علت کوچک شدن بیضه ها چیست؟ [درمان]

آخرین بروزرسانی: 1 آذر 1402

در این مقاله می خوانید
در این نوشتار به بررسی علل کوچک شدن بیضه در مردان از جمله ارکیت، واریکوسل، پیچش بیضه و …  می پردازیم و روش های درمان آن را بیان می کنیم.

بیضه چیست؟

بیضه ها دو غده واقع در کیسه بیضه و جز سیستم باروری مردانه می باشند. وظیفه اصلی کیسه بیضه یا اسکروتوم، تنظیم دمای اطراف بیضه ها بوده که این کار را به وسیله جمع شدن در پاسخ به هوای سرد و آزاد شدن و رها شدن در پاسخ به هوای گرم انجام می دهد. با این مکانیزم، افراد حس می کنند که بیضه های آنان از حد نرمال کوچکتر و یا بزرگتر شده است.
اگر چه تعریف دقیق آتروفی بیضه، شامل کوچک شدن و کاهش سایز در حجم بیضه ها است نه کیسه بیضه ها. آتروفی بیضه به چندین دلیل می تواند رخ دهد که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
  • صدمه مستقیم
  • بیماری های زمینه ای
  • قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی

علائم کوچک شدن بیضه یا آتروفی بیضه

شاه علامت در آتروفی بیضه ها کوچک شدن یک یا هر دو بیضه می باشد، علائم دیگر بر اساس سن بیمار می تواند با آن همراه شود:

❇ علائم کوچک شدن بیضه پیش از بلوغ

برای افرادی که هنوز به بلوغ نرسیده اند، علائم همراه آن شامل عدم وجود خصوصیات ثانویه جنسی مانند موی صورت، موی عانه، افزایش سایز آلت است.

❇ علائم کوچک شدن بیضه پس از بلوغ

اگر فرد به بلوغ رسیده باشد علائمی چون کاهش میل و رانه جنسی، ناباروری، کاهش توده عضلانی، فقدان یا کاهش رشد موی صورت، فقدان یا کاهش رشد موی عانه و بیضه های نرم تر از حالت عادی دیده می شود.

کوچک شدن بیضه

علت کوچک شدن بیضه

1_ بیماری ارکیت

به التهاب بافت بیضه گفته می شود. شاه علامت در این بیماری، تورم و درد بیضه ها می باشد که می تواند با تب و تهوع همراه باشد. اگر چه در ابتدا تورم بیضه موجب بزرگتر دیده شدن بیضه ها می شود اما ارکیت در نهایت می تواند منجر به آتروفی بیضه شود. دو نوع اصلی ارکیت وجود دارد :

2_ ویروسی

به طور معمول به وسیله ویروس اوریون ایجاد می شود. تقریبا یک سوم مردان که پس از بلوغ به اوریون مبتلا شده اند، درگیری به صورت ارکیت را تجربه کرده اند. غالبا ارکیت ویروسی، ۴ الی ۷ روز پس از ابتلا به اوریون رخ می دهد.

 3_ باکتریایی

این نوع از ارکیت اغلب به علت عفونت های منتقله از راه جنسی مانند سوزاک یا کلامیدیا رخ می دهد. در برخی از موارد گزارش شده، از طریق التهاب مجاری ادرار (یورتریت ) یا عفونت منتقله از طریق سوندگذاری یا عبور وسایل جراحی از طریق مجرای ادراری بوجود می آید. از علل دیگر بوجود آورنده آتروفی می توان موارد زیر را ذکر کرد:

واریکوسل خفیف

4_ ابتلا به واریکوسل

به اتساع شبکه پامپینی فرم یا شبکه وریدی بیضوی واریکوسل گویند که به طور معمول بیضه سمت چپ را درگیر می کند و باعث آسیب به لوله های تولید کننده اسپرم در بیضه ها شده و در نهایت بیضه ها کوچک می شوند.

5_ افزایش سن

همانند زنان که در سیر سیکل باروری خود به سن یائسگی می رسند و تغییرات هورمونی را تجربه می کنند، برخی از مردان پروسه مشابهی به نام آندروپوز را تجربه می کنند که در آن سطح تستوسترون در بدن کاهش یافته و در نهایت آن، آتروفی بیضه ها رخ خواهد داد.

پیچ خوردگی بیضه

6_ پیچش (تورشن) بیضه

به حالتی که بیضه به دور طناب اسپرماتیک (که وظیفه خونرسانی به بیضه ها را بر عهده دارد) گردش کند و پیچ بخورد، تورشن یا پیج خوردگی بیضه اطلاق می شود. کاهش جریان خون می تواند باعث درد و تورم در بیضه شود. اگر در چندین ساعت اولیه پیچش (۴ الی ۶ ساعت اول) درمان صورت نگیرد، می تواند باعث از بین رفتن دائمی بافت بیضه شود.

7_ درمان جایگزینی تستوسترون (TRT)

برخی از مردان آتروفی بیضه را در طی درمان با تستوسترون تجربه می کنند. چون این درمان سبب توقف تولید هورمون آزادکننده گونادوتروپین(GnRH) می شود. (هورمونی که از هیپوتالاموس ترشح شده و بر هیپوفیز تاثیر گذاشته و باعث تولید هورمون LH می شود.)
بدون وجود GnRH غده هیپوفیز از تولید هورمون لوتئینی کننده (LH) دست برمی دارد و در صورت عدم وجود LH، بیضه ها دیگر تستوسترون تولید نخواهند کرد که در نهایت منجر به کوچک شدن بیضه ها می شود.

8_  استفاده از استروژن یا استروئید های آنابولیک

مکمل های آنابولیک استروئید یا استروژن می توانند اثری مانند TRT روی هورمون ها بگذارند و باعث کاهش تولید تستوسترون شوند.

9_ استفاده بیش از حد از الکل

استفاده بیش از حد الکل می تواند هم باعث کاهش تستوسترون و هم سبب آسیب بافتی شود که هر دو منجر به آتروفی بیضوی می شوند.

تشخیص کوچک شدن بیضه

به منظور یافتن علت زمینه ای ، پزشک از بیمار سوالاتی درباره شیوه زندگی (یافتن عادت های تغذیه ای خاص) و تاریخچه شخصی جنسی می پرسد. سپس با معاینه بیضه ها، اندازه، شکل، بافت و یا سفتی آنها معاینه می شود. بسته به نتایج معاینه، برخی از تست های زیر در خواست می شود:
  • سونوگرافی از بیضه ها
  • آزمایش کامل خون
  • تست سطح تستوسترون

درمان دارویی پروستات

درمان آتروفی بیضه ها

درمان مانند تمامی بیماری های دیگر، بستگی به عامل زمینه ای دارد. اگر آتروفی بیضه به علت عفونت های منتقله جنسی یا دیگر عفونت ها باشد، مصرف یک دوره آنتی بیوتیک نیاز می باشد.
در موارد دیگر مانند استفاده بیش از حد الکل، تغییر شیوه زندگی کمک کننده می باشد. در موارد حاد چون تورشن یا پیچش بیضه، درمان مناسب، جراحی می باشد. اگر چه حالت هایی که باعث آتروفی بیضه می شوند اغلب به راحتی درمان می شوند اما آتروفی به خودی خود همواره برگشت پذیر نیست.
در بسیاری از موارد، درمان زودرس و سریع احتمال برگشت پذیری آتروفی را افزایش می دهد. این مورد در حالت تورشن بیضه بسیار مشاهده می شود. 

توصیه پزشک

برای جلوگیری از آتروفی و کوچک شدن بیضه ها مراجعه به موقع به پزشک و دریافت درمان مناسب در زمان مناسب بسیار ضروری است چرا که در حال حاضر درمان طبیعی به منظور معکوس کردن روند آتروفی و از بین رفتن بیضه ها وجود ندارد.

 

دکتر شهریار ناطق جراح و متخصص کلیه و متخصص ارولوژی

برای پرسش از دکتر بر روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.

به اشتراک گذاری

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

پاسخ های ارایه شده اعم از تشخیصی و درمانی توصیه های کلی بوده شما را از مراجعه به پزشک معالجتان بی نیاز نمی کند و طبق قوانین امکان تجویز دارو وجود ندارد.  

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر Arash جمعه ۱۶ فروردین ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 291 مشاهده پرسش
    سلام خدمت شما دکتر عزیز من 30 سال دارم و حدود 2 ماه احساس میکنم به مرور زمان طول آلت کوچک می‌شود و قطر آلت هم نازک به طوریکه رنگ آن به سیاهی می‌زند خواستم یه دارو یا راه درمانی پیشنهاد کنید با تشکر
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق جمعه ۱۶ فروردین ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام،بعید است که فرمایش شما درست باشد
  • تصویر کاربر مهدی جمعه ۱۶ فروردین ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 275 مشاهده پرسش
    من چندین سال است ک هرازگاهی درد بیضه دارم واین اواخر شاهد کوچک شدن بیضه چپم شده ام و دردش زیاد شده لطفا راهنماییم کنید ممنون.
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق جمعه ۱۶ فروردین ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام،لطفا یک سونوگرافی از بیضه ها و نواحی اینگوئینال ۲ طرفه انجام داده و جوابش را برایم بفرستید
  • تصویر کاربر محمد جمعه ۱۶ فروردین ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 280 مشاهده پرسش
    سلام خسته نباشید
    من حدود 7 سال است که بیضه هایم خیلی کوچک میباشند وقتی آلتم سفت میشود آویزان نیستند
    لطفا بگویید باید چکار کنم
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق جمعه ۱۶ فروردین ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام،لطفا یک‌ سونوگرافی از بیضه ها و نواحی اینگوئینال ۲ طرفه انجام داده و جوابش را برایم بفرستید
  • تصویر کاربر حسین جمعه ۱۶ فروردین ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 572 مشاهده پرسش
    با سلام
    آقای دکتر بنده حدود ده روز پیش به بیضه هام در فوتبال ضربه ای وارد شد که بعد از چند دقیقه دردش نسبتا کم شد ولی احساس کمی درد تا یکی دو روز داشتم
    به صورت اتفاقی در حمام امروز بعد از ده روز دیدم قسمت تحتانی کیسه بیضه و تقریبا زیر بیضه هام رگ متوم شده و سیاه زمانی که بیضه رو به پوست کیسه بیضه نزدیک میکنم نمایان میشه
    ضمن اینکه یک لک و هاله سیاه هم روی کیسه بیضه هست
    آیا این مشکل ساز شده برای من؟
    تصاویر هم خدمتتون ارسال کردم
    با تشکر
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق جمعه ۱۶ فروردین ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام،شما مشکلی ندارید نگران نباشید
  • تصویر کاربر فریبرز سه شنبه ۱۳ فروردین ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 271 مشاهده پرسش
    سلام. علت کوچیک شدن آلت تناسلی و بیضه
    و نداشتن میل جنسی چیست
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق سه شنبه ۱۳ فروردین ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام،عوامل مختلفی مثل استرس روحی،بیماری همراه(قند//بیماری قلبی)،افزایش سن و مصرف داروهای همراه موثر است
      لطفا مقاله مربوطه در سایت بنده را مطالعه کنید
  • تصویر کاربر حسین دوشنبه ۱۲ فروردین ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 279 مشاهده پرسش
    بنده چندمدت است تمایلم به میل جنسی کم شده واصلانعوظ بهم دست نمیده وبیضه هام کوچک شدند
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق دوشنبه ۱۲ فروردین ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام،لطفا با ازمایش هورمونی(LH//FSH//پرولاکتین و تستسترون)به مطب مراجعه کنید
  • تصویر کاربر sam یکشنبه ۱۱ فروردین ۹۸( 4 سال پیش) تعداد بازدید: 286 مشاهده پرسش
    سلام جناب دکتر هفته پیش دچار درد کم در ناحیه بیضه ها شدم ک از سمت کلیه وارد بیضه ها میشد وای درد خیلی خفیف بود ب شکلی ک غیر قابل تحمل نبود و دو سه روزی هم تکرر ادرار داشتم و سونوگرافی مجاری اداری و آزمایش ادرار انجام دادم ک پزشک عمومی و پزشکی ک سونوگرافی میکرد گفتن مشکلی نیست
    خواستم نظر شمارو بدونم.درضمن دو هفته ای هست دچار استرس و اضطراب شدید هستم و اعتقاد داشتن بخاطر همین مسئله ست.نظر شما چیه؟امروز ام حس میکردم بیضه چپم کوچیک شده.نمیدونم تصور ذهنیه منه و بخاطر حساس شدنمه یا چیز دیگ.درضمن بیضه چپم همیشه بصورت افقی و کمی پایین تر و عقب تر از بیضه راستمه.لطفا راهنمایی کنید خیلی استرس دارم
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق شنبه ۱۰ فروردین ۹۸( 4 سال پیش)
      اگر سونو و ازمایش نرمال بودند اینها تصورات ذهنی شما و ناشی از استرس و نگرانی است
      بی خیال باشید،هر چه بیشتر روی ان فوکوس کنید بیشتر شما را ازار میدهد
    2. تصویر کاربر sam یکشنبه ۱۱ فروردین ۹۸( 4 سال پیش)
      دکتر، سونوگرافی از مجاری ادرار و کلیه بود و از بیضه نبود،نیاز به سونو از بیضه نیست یعنی؟درست از زمانی ک استرس گرفتم این درد شروع شد و نفخ و یبوست هم داشتم وباز دکتر عمومی گفت مشکل گوارشیه و بخاطر استرسه و قبل از اون هیچ سابقه ای در این زمینه نداشتم.حتی گاهی شده روزهایی ک مشغول کار هستم و سرگرم هستم مشکلی ندارم . خیلی استرس دارم ک یوقت مشکلی باشه و بخاطر اینکه ب دکتر مراجعه نکردم حدود دو هفته ای ک ازین قضیه میگذره یوقت خطرناک باشه و تو باروری تاثیر داشته باشه.
    3. تصویر کاربر sam یکشنبه ۱۱ فروردین ۹۸( 4 سال پیش)
      دکتر، سونوگرافی از مجاری ادرار و کلیه بود و از بیضه نبود،نیاز به سونو از بیضه نیست یعنی؟درست از زمانی ک استرس گرفتم این درد شروع شد و نفخ و یبوست هم داشتم وباز دکتر عمومی گفت مشکل گوارشیه و بخاطر استرسه و قبل از اون هیچ سابقه ای در این زمینه نداشتم.حتی گاهی شده روزهایی ک مشغول کار هستم و سرگرم هستم مشکلی ندارم . خیلی استرس دارم ک یوقت مشکلی باشه و بخاطر اینکه ب دکتر مراجعه نکردم حدود دو هفته ای ک ازین قضیه میگذره یوقت خطرناک باشه و تو باروری تاثیر داشته باشه.
    4. تصویر کاربر sam یکشنبه ۱۱ فروردین ۹۸( 4 سال پیش)
      سابقه در ضمیمه ی درد بیضه منظورمه ک هیچ زمانی‌نداشتم
    5. تصویر کاربر sam یکشنبه ۱۱ فروردین ۹۸( 4 سال پیش)
      ببخشید دکتر یه سوال دیگ دارم و اونم اینکه دکتر من همیشه از خیلی مدت پیش حس میکنم بیضه هام بزرگ هستن و اندازه طول اونها بین ۵ تا ۶ سانتیمتره.ایا عادیه؟
    6. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق یکشنبه ۱۱ فروردین ۹۸( 4 سال پیش)
      سلام،احتمال بسیار زیاد عوارض شما ناشی از استرس است
      برای اطمینان خاطر و رفع استرس میتوانید یک سونوگرافی بیضه و نواحی اینگوئینال ۲ طرفه انجام دهید
    7. نمایش سایر 5 پاسخ
  • تصویر کاربر تقی یکشنبه ۲۶ اسفند ۹۷( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 441 مشاهده پرسش
    باسلام ازسال ۸۹ تا یکماه پیش متادون مصرف میکردم از یکسال پیش متوجه کوچک شدن بیضه راستم شدم البته ۲۰ سال پیش لوله آورنده اسپرمم را بسته ام .میل جنسی ام بسیار کم شده
    پروستاتم کمی بزرگ شده.۶۱ سال سن دارم
    ۱-علت کدامیک از موارد فوق الذکره
    ۲-برای درمان چه کنم
    قبلا از پاسخ دهی شما بزرگوار سپاسگزارم
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق یکشنبه ۲۶ اسفند ۹۷( 5 سال پیش)
      سلام،بعید هست که بیضه خود بخود کوچک شود و این حاصل تصورات ذهنی شما است
      اما در مورد کاهش میل جنسی بیشترین عامل موثر مصرف متادون است
  • تصویر کاربر مهدی شنبه ۱۳ بهمن ۹۷( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 342 مشاهده پرسش
    با سلام . من دوسال پیش متوجه اسپرماتوسل در بیضه راستم شدم و ازش سونوگرافی گرفتم. چند ماهه که خیلی بزرگ شده. هفته گذشته آزمایش آنالیز مایع منی گرفتم که حرکت اسپرم ها 45 درصد بود ولی شکلشون 70 درصد طبیعی بود. چندماهیی هم هستش که قصد بچه دارشدن داریم ولی نمیشه. میخواستم ببینم که آقای دکتر شما چه دستور میدین؟ باتشکر
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق جمعه ۵ بهمن ۹۷( 5 سال پیش)
      اسپرماتوسل باعث ناباروري نميشود
      اگر واريكوسل نداريد و همسر شما هم مشكل ناباروري ندارد داروهاي تقويت كننده اسپرم مصرف كنيد
    2. تصویر کاربر مهدی جمعه ۵ بهمن ۹۷( 5 سال پیش)
      بسیار ممنون دکترجان. توی همون سونو نوشته که واریکوسل دیده نمیشه. آقای دکتر از چه دارویی باید استفاده کنم؟ چون سونوی تخمک های خانمم هم مشکلی نداشت
    3. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق پنجشنبه ۱۱ بهمن ۹۷( 5 سال پیش)
      سلام،متاسفانه تجويز دارو از طريق سايت امكانپذير نيست
    4. تصویر کاربر مهدی پنجشنبه ۱۱ بهمن ۹۷( 5 سال پیش)
      سلام. در هر صورت من از راهنمایی های شما بسیار ممنونم. خیلی لطف کردین دکتر جان
    5. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق شنبه ۱۳ بهمن ۹۷( 5 سال پیش)
      😊
    6. نمایش سایر 4 پاسخ
  • تصویر کاربر محسن سه شنبه ۴ دی ۹۷( 5 سال پیش) تعداد بازدید: 636 مشاهده پرسش
    سلام جناب دکتر ازمایش میشه تفسیر کنید به صورت طبیعی متوانم پدر شوم واریکوسل گرید ۱ دهرم.》》LIquefaction40》《i
    Analyez sperm 214
    》》Normal sperm 19.2%《》
    Head patologe 57.2%
    Neck patloge 49.1%
    Tali patologe 42.2%
    Cytoplasmic droplet 5.8
    Tzi 1.54.مرسی از شما
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق یکشنبه ۲ دی ۹۷( 5 سال پیش)
      سلام،لطفا" از ازمايش خود عكس بگيريد و براي بنده ارسال كنيد
    2. تصویر کاربر محسن یکشنبه ۲ دی ۹۷( 5 سال پیش)
      سلام.چون واریکوسل گرید ۱ دارم .cllas a 17 بود مورفولوژی ۱۹نگرانم بازم مرسی.

      total sprem 203.4
      semen volume 3
      seman ph 7.5
      vitality 77.9
      sperm count 67.8m.ml
      progressive(A+B) %56.3
      motile (A+b+c)%77.9
      round cell 3_4
      Germ cell 2_3
      wbc 3_4
      rbc 1_2
      normal morphology% 19
    3. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق دوشنبه ۳ دی ۹۷( 5 سال پیش)
      سلام،ازمايش اسپرم شما خوب هست
      نيازي به جراحي واريكوسل نيست
    4. تصویر کاربر محسن دوشنبه ۳ دی ۹۷( 5 سال پیش)
      سلام،بابت پاسخگوی شما ممنونم.خدا خیرتون بده ❤
    5. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق سه شنبه ۴ دی ۹۷( 5 سال پیش)
      😊
    6. نمایش سایر 4 پاسخ
درحال دریافت اطلاعات
پرسش از دکتر