آلوپورینول به منظور درمان نقرس، سطوح بالای اسید اوریک در بدن که ناشی از مصرف برخی از داروهای سرطان و سنگ کلیه است استفاده می شود. قرص آلوپورینول در گروهی از داروها به نام مهارکننده های گزانتین اکسیداز قرار دارد. نحوه عمل این دارو کاهش تولید اسید اوریک در بدن است. سطوح بالای اسید اوریک ممکن است باعث حملات نقرس یا سنگ کلیه شود.
کاربرد قرص آلوپورینول
بجز نقرس، سنگ کلیه و مواردی که قبل تر ذکر شد، گاها از آلوپورینول برای درمان تشنج، درد ناشی از بیماری پانکراس و عفونت های خاص استفاده می شود. همچنین گاهی اوقات برای افزایش بقای بیمار پس از جراحی قلب باز، برای کاهش عود زخم و جلوگیری از رد پیوند کلیه نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
عوارض جانبی قرص آلوپورینول
آلوپورینول ممکن است سبب ایجاد عوارض جانبی شود. اگر هر یک از علائم زیر به صورت شدید وجود دارد یا از بین نمی رود، به پزشک خود اطلاع دهید:
- ناراحتی معده
- اسهال
- خواب آلودگی
- بثورات جلدی
- درد در هنگام دفع ادرار
- ادرار خونی
- سوزش چشم
- تورم لب یا دهان
- تب، گلودرد، لرز و سایر علائم عفونت
- از دست دادن اشتها
- کاهش وزن غیر منتظره
- خارش
آلوپورینول می تواند عوارض جانبی دیگری نیز ایجاد کند. در صورت بروز هرگونه مشکل غیرعادی در حین مصرف این دارو به پزشک خود اطلاع دهید.
اگر یک نوبت مصرف آلوپورینول را فراموش کردم چه باید بکنم؟
دوز فراموش شده را به محض یادآوری مصرف کنید. با این حال، اگر نزدیک به مصرف نوبت بعدی دارو فرا رسیده است، دوز فراموش شده را مصرف نکرده و برنامه منظم خود را ادامه دهید. برای جبران نوبت فراموش شده دو دوز از دارو را مصرف نکنید.
بهترین زمان مصرف آلوپورینول
آلوپورینول به صورت قرص خوراکی در بازار وجود دارد که معمولاً یک یا دو بار در روز و ترجیحاً بعد از صرف غذا مصرف می شود. برای آنکه مصرف آلوپورینول را فراموش نکنید، آن را هر روز تقریباً در یک زمان خاص مصرف کنید. دستورالعمل های تعیین شده توسط پزشک را به دقت دنبال کنید و از پزشک یا داروساز خود بخواهید هر قسمتی را که متوجه نمی شوید توضیح دهد.
آلوپورینول را دقیقا طبق دستور مصرف کنید. مقداری کم تر یا بیشتر از میزان تجویز شده توسط دکتر مصرف نکنید و همچنین تعداد دفعات مصرف دارو را نیز خودسرانه افزایش ندهید. احتمالاً پزشک شما در ابتدا دوز کمی از آلوپورینول را برای شما تجویز کرده و به تدریج، معمولا هفته ای یک بار، دوز دارو را افزایش می دهد.
ممکن است چندین ماه یا بیشتر طول بکشد تا شما اثربخشی کامل آلوپورینول را مشاهده کنید. ممکن است در چند ماه اول پس از مصرف آلوپورینول، تعداد حملات نقرس افزایش یابد، اما این دارو در نهایت از حملات نقرس جلوگیری می کند. ممکن است پزشک شما در ماه های اول مصرف آلوپورینول، داروی دیگری مانند کلشی سین را برای جلوگیری از حملات نقرس تجویز کند. حتی اگر احساس بهبودی می کنید به مصرف آلوپورینول ادامه دهید. هرگز بدون مشورت با پزشک مصرف آلوپورینول را قطع نکنید.
قبل از مصرف آلوپورینول چه اقدامات احتیاطی را باید رعایت کنم؟
چنانچه به آلوپورینول یا هر داروی دیگری حساسیت دارید، به پزشک و داروساز اطلاع دهید. درباره داروهای تجویزی و داروهای بدون نسخه، ویتامین ها، مکمل های غذایی و داروهای گیاهی که مصرف می کنید به پزشک و داروساز خود اطلاع دهید. در صورتی که هریک از موارد زیر را مصرف می کنید حتما به پزشک خود اطلاع دهید:
- آموکسی سیلین (Amoxil، Trimox)
- آمپی سیلین (Polycillin، Principen)
- داروهای ضد انعقاد (رقیق کننده های خون) مانند وارفارین (کومادین)
- داروهای شیمی درمانی سرطان مانند سیکلوفسفامید (سیتوکسان) و مرکاپتوپورین (پورینتول)
- کلرپروپامید (دیابینیز)
- دیورتیک ها («قرص های آب»)
- داروهایی که سیستم ایمنی را سرکوب می کنند مانند آزاتیوپرین (Imuran) و سیکلوسپورین (Neoral، Sandimmune)
- سایر داروهای نقرس مانند پروبنسید (بنمید) و سولفین پیرازون (آنتوران)؛ و تولبوتامید (اوریناز)
⚠️ پزشک ممکن است دوز داروهای شما را تغییر دهد یا بروز عوارض جانبی را تحت نظر داشته باشد.
- اگر بیماری کلیوی یا کبدی یا نارسایی قلبی دارید یا قبلاً داشته اید به پزشک خود اطلاع دهید.
- اگر باردار هستید، قصد بارداری دارید یا در دوران شیردهی قرار دارید به پزشک خود اطلاع دهید. اگر در حین مصرف آلوپورینول باردار شدید، به پزشک خود اطلاع دهید.
- باید بدانید که ممکن است آلوپورینول سبب خواب آلودگی شود. تا زمانی که کاملا هوشیار نشده اید، رانندگی نکنید یا با ماشین آلات خطرناک کار نکنید.
- از پزشک خود در مورد ایمن بودن استفاده از نوشیدنی های الکلی در حین مصرف آلوپورینول سوال کنید. الکل ممکن است اثربخشی آلوپورینول را کاهش دهد.
دکتر شهریار ناطق متخصص ارولوژی و جراح کلیه
