یا حفظ نعوظ می شود، لازم است.

این حالت معمولا در کودکان در بازه سنی ٥ تا ١٠ سالگی و در مردان بالغ در بازه سنی ۳۰ الی ۴۰ سالگی رخ می دهد.

علائم پریاپیسم

علائم بر اساس نوع پریاپیسم متغیر است. به طور کلی پریاپیسم به دو دسته ایسکمیک و غیر ایسکمیک تقسیم می شود.

❇ ایسکمیک

که به آن پریاپیسم با جریان کم (low flow) نیز گفته می شود، به علت عدم خروج خون از آلت رخ می دهد که این نوع بسیار شایع است. علائم در ایسکمیک شامل موارد زیر است:

• طول کشیدن نعوظ برای بیش از ۴ ساعت که غیرمرتبط با تحریک جنسی می باشد.
• تنه آلت سفت شده اما کلاهک آلت نرم است.
• درد پیشرونده آلت

🔔 همه چیز پیرامون عمل وازکتومی مردان یا بستن لوله در مردان و برگشت آن 🔔

پریاپیسم راجعه، فرمی از نوع ایسکمیک می باشد که شایع نبوده و بیشتر در مردانی که کم خونی داسی شکل دارند، دیده می شود. کم خونی داسی شکل نوعی بیماری ارثی بوده و مشخصه آن گلبول های قرمز داسی شکل می باشد. گلبول های قرمز داسی شکل می توانند عروق خونی در آلت را مسدود کنند.

پریاپیسم راجعه به صورت اپیزودهای نعوظ طول کشیده و تکرار شونده توصیف می شود و اغلب شامل اپیزودهای ایسکمیک می باشد. در برخی از موارد، این حالت با نعوظ های دردناک و ناخواسته با مدت زمان کوتاه شروع می شود و ممکن است با گذشت زمان به نعوظ هایی با تکرار بیشتر و طولانی تر تبدیل شود.

🔔 افزایش سایز سریع مردانه 🔔

❇ غیر ایسکمیک

این فرم که با عنوان پریاپیسم با جریان بالا (high flow) نیز شناخته می شود، در مواقعی که جریان خون آلت به طور نامناسب جریان می یابد، رخ می دهد و معمولا بدون درد است. علائم این نوع پریاپیسم شامل موارد زیر می شود:

طول کشیدن نعوظ برای بیش از ۴ ساعت که با تحریک جنسی غیرمرتبط است‌. هم چنین آلت در حالت نعوظ کامل است اما تنه آن به طور کامل سفت(RIGID )نشده است. این نوع از پریاپیسم نیازمند درمان اورژانسی نبوده و در حدود ٦٠ تا ٧٠% موارد خود به خود بهبود می یابد.

علل بروز نعوظ طولانی مدت

به طور طبیعی، یک نعوظ نرمال در نتیجه پاسخ به یک تحریک روحی روانی و یا جسمی رخ می دهد. این تحریک، باعث باز شدن عروق خونی مشخص، صاف شدن عضلات و در نهایت منجر به افزایش جریان خون به درون بافت اسفنجی درون آلت می شود. به دنبال این جریان خون، آلت پر از خون به نعوظ کامل می رسد. پس از اینکه تحریک به پایان می رسد، خون محبوس شده به خارج از آلت جریان می یابد و آلت به حالت اولیه و شل برمی گردد.

پریاپیسم زمانی رخ می دهد که قسمتی از سیستم نعوظ (که شامل خون، عروق خونی، عضلات صاف و عصب می باشد )، خونرسانی نرمال را مختل کرده و به دنبال آن، نعوظ پایدار بماند‌. اگر چه علت زمینه ای پریاپیسم اغلب نامشخص است، اما چندین حالت به عنوان علت اصلی شناخته می شوند، از جمله:

1️⃣ بیماری های خونی

این بیماری ها بیشتر فرم ایسکمیک را ایجاد می کنند‌. از جمله این بیماری ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کم خونی داسی شکل
• لوسمی
• بدشکلی های سلول های خونی مانند تالاسمی ، مالتیپل میلوما

2️⃣ داروها

نوع ایسکمیک این بیماری، ممکن است در مصرف داروهای زیر دیده شود:

داروهایی که به طور مستقیم به درون آلت تناسلی جهت درمان ناتوانی نعوظ تزریق می شوند، مانند: آلپروستادیل، پاپاورین و فنتول آمین

ضدافسردگی ها مانند فلوکستین، بوپروپیون و سرترالین

مهارکننده های های آلفا مانند پرازوسین، ترازوسین، دوکسازوسین و تامسولوسین

داروهایی که برای درمان اضطراب و سایکوز (جنون) به کار می روند مانند هیدروکسی زین، رسپریدون، الانزاپین، لیتیوم، کلرپرومازین و تیوریدازین

رقیق کننده های خون مانند وارفارین و هپارین

هورمون ها مانند تستوسترون یا هورمون های آزاد کننده گونادوتروپین (GnRh)

داروهایی که به منظور درمان اختلالات توجه یا بیش فعالی تجویز می شوند، مانند آتوموکستین

3️⃣ الکل و مصرف مواد مخدر

الکل، ماری جوانا، کوکائین و دیگر مواد مخدر می توانند باعث ایجاد پریاپیسم (مخصوصا از نوع ایسکمیک) شوند.

4️⃣ جراحت

عامل شایع در نوع غیر ایسکمیک (نعوظ دائم که به واسطه جریان خون بیش از حد به درون آلت ایجاد می شود)، تروما یا ضربه به آلت، لگن و یا پرینه می باشد.

5️⃣ دیگر عوامل

عنکبوت گزیدگی، نیش عقرب و یا دیگر عفونت های سمی، بیماری های متابولیک شامل نقرس یا آمیلوئیدوز، بیماری نوروژنیک مانند صدمه به ستون فقرات یا سیفلیس و در نهایت سرطان های درگیر کننده آلت از جمله مواردی هستند که می توانند منجر به بروز نعوظ طولانی مدت شوند.

عوارض پریاپیسم

پریاپیسم ایسکمیک می تواند عوارضی جدی را در پی داشته باشد. خون محبوس شده در آلت در طی نعوظ دائم، محروم از اکسیژن می شود. زمانیکه نعوظ طولانی شود، خون با اکسیژن پایین می تواند شروع به صدمه زدن یا تخریب کردن بافت آلت کند. در نهایت پریاپیسم درمان نشده می تواند منجر به فیبروز آلت و ناتوانی در نعوظ شود.

 تشخیص بیماری پریاپیسم

اگر چه هر دو نوع پریاپیسم علائم تقریبا مشابهی دارند اما به جهت تشخیص باید معاینه دقیق و آزمایشات تشخیصی صورت گیرد. آزمایشات تشخیصی شامل موارد زیر هستند:

❇ ارزیابی گازهای خونی

در این تست به وسیله خارج ساختن خون درون آلت و ارزیابی سطح اکسیژن آن می توان نوع ایسکمیک (که فقیر از اکسیژن است و تیره رنگ) و غیر ایسکمیک (خون روشن حاوی اکسیژن) را مشخص کرد.

❇ آزمایش خون

آزمایش خون می تواند سطح گلبول های قرمز و پلاکت ها را مشخص کرده و در یافتن نوع بیماری زمینه ای مانند سرطان یا بدشکلی سلول های خونی کمک کننده باشد.

❇ تست سم شناسی

این تست با استفاده از نمونه ادرار و ارزیابی سطح مواد مخدر و سموم انجام می گیرد.

❇ سونوگرافی

با استفاده از سونوگرافی می توان جریان خون عبوری درون آلت و میزان جراحت یا ضربه به آلت را اندازه گیری کرد.

درمان

درمان وابسته به نوع کم جریان و یا پرجریان بودن پریاپیسم متفاوت است. اگر از نوع کم جریان باشد، خارج سازی خون تجمع یافته از درون آلت بوسیله سوزن کمک کننده است و موجب توقف درد و نعوظ غیرارادی می شود.

هم چنین درمان در این نوع شامل تزریق دارو به داخل آلت است که این داروها با مکانیزم افزایش قطر عروق خروجی از آلت تناسلی موجب افزایش جریان خون خروجی از آلت شده و نعوظ را پایان می دهند.

اگر هیچ یک از موارد فوق موفقیت آمیز نباشد، درمان جراحی ترمیمی برای کمک به خارج ساختن خون از آلت انجام می گیرد.

اگر پریاپیسم از نوع پرجریان باشد، درمان سریع لازم نیست. درمان کمپرس سرد با پک یخ می تواند نعوظ غیرارادی را پایان دهد. همچنین ممکن است جراحی برای ترمیم شریان های آسیب دیده و یا قطع جریان خون به آلت انجام گیرد.

اگر پریاپیسم راجعه باشد، استفاده از داروهای دکونژستانت مانند فنیل افرین برای کاهش جریان خون به درون آلت کمک کننده خواهد بود. همچنین درمان بلوک کننده هورمونی و یا درمان ناتوانی نعوظ توصیه می شود.

توصیه پزشک

نکته اساسی در مورد پریاپیسم، تشخیص سریع و به موقع و متعاقب آن درمان مناسب در زمان مناسب جهت جلوگیری از ایجاد آسیب برگشت ناپذیر در آلت است. به همین منظور در تمامی مواردیکه یک فرد دچار نعوظ طول کشیده است (نعوظ بیش از ٤ ساعت خصوصا در مواردیکه فرد داروی خاصی مصرف کرده و یا سابقه ضربه به آلت دارد) مراجعه سریع به پزشک جهت درمان مناسب الزامی است.

دکتر شهریار ناطق جراح و متخصص کلیه و متخصص ارولوژی

برای پرسش از دکتر بر روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.