سیستوسکوپی و مراقبتهای بعد از سیستوسکوپی

آخرین بروزرسانی: 18 دی 1402

در این مقاله می خوانید
سيستوسكوپی بعنوان یکی از شایعترین عمل های ارولوژی، با هدف تشخیص و درمان بیماری های مربوط به مثانه، پروستات، دستگاه ادراری و … صورت می گیرد. یک لوله باریک به نام سیستوسکوپ که حاوی یک لنز می باشد، وارد دستگاه مجاری ادرار می گردد و قادر به مشاهده داخل مثانه می باشد. از مزایای این عمل، مشاهده واضح خون در ادرار به خصوص در افراد بالای 50 سال می باشد.

سیستوسکوپ چیست؟

سیستوسکوپ یک لوله باریک حاوی لنز است که از طریق مجاری ادراری وارد مثانه شده و محیط داخل آن را روی مانیتور نمایش می دهد. سایز کوچکتر این دستگاه برای اهداف تشخیصی و سایز بزرگتر آن برای اهداف درمانی به کار می رود.

سیستوسکوپی چیست

اگر حین این کار از اندوسکوپ کوچکتری به نام یورتروسکوپ استفاده شود امکان دیدن مستقیم حالبها نیز فراهم می شود. پزشک شما دقیقاً مجرای ادرار،مثانه و یا قسمتهای فوقانی سیستم ادراری شما را از نظر بیماریهای احتمالی از قبیل علل خونریزی وتنگی مجرای ادرار، بزرگی پروستات، تومور مثانه، تومور حالب، سنگهای مثانه و حالب و……. را بررسی می کند.

عمل سیستوسکوپی چیست؟

سيستوسكوپی و سیستویورتروسکوپی عملی است که طی آن، مجرای ادرار، پروستات، داخل مثانه و حالب ها توسط اندوسکوپ می گردد. این عمل هم در مطب و هم در اتاق عمل قابل انجام است.

سیستوسکوپی عمدتا با اهداف تشخیصی انجام می شود که یکی از مهمترین آنها در بیماران با هماچوری (خون در ادرار) است. سیستوسکوپ در دو نوع ریجید (سخت و غیر قابل انعطاف) و فلکسیبل (نرم و قابل انعطاف) و در سایزهای مختلف وجود دارد.

مطلب مرتبط: خون در ادرار مردان و زنان نشانه ی چیست و چگونه درمان می شود؟ برای یافتن پاسخ برروی لینک زیر کلیک کنید.
آیا وجود خون در ادرار خطرناک است؟

در واقع یکی از شایعترین دلائل انجام سیستوسکوپی مشاهده خون واضح در ادرار (Gross Hematuria) خصوصاً در افراد بالای 50 سال است. اندوسکوپ انعطاف پذیر ‏(Flexible) جهت رؤیت قسمتهای فوقانی حالب و داخل کلیه و اندوسکوپ سخت و غیر منعطف‏ (Rigid) جهت رویت قسمت تحتانی حالب، مثانه، پروستات و مجرای ادراری می باشد.

در چه مواردی باید سيستوسكوپی انجام شود؟

١-هدف از انجام سیستوسکوپی در مرحله اول، تشخیص و سپس درمان می باشد. به عنوان مثال قطعی ترین روش تشخیص تومور مثانه، تنگی پیشابراه، بزرگی پروستات و سنگ داخل مجرا یا مثانه، انجام سیستوسکوپی است.

معمولا قبل از انجام جراحی بزرگی پروستات، سیستوسکوپی برای تعیین اندازه دقیق پروستات و تعیین نوع عمل جراحی(جراحی باز و یا جراحی بسته/لیزری) انجام می شود.

هم چنین در صورتیکه شخص، دچار عفونت های مکرر مثانه و یا بی اختیاری ادرار باشد، انجام سیستوسکوپی در تشخیص علت زمینه ای و کمک به روند درمان موثر است.

٢- امروزه با هدف انجام عملهای بزرگ از طریق شکاف کوچک و پیشرفت در تکنیک های آندوسکوپی، دومین جایگاه برجسته سیستوسکوپی نقش درمانی آن است.

به عنوان مثال نمونه برداری از ضایعات مشکوک مجرا،مثانه و یا حالب، تراش تومور مثانه، تشخیص و شکستن سنگهای مثانه، تشخیص بزرگی پروستات وتراش بزرگی پروستات از طریق مجرا، بدون شکاف جراحی و در نهایت گذاشتن سوند حالب جهت جلوگیری از آسیب کلیه به علت انسداد و عکس برداری از کلیه از موارد دیگر جایگاه درمانی سیستوسکوپی می باشند.

مراقبت های قبل از عمل سيستوسكوپی

در صورت نیاز به سیستوسکوپی بهتر است بیمار از ۶ تا ۸ ساعت قبل از آن ناشتا بوده و در صورت مصرف داروهای رقیق کننده خون (اسپرین،وارفارین و یا پلاویکس) طبق صلاحدید پزشک معالج از ٣ روز قبل از انجام سیستوسکوپی آنها را قطع کند.

معمولا تک دوز آنتی بیوتیک جهت جلوگیری از عفونت ادراری نیز قبل از انجام سیستوسکوپی تزریق می شود. حین سیستوکوپی بیمار با با پوشیدن لباس مخصوص و به صورت طاق باز روی تخت قرار می گیرد(مشابه وضعیت معاینه زنان).

مراقبت های بعد از عمل سیستوسکوپی

بعد از سیستوسکوپی، سوزش ادرار، خون در ادرار و درد خفیف، طبیعی است و با مصرف مایعات از بین خواهد رفت. بهتر است تا مدتی که سوزش ادرار ادامه دارد، فرد از مصرف غذاهای محرک مثانه خودداری کند.

استفاده از لگن آب گرم، گذاشتن حوله مرطوب گرم در روی مجرا و قسمت خارجی دستگاه تناسلی و گرفتن و نیز دوش آب گرم نیز در کاهش درد و عوارض بعدی سیستوسکوپی موثر است.

هم چنین به علت دستکاری سیستم ادراری و شلی عضلات ناشی از تزریق داروهای بی حسی ممکن است فرد دچار اختلال در دفع ادرار شده و یا حتی دچار احتباس ادراری شود.

معمولاً انجام این پروسه بدون نیاز به بیهوشی عمومی و با بی حسی موضعی بوده و بعد از پایان سیستوسکوپی که اصولا ١٠-٥  دقیقه طول می کشد بیمار از تخت بلند شده و لباس معمولی خود را پوشیده و پس از ٢-١ ساعت تحت نظر بودن مرخص است.

توصیه می شود یک نفر همراه داشته باشید. انجام سیستوسکوپی عادی معمولا عارضه خاصی نداشته و فرد می تواند زندگی عادی خود را (پس از طی کردن مدت زمان تاثیر گذاری داروهای بیهوشی و برگشت کامل هوشیاری) ادامه دهد.

در موارد نادر انجام سيستوسكوپی سبب عفونت مجاری ادراری و یا حتی عفونت بیضه ها نیز می شود. در صورت تب و لرز و یا ادامه مشکلات فوق و یا عدم رفع خونریزی و سوزش ادرار، پس از ۲ تا ۳ روز با پزشک خود تماس بگیرید.

 

                                                              دکتر شهریار ناطق متخصص و جراح کلیه

                                                 برای پرسش از دکتر بر روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.

به اشتراک گذاری

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

پاسخ های ارایه شده اعم از تشخیصی و درمانی توصیه های کلی بوده شما را از مراجعه به پزشک معالجتان بی نیاز نمی کند و طبق قوانین امکان تجویز دارو وجود ندارد.  

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر شاهرخ پنجشنبه ۱۷ آذر ۱( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 209 مشاهده پرسش
    آیا در سیستوسکوپی موضعی فقط آلت و مجرای ادراری بی حس می‌شود یا شخص از ناحیه کمر به پایین بی حس میشود؟
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق پنجشنبه ۱۷ آذر ۱( 1 سال پیش)
      سلام به هر دو صورت امکانپذیر است
  • تصویر کاربر شهرام پنجشنبه ۳۱ تیر ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 778 مشاهده پرسش
    سلام میخواستم بپرسم شما بیمه سلامت قبول میکنید ؟
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق پنجشنبه ۳۱ تیر ۰( 2 سال پیش)
      سلام خیر
  • تصویر کاربر نیلو یکشنبه ۱۶ خرداد ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 446 مشاهده پرسش
    سلام من دوهفته پیش سیستوکپی کردم ادرارکامل میومد دوروزتب کردم ازاون موقع خیلی کم شده ازچی میتونه باشه ؟قرص باکلوفنم میخورم
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق یکشنبه ۱۶ خرداد ۰( 2 سال پیش)
      سلام احتمالا دچار عفونت مثانه شده اید
  • تصویر کاربر سامیار شنبه ۱۵ خرداد ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 689 مشاهده پرسش
    با سلام پسرم ورم کلیه داشته جراحی کردم باز به مشکل برخورده باید چکار کنم ..کمکم کنید خاهش میکنم
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق شنبه ۱۵ خرداد ۰( 2 سال پیش)
      سلام لطفا با کلیه مدارک به مطب مراجعه کنید
  • تصویر کاربر زارع جمعه ۳ اردیبهشت ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 754 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر مادرم ۵۱ سال دارد و تمام ۲کلیه اش پر از سنگ ریزه شده و ۲ سنگ ۱۰ میلی و ۷ میلی هم در کلیه ها وجود داره و الان چند روزه ادراش خون شده ،باید چه کار کنه ؟سپاس
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق جمعه ۳ اردیبهشت ۰( 2 سال پیش)
      سلام سنگ شکن برون اندامی و پس از آن درمان دارویی
  • تصویر کاربر سلمان سه شنبه ۱۰ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 538 مشاهده پرسش
    سلام خسته نباشید من سیستوسکوپی کردم بعد از اون داخل شکمم داغ میشه انگار آب جوش ریختن .از چی میتونه باشه ؟
    ممنون
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق سه شنبه ۱۰ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      سلام ارتباطی ندارد
  • تصویر کاربر روژان جمعه ۶ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 752 مشاهده پرسش
    سلام و عرض ادب و احترام
    جناب دکتر من سنگ کلیه 5 میلی متری در قسمت انتهایی حالب دقیقا نزدیک مثانه دارم، با داروهای هیوسین، ایندومتاسین، تامسولاسیون و تیازامید طی حدود 9 روز مصرف دفع نشد،پیشنهاد شما ادامه ی داروست یا سنگ شکن؟
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق جمعه ۶ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      در صورتیکه هیدرونفروز و ورم کلیه دارید باید TUL انجام دهید
  • تصویر کاربر مريم جمعه ۶ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 754 مشاهده پرسش
    باسلام خدمت دكتر عزيز
    من يك زن ٢٣ساله هستم كه يك دختر كوچيك دوساله دارم
    من چندين سال هست كه از ويروس زگيل تناسلي رنج مى برم هم از نوع پر خطر هم از نوع كم خطر ،من دخترم رو هنوز پوشك مى كنم مى خاستم بدونم اگه من به دستشويي برم و خودم رو كاملا بشورم در حالى كه دست هام با زگيل هايي كه دارم تماس پيدا مى كنه و بعد دست هامو كاملا با اب و صابون بشورم بعد دخترم نياز به تعويض پوشك داشته باشه بلا فاصله بعد از دست شويي رفتن من ، وقتى كه دخترم رو مى شورم ايا امكان داره ويروس زگيل از طريق دست هام دخترم منتقل بشه؟؟؟
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق جمعه ۶ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      سلام خیر
  • تصویر کاربر محمد شنبه ۷ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 693 مشاهده پرسش
    سلام باتوجه به گذاشتن djوداشتن سنگ ۲۴م م آیا بخاطر دفع شدن این سنگ این کار صورت میگیرد
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق شنبه ۷ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      سلام بله
  • تصویر کاربر نورمحمد سه شنبه ۱۰ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 299 مشاهده پرسش
    سلام من سالی یک بار روی شورت خود خون میبینم البته بگم 3سال پیش ازمایش پروستات دادم ازراه الت گفتن مشکل خاصی نیست ولی سنگ کلیه دارم ممنون میشم راهنمایم کنید
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق سه شنبه ۱۰ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      سلام لطفا با جواب سونوگرافی و آزمایش ادرار به مطب مراجعه کنید
درحال دریافت اطلاعات
پرسش از دکتر