متخصص کلیه و فشار خون تخصصی از پزشکی است که بر روی درمان بیماری های کلیوی تمرکز دارد. انسان در بدن خود دارای دو کلیه است که در زیر دنده ها و دو سمت ستون فقرات قرار دارند. کلیه ها چندین وظیفه حیاتی را بر عهده دارند که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
# دفع مواد زائد و آب اضافی از خون
# حفظ تعادل الکترولیتی بدن
# رهایش چندین هورمون با عملکرد هایی همچون تنظیم فشار خون
دکتر متخصص کلیه و فشار خون کیست؟
متخصص کلیه و فشار خون پزشکی است که در درمان بیماری های کلیوی تخصص دارد. متخصصان کلیه علاوه بر تخصص در بیماری های کلیوی، از نحوه تاثیر گذاری آن ها بر دیگر اندام های بدن نیز اطلاعات بسیار زیادی دارند.
با اینکه پزشک عمومی می تواند از بروز مراحل اولیه بیماری های کلیوی پیشگیری کرده یا آن ها را درمان کند اما برای تشخیص و درمان بیماری های کلیوی پیچیده تر به متخصص کلیه و فشار خون باید مراجعه کنید.

توصیه های دکتر ناطق در ارتباط با فشار خون
متخصص کلیه و فشار خون چه بیماری هایی را درمان می کند؟
دکتر متخصص کلیه و فشار خون، بیماری های زیر را تشخیص داده و درمان می کند:
⛔ وجود خون یا پروتئین در ادرار
⛔ بیماری مزمن کلیوی
⛔ سنگ های کلیوی: متخصصان مثانه و مجاری ادرار نیز قادر به درمان این بیماری هستند.
⛔ عفونت های کلیوی
⛔ تورم کلیه در اثر گلومرونفریت یا نفریت بینابینی
⛔ سرطان کلیه
⛔ فشار خون کلیوی
⛔ بیماری کلیه پلی کیستیک
⛔ سندرم همولیتیک اورمیک
⛔ تنگی شریان کلیوی
⛔ سندرم نفروتیک
⛔ بیماری کلیوی مرحله آخر
⛔ نارسایی حاد یا مزمن کلیوی
- فشار خون
- دیابت
- بیماری قلبی
- بیماری های خود ایمنی همچون لوپوس
- مصرف برخی دارو ها
تشخیص بیماری توسط متخصص کلیه
متخصص کلیه و فشار خون ممکن است در هنگام مراجعه بیمار، علاوه بر معاینه بالینی و شنیدن صحبت های بیمار، برخی آزمایش ها را نیز جهت بررسی دقیق تر، تجویز می کند. این آزمایش ها معولا از طریق خون و یا ادرار است.

◼ میزان فیلتراسیون گلومرولی (GFR)
این آزمایش عملکرد کلیه ها در تصفیه خون را اندازه گیری می کند. عدد بیانگر میزان فیلتراسیون گلومرولی در بیماری های کلیوی کاهش می یابد.
◼ کراتینین سرم
کراتینین یک ماده زائد است که در افراد مبتلا به اختلال عملکرد کلیه، میزان آن از حد طبیعی بیشتر می شود.
◼ نیتروژن اوره خون (BUN)
همانند آنچه در کراتینین گفته شد، وجود مقادیر بالای این ماده زائد نیز علامت اختلال در عملکرد کلیه است.
◼ آزمایش ادرار
در این آزمایش، نمونه ادرار از نظر اسیدیته (pH)، وجود مقادیر غیر طبیعی خون، قند، پروتئین و باکتری بررسی می شود.
◼ نسبت آلبومین به کراتینین (ACR)
این آزمایش مقدار پروتئین آلبومین را در ادرار اندازه گیری می کند. وجود آلبومین در ادرار، نشانه اختلال در عملکرد کلیه است.
◼ جمع آوری ادرار 24 ساعته
در این روش با استفاده از یک محفظه مخصوص، ادرار فرد در یک بازه 24 ساعته جمع آوری می شود. متخصصان می توانند بر روی این نمونه ادرار آزمایش های بیشتری انجام دهند.
◼ تصفیه کراتینین (Clearance)
در این آزمایش مقدار کراتینین در یک نمونه ی خون و نیز نمونه ادرار 24 ساعته اندازه گیری می شود تا مقدار کراتینین خارج شده از خون که وارد ادرار شده، بررسی گردد
علاوه بر بررسی و تفسیر نتایج تست های آزمایشگاهی، ممکن است اقدامات زیر نیز ضروری باشند:
✅ تصویر برداری از کلیه همچون: سونوگرافی، سی تی اسکن یا تصویر برداری اشعه ایکس
✅ دیالیز از جمله جایگذاری کاتتر آن
✅ نمونه برداری از کلیه (بیوپسی)
✅ پیوند کلیه

در چه مواردی به دکتر کلیه مراجعه کنیم؟
متخصص کلیه در زمینه ی بیماری های زیر نیز مهارت و دانش بالایی دارد:
1- اختلالات عروقی گلومرولی
این موارد اختلالاتی هستند که در گلومرول ها یا دسته های عروق خونی در کلیه ها به وجود می آیند. متخصصان کلیه درباره روش های درمانی کمک به آهسته کردن پیشرفت این بیماری ها و حفظ هر چه بیشتر کلیه ها آموزش های لازم را فرا گرفته اند.
2- دیالیز
هنگامی که کلیه ها از کار افتاده باشند، خون طی فرایندی به نام دیالیز تصفیه می شود. پزشکان متخصص درباره همودیالیز و دیالیز صفاقی آموزش می بینند تا بتوانند درمانی را تجویز کنند که مناسب سلامت و سبک زندگی بیمار باشد.
3- فشار خون بالا
هایپرتانسیون نام دیگر فشار خون بالاست. این بیماری دومین عامل اصلی ابتلا به مراحل انتهایی بیماری کلیوی در ایالات متحده آمریکا می باشد. هنگامی که کلیه ها مقادیر زیادی از ماده ای به نام رنین را ترشح کنند، فشار خون افزایش می یابد. متخصصان کلیه درباره انواع دارو های کاهنده فشار خون و دیگر روش های کاهش فشار خون بالا همچون رژیم غذایی و ورزش آموزش می بینند.

4- پیوند کلیه
پیوند کلیه به دریافت یک کلیه از فردی دیگر برای جایگزینی کلیه آسیب دیده، گفته می شود. پزشک متخصص کلیه و فشار خون درباره تمامی جنبه های پیوند کلیه آموزش دیده تا بتواند در یادگیری و آمادگی برای این فرایند به بیماران خود کمک کند.
5- اختلالات توبولار کلیه
این اختلالات، توبول های کلیه ها و بافت های اطراف آن ها را تحت تاثیر قرار می دهند. توبول ها مایعی را از کلیه ها جمع آوری می کنند که تصفیه شده و در نهایت به ادرار تبدیل می شود. متخصصان کلیه درباره علائم این اختلالات و نحوه درمان آن ها آموزش می بینند.
6- متابولیسم مواد معدنی
اختلالات متابولیسم مواد معدنی هنگامی بروز می دهند که مقادیری غیر طبیعی از مواد معدنی در خون یافت شود. متخصصان کلیه درباره تصحیح یا مدیریت این اختلالات آموزش می بینند تا اطمینان یابند که بیماران از مقادیر لازم مواد معدنی برای رشد سالم و حفظ عملکرد اندام های خود بهره مند می باشند.
7- مدیریت نارسایی حاد کلیوی
نارسایی حاد کلیوی هنگامی رخ می دهد که کلیه ها به طور ناگهانی از فعالیت بمانند. گاهی اوقات کلیه ها می توانند از این نارسایی بهبود یابند. متخصصان کلیه درباره درمان تمامی شرایط قابل بازگشت نارسایی حاد کلیوی آموزش می بینند. از جمله این شرایط می توان ابتلا به عفونت ها، سنگ های کلیوی و از دست دادن مقادیر زیاد خون را نام برد.
8- مدیریت نارسایی مزمن کلیوی
نارسایی مزمن کلیوی هنگامی رخ می دهد که فعالیت کلیه ها در طول یک بازه زمانی به آرامی متوقف شود. این نارسایی 5 مرحله دارد که آخرین آن بیماری کلیوی مرحله آخر (ESRD) نام دارد. متخصصان کلیه درباره هر 5 مرحله بیماری کلیوی و نحوه مدیریت آن ها آموزش می بینند تا بتوانند روند بیماری را آهسته کرده و بیماران خود را تا حد ممکن سالم نگه دارند.
9- تغذیه
تغذیه نقش بزرگی در آهسته کردن روند بیماری کلیوی و زندگی با نارسایی کلیوی ایفا می کند. متخصصان کلیه درباره باید ها و نباید های تغذیه ای بیماران کلیوی آموزش می بینند تا بتوانند مواد مغذی لازم برای بیماران خود را تجویز کنند.