واریکوسل زمانی رخ می دهد که رگ های درون کیسه بیضه بر اثر تجمع خون بزرگ شده باشند. به عبارت دیگر، واریکوسل همان واریس بیضه است و زمانی تشکیل می شود که رگ های کیسه بیضه قادر به برگرداندن، خون فاقد اکسیژن به قلب نباشند. درمان این عارضه تا به امروز فقط جراحی بوده اما ببینم امروزه آیا درمان واریکوسل بدون جراحی امکان پذیر است؟
بسیاری از انواع واریکوسل، بدون علامت هستند، یعنی بیماران هیچ گونه درد یا ناراحتی را تجربه نمی کنند. همانطور که می دانید دمای بدن در کیسه بیضه حدوداً 5 درجه کمتر از دمای طبیعی بدن می باشد. این دمای پایین برای ادامه تولید اسپرم های با کیفیت، ضروری است.
اما در بیمارانی که دچار واریکوسل شده اند، خون انباشته شده موجب بیش از حد گرم شدن بیضه ها می شود و در نهایت منجر به تعداد اسپرم کمتر و کاهش کیفیت اسپرم می شود. بنابراین، بیماران مبتلا به واریکوسل ممکن است مشکلات باروری را تجربه کنند. واریکوسل، مشکل شایعی است و تخمین زده می شود که از هر 100 مرد، 15 نفر تا حدی در زندگی خود واریکوسل را تجربه می کنند.
همه چیز پیرامون جراحی واریکوسل به روش بسته و سرپایی از زبان دکتر ناطق متخصص اورلوژی:
چگونه می توان واریکوسل ها را درمان کرد؟
بیمارانی که هیچ گونه علائمی ندارند، نیازی به درمان واریکوسل ندارند. گرچه، در صورت تجربه ی درد، ناباروری، رشد آهسته بیضه سمت چپ نسبت به بیضه سمت راست یا گزارش آنالیز مایع منی غیر طبیعی، باید در مورد گزینه های درمانی با پزشک خود مشورت کنید. هیچ دارو یا درمان دارویی خوراکی برای واریکوسل وجود ندارد.
مسکن ها، ممکن است موجب تسکین موقتی شوند، اما در نهایت شما به یک درمان دائمی نیاز دارید. واریکوسلکتومی، یک روش جراحی لاپاراسکوپی است که این رگ های بزرگ شده را خارج می کند و به بازیابی گردش خون در اندام های تناسلی مردانه کمک می کند. گرچه، این روش نیز مانند هر روش جراحی دیگری، عوارض اندکی می تواند داشته باشد که شامل عفونت، خونریزی، کبودی، آسیب های بعدی و غیره می شود.
درمان واریکوسل بدون جراحی
آمبولیزاسیون واریکوسل، یک روش درمانی جایگزین برای جراحی واریکوسل است. این روش، یک عمل کم تهاجمی است که توسط متخصص اورولوژی انجام می شود. در روش میکروسکوپیک با مسدود کردن رگ های آسیب دیده عمل می کند و در نهایت موجب کوچک شدن و از بین رفتن رگ های واریکوسل می شود. ناحیه درگیر شده با استفاده از بی حسی موضعی، بی حس می شود.
متخصص اورولوژی برای وارد کردن کاتتر، برش کوچکی درون کاتتر ایجاد می کند. این کاتتر، به دستگاه اشعه ی ایکس متصل شده است که پزشک از طریق آن درون بدن را نگاه می کند و رگ های آسیب دیده را در ناحیه مورد نظر شناسایی می کند. زمانی که پزشک بتواند محل دقیق واریکوسل را شناسایی کند، از ماده حاجب رنگی برای روشن کردن رگ آسیب دیده استفاده می کند. سپس پزشک با کمک ماده حاجب دقیقتر می تواند رگ آسیب دیده را بررسی کند و از یک ماده ی امبولی برای بستن دائمی واریکوسل ها استفاده می کند.
این رگ های بسته شده خود به خود جذب بدن می شوند و بدن، خون را به طرف رگ های سالم مجاور هدایت می کند. میزان موفقیت روش میکروسکوپیک 90% است و احتمال وقوع مجدد آن ناچیز است. این عمل هیچ گونه عوارض جانبی ندارد و دوره نقاهت کوتاهی دارد و در کل، یک روش درمانی ایمن است.
میکروسکوپیک، جنبه های مثبت زیادی دارد، زیرا بیماران نیازی به بیهوشی عمومی ندارند و هیچ اثر زخمی به جا نمی ماند. در اکثر موارد، بیماران در همان روز عمل می توانند به خانه برگردند و نیازی به بستری شدن نیست. مزیت روش میکروسکوپیک این است که نیازی نیست فعالیت های فیزیکی خود را متوقف کنید. شما می توانید دو هفته بعد از عمل، تمرینات ورزشی و فعالیت های جنسی خود را از سر بگیرید.
سوالات متداول پیرامون جراحی واریکوسل
جراحی واریکوسل یکی از روشهای درمان این بیماری است که میتواند به بهبود علائم و عوارض آن و همچنین افزایش شانس باروری کمک کند. در این مطلب به برخی از سوالات متداول پیرامون جراحی واریکوسل پاسخ میدهیم. هدف از این مطلب، ارائه اطلاعات مفید و جامع به بیمارانی است که قصد انجام جراحی واریکوسل را دارند.
1_ چه کسانی واریکوسل میگیرند؟
واریکوسل اتساع و پیچ خوردگی غیرطبیعی وریدهای بیضه است. این بیماری در حدود 15% از مردان بالغ و 40% از مردان نابارور دیده میشود. واریکوسل بیشتر در بیضه چپ و در 10% موارد در هر دو بیضه رخ میدهد. علت دقیق واریکوسل مشخص نیست، اما به طور کلی این بیماری به دلیل نارسایی دریچههای وریدی و افزایش فشار در وریدهای بیضه ایجاد میشود.
2_ عوامل خطرزای واریکوسل
- سن: شیوع واریکوسل در مردان زیر 15 سال نادر است، اما در مردان 15 تا 25 سال به 15% و در مردان بالای 40 سال به 20% میرسد.
- سابقه خانوادگی: اگر یکی از اعضای خانواده شما واریکوسل داشته باشد، احتمال ابتلا به آن در شما بیشتر است.
- ایستادن طولانی مدت: ایستادن طولانی مدت میتواند فشار داخل وریدهای بیضه را بالا ببرد و خطر ابتلا به واریکوسل را افزایش دهد.
3_ درمان واریکوسل با یخ ایا امکانپذیر است؟
پاسخ کوتاه این است که خیر، یخ نمیتواند واریکوسل را درمان کند. یخ میتواند به طور موقت درد و ورم ناشی از واریکوسل را تسکین دهد. به این دلیل که یخ باعث انقباض عروق خونی میشود و جریان خون را در ناحیه مورد نظر کاهش میدهد.
این امر میتواند به طور موقت درد و ورم را کاهش دهد. با این حال، یخ درمانی نمیتواند ریشه اصلی مشکل، یعنی اتساع و پیچ خوردگی وریدهای بیضه را درمان کند. برای درمان واریکوسل، باید به دنبال روشهای درمانی تخصصی مانند جراحی یا آمبولیزاسیون باشید.
چند نکته در مورد استفاده از یخ برای تسکین علائم واریکوسل:
- یک بسته یخ را در یک حوله بپیچید و آن را به مدت 15 تا 20 دقیقه روی بیضه قرار دهید.
- چند بار در روز این کار را تکرار کنید.
- از قرار دادن مستقیم یخ روی پوست خودداری کنید، زیرا ممکن است باعث یخزدگی شود.
اگر علائم واریکوسل شما شدید است یا با استفاده از یخ تسکین نمییابد، به پزشک مراجعه کنید. پزشک پس از معاینه شما میتواند بهترین روش درمان را تجویز کند.
4_ عوارض واریکوسل در رابطه زناشویی
واریکوسل به طور مستقیم بر میل جنسی یا نعوظ تأثیر نمیگذارد. با این حال، عوارض و علائم واریکوسل میتواند در برخی از افراد بر کیفیت رابطه زناشویی آنها تأثیر بگذارد. عوارض واریکوسل در رابطه زناشویی عبارتند از:
- کاهش میل جنسی: درد ناشی از واریکوسل میتواند در برخی از افراد باعث اضطراب و کاهش میل جنسی شود.
- اختلال در نعوظ: در موارد نادر، واریکوسل میتواند به دلیل انسداد وریدها و کاهش جریان خون به بیضه، باعث اختلال در نعوظ شود.
- درد در هنگام رابطه زناشویی: درد ناشی از واریکوسل میتواند در هنگام رابطه زناشویی تشدید شود.
- ناباروری: واریکوسل یکی از شایعترین علل ناباروری مردان است.
همانطور که گفته شد، واریکوسل به طور مستقیم میل جنسی را تحت تاثیر قرار نمیدهد. اما، درد و ناراحتی ناشی از واریکوسل میتواند در برخی افراد باعث اضطراب و کاهش میل جنسی شود. در موارد نادر، واریکوسل میتواند به دلیل انسداد وریدها و کاهش جریان خون به بیضه، باعث اختلال در نعوظ نیز شود. درد ناشی از واریکوسل میتواند در هنگام رابطه زناشویی میتواند به دلیل افزایش فشار در وریدهای بیضه یا به دلیل تحریک بیضه در حین رابطه زناشویی باشد.
5_ آیا واریکوسل باعث زود انزالی میشود؟
زود انزالی از شایعترین مسائل جنسی مردان در رابطه زناشویی است. با این حال تاکنون هیچ مدرک علمی قطعی مبنی بر اینکه واریکوسل باعث زود انزالی میشود، وجود ندارد. مکانیزمهای دخیل در واریکوسل و زود انزالی کاملاً متفاوت هستند. واریکوسل به طور مستقیم بر سیستم عصبی یا هورمونها که در انزال نقش دارند، تأثیر نمیگذارد.
ضمن اینکه مطالعات متعددی برای بررسی ارتباط بین واریکوسل و زود انزالی انجام شده است، اما هیچ یک از این مطالعات نتوانستهاند ارتباط قطعی بین این دو بیماری را اثبات کنند.
با این حال، برخی از مطالعات نشان دادهاند که ممکن است بین واریکوسل و زود انزالی ارتباط غیرمستقیم وجود داشته باشد:
- درد: درد ناشی از واریکوسل میتواند در برخی از افراد باعث اضطراب و نگرانی در مورد رابطه زناشویی شود. این اضطراب میتواند به نوبه خود باعث زود انزالی شود.
- هورمونها: برخی از مطالعات نشان دادهاند که واریکوسل میتواند سطح هورمون تستوسترون را در مردان کاهش دهد. کاهش سطح تستوسترون میتواند به طور غیرمستقیم بر میل جنسی و نعوظ تأثیر بگذارد و احتمال زود انزالی را افزایش دهد.
- عوامل روانی: اضطراب، افسردگی و استرس میتوانند از عوامل زمینهساز زود انزالی باشند. واریکوسل میتواند با ایجاد درد و ناراحتی، به طور غیرمستقیم این عوامل روانی را تشدید کند.
6_ آیا واریکوسل خفیف نیاز به جراحی دارد؟
واریکوسل درجات مختلفی دارد. واریکوسل خفیف به واریسهای کوچک در بیضه اشاره دارد که معمولاً بدون علامت هستند. در بیشتر موارد، واریکوسل خفیف نیاز به جراحی ندارد. با این حال، در برخی موارد خاص، ممکن است جراحی واریکوسل خفیف توصیه شود:
- درد: اگر واریکوسل خفیف باعث درد مزمن در بیضه شود، ممکن است جراحی برای تسکین درد توصیه شود.
- ناباروری: اگر واریکوسل خفیف با ناباروری همراه باشد، ممکن است جراحی برای بهبود شانس باروری توصیه شود.
- مشکلات روانی: اگر واریکوسل خفیف باعث اضطراب و نگرانی در فرد شود، ممکن است جراحی برای بهبود کیفیت زندگی فرد توصیه شود.
اگه واریکوسل مدت زیادی بمونه مثلا چند سال عمل نشه آیا با ناباروری مواجه میشیم؟
واریکوسل درجات مختلفی دارد. در برخی موارد، واریکوسل بدون علامت است و به طور تصادفی در معاینات پزشکی یا سونوگرافی کشف میشود. اما در برخی دیگر، واریکوسل میتواند با علائمی مانند درد بیضه، احساس سنگینی در کیسه بیضه و تورم کیسه بیضه همراه باشد.
عوارض عدم درمان واریکوسل در درازمدت
- ناباروری: واریکوسل یکی از شایعترین علل ناباروری مردان است.
- کاهش کیفیت اسپرم: واریکوسل میتواند باعث افزایش دمای بیضه و کاهش کیفیت اسپرم شود.
- آتروفی بیضه: در موارد نادر، واریکوسل میتواند به دلیل عدم خونرسانی کافی به بیضه، باعث آتروفی (کوچک شدن) بیضه شود.
- درد مزمن: درد ناشی از واریکوسل میتواند در برخی افراد مزمن و آزاردهنده باشد.
ناباروری و واریکوسل
واریکوسل میتواند با مکانیسمهای مختلفی باعث ناباروری شود:
- کاهش کیفیت اسپرم: واریکوسل میتواند باعث افزایش دمای بیضه و کاهش کیفیت اسپرم شود.
- کاهش تعداد اسپرم: واریکوسل میتواند باعث کاهش تعداد اسپرم شود.
- کاهش تحرک اسپرم: واریکوسل میتواند باعث کاهش تحرک اسپرم شود.
اگر علائم واریکوسل را دارید، به پزشک مراجعه کنید. درمان واریکوسل میتواند به بهبود علائم و عوارض آن و همچنین افزایش شانس باروری کمک کند.
دکتر شهریار ناطق متخصص اورولوژی در تهران