آزواسپرمی، اختلالی است که در آن مایع منی مرد فاقد اسپرم می باشد. آزواسپرمی یکی از دلایل اصلی ناباروری در مردان است و در 1% همه ی مردان و 15% مردان نابارور اتفاق می افتد. این بیماری در واقع هیچگونه علائم قابل توجهی ندارد. درصورتی که فرد اقدام به بارداری کرده اما بارداری رخ نداده است، علت آن ممکن است آزواسپرمی باشد.
علت ابتلا به آزواسپرمی
علت بروز آزواسپرمی ممکن است عدم تولید اسپرم توسط بیضه ها و یا عدم خروج اسپرم ها از بدن فرد باشد. انواع آزواسپرمی شامل موارد زیر می باشد:
1- آزواسپرمی پیش بیضه ای:
در این نوع آزواسپرمی بیضه ها سالم اند، اما بدن نمی تواند بیضه ها را برای تولید اسپرم تحریک کند. فرآیند تولید اسپرم تحت کنترل برخی هورمون ها می باشد و این وضعیت ممکن است به دلیل کاهش ترشح این هورمون ها و یا بعد از انجام شیمی درمانی اتفاق بیفتد. این نوع آزواسپرمی، اختلالی بسیار نادر است.
2- آزواسپرمی بیضه ای:
در این نوع آزواسپرمی، آسیب به بیضه‌ها منجر به بروز اختلال در روند طبیعی تولید اسپرم ها می شود. این وضعیت ممکن است به دلایل زیر اتفاق بیفتد:
- وجود عفونت در دستگاه تناسلی مرد، مانند اپیدیدیمیت (التهاب لوله های ذخیره و حمل اسپرم) و اورتریت (التهاب مجاری ادرار)
- ابتلا به یک بیماری در دوران کودکی، مانند ارکیت ویروسی (التهاب ویروسی بیضه) که باعث تورم یک و یا هر دو بیضه می شود.
- آسیب به کشاله ران
- ابتلا به سرطان و یا درمان آن، مانند پرتودرمانی
- اختلالات ژنتیکی، مانند سندرم کلاین فلتر(اختلال کرموزومی اسپرم)
3- آزواسپرمی پس بیضه ای:
شایع ترین نوع آزواسپرمی در مردان، آزواسپرمی پس بیضه ای می باشد. در این نوع آزواسپرمی، بیضه‌ها توانایی تولید اسپرم های سالم را دارند، اما مانعی برای خروج اسپرم ها وجود دارد. عواملی که می تواند مانع از خروج اسپرم ها شود عبارت اند از:
- انسداد لوله های اسپرم بر: به این وضعیت آزواسپرمی انسدادی گفته می شود.
- عمل وازکتومی
- انزال رتروگرید: در این وضعیت، هنگام انزال، اسپرم ها به جای ورود به آلت تناسلی و خروج از آن، وارد مثانه می شوند.
تشخیص آزواسپرمی
در صورتی که اقدام به بارداری صورت گرفته اما بارداری اتفاق نیفتد، پزشک علل این وضعیت را بررسی می کند. ابتدا نمونه ای از مایع منی در آزمایشگاه بررسی می شود (آزمایش اسپرمو گرام). در صورتی که در نمونه های مایع منی (حداقل دو نمونه که در دو روز مختلف تهیه شده اند) اسپرمی وجود نداشته باشد، ابتلا به آزواسپرمی تشخیص داده می شود.
سپس پزشک به بررسی علل بروز آزواسپرمی در بیمار می پردازد. برای این کار، پزشک ابتدا یک معاینه فیزیکی کامل انجام داده و سوابق پزشکی فرد را بررسی می کند. سپس یک آزمایش خون برای بررسی هورمون ها انجام می شود.
اگر سطح هورمون ها طبیعی باشد، پزشک ممکن است یک سونوگرافی اسکروتال (سونوگرافی بیضه) یا سونوگرافی ترنسرکتال (مقعدی) به منظور بررسی و تشخیص وجود انسداد درخواست دهد. برای تایید تشخیص، ممکن است MRI نیز انجام شود. در برخی موارد، عمل جراحی تنها راه برای پیدا کردن انسداد است. در صورت عدم وجود انسداد، آزمایشات ژنتیکی برای تشخیص اختلالات ژنتیکی احتمالی انجام می شود.
آیا آزواسپرمی درمان دارد؟
چندیدن روش برای درمان آزواسپرمی وجود دارد. با توجه به علت آزواسپرمی، روش درمان نیز متفاوت است. در آزواسپرمی انسدادی، پزشک متخصص طی یک عمل جراحی می تواند انسداد را برطرف کند. اگر انسداد به تازگی ایجاد شده باشد، احتمال موفقیت آمیز بودن عمل جراحی بیشتر است.
در افراد مبتلا به آزواسپرمی غیر انسدادی یا افرادی که انسداد دارند اما نمی خواهند تحت عمل جراحی قرار بگیرند، بازیابی یا استخراج اسپرم می تواند به درمان کمک کند. یکی از روش های این کار، استفاده از یک سرنگ کوچک برای کشیدن اسپرم از بیضه است. سپس، نمونه فریز شده و ذخیره می گردد تا بعد ها برای لقاح آزمایشگاهی (IVF) از آن استفاده شود.
محمد
شنبه ۲۴ دی ۱( 1 سال پیش)
تعداد بازدید: 107
مشاهده پرسش
