انسداد مجاری ادرار و روش های درمانی آن

آخرین بروزرسانی: 23 دی 1401

در این مقاله می خوانید
انسداد مجاری ادرار زمانی اتفاق می افتد که، جریان ادرار به سمت حالب ها، مثانه و میزراه دچار مشکل شده باشد و جریان ادرار به طور کامل و یا به صورت نسبی مسدود شده باشد.

جریان ادرار از کلیه ها به سمت مثانه است ولی در این عارضه جریان ادرار به صورت عقبگرد است و به سمت کلیه ها باز می گردد.  نام دیگر این عارضه رفلاکس کلیه می باشد. 

حالب به لوله ای گفته می شود که مسئول انتقال ادرار از کلیه ها به سمت مثانه است. انسداد حالب ها می تواند باعث تورم و یا آسیب رسیدن به کلیه ها شود. این عارضه ممکن است در هر سنی به وجود بیاید، همچنین انسداد حالب ها می تواند به صورت نادر در جنین مشاهده شود.

دلایل انسداد حالب ها

گرفتگی مجرای ادرار به دلایل متعددی رخ می دهد. فشارهای مضاعف منجر به آسیب رسیدن به کلیه ها و حالب ها می شوند. انسداد موقت و یا دائمی میزراه و حالب ها که مسئول انتقال ادرار به خارج از بدن هستند، ممکن است علل مختلفی داشته باشند، از جمله:

  • وجود جراحت در ناحیه لگن
  • به وجود آمدن تومور و حرکت آن ها به سمت کلیه ها، مثانه، میزراه و کولون
  • لخته شدن خون
  • بیماری های مربوط به مجاری ادراری
  • وجود سنگ حالب، که از کلیه ها منشا گرفته است.

اختلالات سیستم عصبی نیز یکی از دلایل انسداد حالب ها می باشد. این حالت زمانی رخ می دهد که اعصاب مثانه، دچار مشکل می شوند. همچنین مصرف بی رویه قرص های کنترل کننده ی مثانه ی بیش فعال، در مواردی از دلایل اصلی انسداد حالب ها هستند.

یکی از علل شایع انسداد مجاری ادرار در آقایان، متورم شدن و التهاب پروستات است. خانم های باردار نیز به دلیل فشار جنین بر روی مثانه، ممکن است مبتلا به عارضه ی عقب گرد جریان ادرار شوند. البته قابل ذکر است، این حالت به ندرت اتفاق می افتد.

مشکلات ارولوژی سوزش ادرار

علائم انسداد حالب ها

شروع احتباس ادراری ممکن است خیلی سریع و حاد و یا به صورت آهسته و پیشرونده رخ دهد. درد در ناحیه ی میانی پهلو یکی از علائم ابتدایی انسداد و گرفتگی حالب ها می باشد. شدت و ناحیه دقیق درد در افراد مختلف متفاوت بوده و همچنین این عارضه ممکن است باعث ایجاد درد در هر دو طرف بدن شود.

تب، حالت تهوع و استفراغ از علائم شایع انسداد مجاری ادرار هستند. همچنین رفلاکس جریان ادرار به سمت کلیه ها باعث ایجاد درد در آن ها می شود. هرگونه تغییر در عادت تخلیه ی ادرار ممکن است از علائم انسداد حالب ها باشد. این تغییرات عبارتند از:

  • دشواری در دفع ادرار
  • جریان آهسته ادرار و یا قطع و وصل شدن ادرار
  • شب ادراری و عدم تحمل ادرار
  • احساس عدم تخلیه کامل مثانه
  • وجود خون در ادرار
  • کاهش برون دهی کلیه

❗نکته: کاهش مقدار ادرار تخلیه شده در روز، از علائم انسداد در یکی از کلیه ها می باشد، این در حالیست که متوقف شدن کامل جریان ادرار، معمولا نشان دهنده درگیری هر دو کلیه و انسداد آنهاست.

تشخیص انسداد حالب ها

هر گونه انسداد در مجاری ادرار، از طریق اولتراسوند تشخیص داده می شود. اسکن از ناحیه ی درگیر شده، می تواند هر گونه بازگشت ادرار به کلیه ها را نشان دهد. همچنین استفاده از عکس برداری های متداول، در تشخیص انسداد حالب ها کمک شایانی می کند.

درمان گرفتگی مجرای ادرار

از بین بردن انسداد موجود در حالب ها اصلی ترین هدف درمان می باشد. درمان انسداد مجاری ادرار توسط دو روش جراحی و قرار دادن استنت امکان پذیر است.

❇ جراحی

در این فرایند، هر گونه توده اعم از قسمت های سرطانی، تومور، پلیپ و زخم های بوجود آمده، بوسیله ی جراح از حالب ها برداشته می شوند. در نتیجه با رفع انسداد موجود در حالب ها، جریان طبیعی ادرار از کلیه به سمت مثانه برقرار خواهد شد.

❇ قرار دادن استنت

یکی از راه حل های غیر تهاجمی تر، جایگذاری یک استنت در مجاری مسدود شده می باشد. استنت یک نوع لوله ی شبکه مانند است که در داخل لوله های مسدود شده قرار داده می شود و باعث اتساع آن ها می شود. جایگذاری استنت در لوله هایی که به دلایل مختلف باریک شده اند، راه حل مناسبی برای پیشگیری از هر گونه انسداد می باشد.

قرار دادن استنت (سوند حالب دبل جی: Dj) داخل حالب ها تحت بی حسی موضعی بوده (نياز به بیهوشی عمومی نداشته) و توسط اندوسكوپی صورت می گیرد.

بیضه نزول نکرده

علائم انسداد مجاری ادرار در جنین

انسداد مجاری ادرار و حالب ها، مشکلات مختلفی در جنین به وجود می آورد. یکی از علائم انسداد در جنین، کاهش مقدار مایع آمنیوتیک در رحم مادر است. یکی از مواد تشکیل دهنده ی مایع آمنیوتیک، ادرار می باشد.

جنینی که دارای مشکلات انسدادی است، توانایی دفع ادرار به داخل مایع آمنوتیک را ندارد. در نتیجه این عارضه باعث کاهش مقدار مایع آمنیوتیک شده و مشکلات زیادی را در هنگام تولد به وجود می آورد.

درمان انسداد مجرای ادرار در جنین

در جنین این فرایند از طریق ایجاد یک سیستم تخلیه بوسیله ی قرار دادن یک شانت در رحم مادر صورت می گیرد. این شانت باعث انتقال ادرار نوزاد به داخل مایع امنیوتیک می شود.

درمان در جنین فقط زمانی انجام می شود که انسداد مجاری ادرار باعث آسیب به کلیه های جنین شده باشد. معمولا عملکرد کلیه های نوزاد، قابل ترمیم است.

 انسداد مجاری ادرار به درگیری یک یا هر دو کلیه، بستگی دارد. در افرادی که فقط یکی از کلیه ها دچار انسداد شده است، ایجاد بیماری های مزمن ادراری بعید است. در افرادی که دچار انسداد های عود کننده در یک یا هر دوی کلیه ها شده باشند، احتمال آسیب شدید به کلیه ها وجود دارد.

 

دکتر شهریار ناطق جراح کلیه و متخصص ارولوژی

برای پرسش از دکتر بر روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.

به اشتراک گذاری

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

پاسخ های ارایه شده اعم از تشخیصی و درمانی توصیه های کلی بوده شما را از مراجعه به پزشک معالجتان بی نیاز نمی کند و طبق قوانین امکان تجویز دارو وجود ندارد.  

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر محمد شنبه ۲۴ دی ۱( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 176 مشاهده پرسش
    تصادف کردم مثانه م پاره شد.دچار تنگی شدم.سوند به مدت سه ماه وصل بود.الان تنگیم درمان نشده.دوبار دیگه عمل بسته برای باز شدن مجرا انجام دادم.اما برگشت پذیره راه حل دائمی چیه؟
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق شنبه ۲۴ دی ۱( 1 سال پیش)
      سلام ابتدا عکس مجرا(RUG)انجام دهید و با جواب آن به مطب مراجعه کنید
  • تصویر کاربر ابراهیم دوشنبه ۱۲ مهر ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 297 مشاهده پرسش
    سلام
    هفت ماه پیش بدلیل وجود سنگ در حالب تی یو ال کردم بعد از آن به مدت یک ماه سوند استفاده کردم انسداد ادرار بوجود آمد که بعد با دارو خوب شدم حالا بعد از گذشت ۷ ماه دوباره سنگ ۵ میل درست کرده سوالی که خدمتتون دارم این است که آیا امکان انسداد ادرار هست یا نه یکی از پزشکان گفتند قطعا دوباره انسداد ادرار خواهی گرفت و پروستات را باید عمل کنید نظر شما را در این مورد خواستم جویا شم ممنون
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق دوشنبه ۱۲ مهر ۰( 2 سال پیش)
      سلام بعید است
  • تصویر کاربر ریحانه دوشنبه ۱۲ مهر ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 252 مشاهده پرسش
    سلام وقت بخیر عذرخواهی می کنم مشکلی برام پیش امده دختری دارم شانزده ساله برای دفع ادرار نمی تونه دفع کنه باید سرپا بایسته تا دفع بشه می خوایتم ببینم مشکلش چیه
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق دوشنبه ۱۲ مهر ۰( 2 سال پیش)
      سلام نوار مثانه انجام دهید
  • تصویر کاربر احمد پنجشنبه ۳۱ تیر ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 758 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر من حدودا 5 ساله که سالی یه بار سنگ دفع میکنم هر بار هم به صورت دارویی دفع شده. از روز جمعه 24 تیر ماه درد از کلیه شرو شد اومد توی بیضه و شکم و مثانه با مراجعه به درمانگاه و پزشک عمومی مسکن زدم درد کمتر شده اما مدام احساس اینکه یه سیخ داغ داخل الت میشه و درد رو دارم سنو رفتم جواب نوشته که یه سنگ 4 میلیمتری در حالب نزدیک مثانه هستش خیلی مایعات مصرف کردم و پیاده روی و ورزش اما دفع نشده و هنوز همون حس درد در شکم و مجاری اداری مخصوصا حالت تیر کشیدن در خروجی ادار رو حس میکنم و ازار دهنده هستش. میخواستم بدونم چه قرصی یا دارویی استفاده کنم به دفع کمک کنه تشکر.
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق پنجشنبه ۳۱ تیر ۰( 2 سال پیش)
      سلام تجویز دارو از طریق سایت امکانپذیر نیست
  • تصویر کاربر آرمینا شنبه ۱۵ خرداد ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 626 مشاهده پرسش
    وقت بخیر، حدودا یکسال پیش از کلیه پسرم که الان ۲ سال و پنج ماهشه انجام دادیم که یکم کلیه اش متورم بود، ولی دیگه هیچ علایمی نداره، آیا دچار انسداد مجاری ادراریست و احتیاج به عمل داره؟؟؟
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق شنبه ۱۵ خرداد ۰( 2 سال پیش)
      سلام لطفا مجددا سونوگرافی انجام دهید
  • تصویر کاربر سحر چهارشنبه ۱۱ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 901 مشاهده پرسش
    سلام مادر من قبل عید با درد شدید مثانه و قطع شدن ادرار پیش دکتر رفت و با میله ای راه مثانه رو باز کرد و کلی داروی سفالکسین و ژلوفن داد اولش ادرارشو کرد ولی اصلا درد مثانه خوب نشد دوباره رفت پیش دکتر بهش قرص ویسول داد یک ورق خوب شده بود اما به محض تموم شدن دارو دوباره هم ادرارش قطره قطره میاد هم درد دارو تو رو خدا کمکش کنید
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق چهارشنبه ۱۱ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      سلام لطفا با کلیه مدارک به مطب مراجعه کنید
  • تصویر کاربر داود یکشنبه ۸ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 336 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر من تو استان یزد هستم آیا بچه همینجا عمل کنم یا بياورم تهران.ایا عمل باز کردن مجرایی ادار خیلی سخته.بعد عمل امکان بازگشت مجدد وجود دارد. باتشکر وخسته نباشید
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق یکشنبه ۸ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      سلام بستگی به شدت تنگی مجرا دارد
  • تصویر کاربر داود یکشنبه ۸ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 292 مشاهده پرسش
    سلام بچه من از بد تولد مجرای ادرار تنگ بوده که ازروی شکم باز کردن جهت ادرار ان وروی یک کلیه ان ۶۰درصد وروی کلیه دیگر آن ۳۰درصد باقی مانده بهتر ین موقع عمل ان کی است
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق جمعه ۶ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      سلام بین ۶ ماهگی تا یک سالگی
    2. تصویر کاربر داود شنبه ۷ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      سلام ساکن استان يزد هستم یا يزد عمل کنم یا بیام تهران.عمل خیلی سخته است.بعداز عمل مراقبت احتیاج دارد.ایا به مرور زمان امکان برگشت دارد.
      ممنون
    3. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق یکشنبه ۸ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      سلام بستگی به شدت تنگی دارد
    4. نمایش سایر 2 پاسخ
  • تصویر کاربر فاطمه چهارشنبه ۱۱ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 321 مشاهده پرسش
    من دوسالی هست که دراین این مدت چهار بار پیش اومده که نتونستم ادرار کنم وکارم به بیمارستان کشیده آزمایشاتی هم دادم که سالم بود این بار بازم اونطوری شدم که بازور آمپول تونستم ادرار کنم والان هم زیر شکمم همش درد میکنه شما می دونید بخاطر چیه؟
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق چهارشنبه ۱۱ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      سلام لطفا نوار مثانه انجام دهید
  • تصویر کاربر طاطاری جمعه ۵ دی ۹۹( 3 سال پیش) تعداد بازدید: 348 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر خانمم یک باره مسکل در ادرار پیدا کرد هر چند دقیقه یک بار برای ادرار میره دششویی ولی مقدار کمی ادرار میکنه و حدود یک روب بعد دوباره حالت ادرار میشه باز هم خیلی کم ادرار میکنه این اتفاق شب یک باره شد اگر لطف کنید راهنماییمان کنید .
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق جمعه ۵ دی ۹۹( 3 سال پیش)
      سلام احتمالا به علت عفونت مثانه است
درحال دریافت اطلاعات
پرسش از دکتر