چگونه سنگ مثانه را دفع کنیم؟

آخرین بروزرسانی: 6 اسفند 1402

در این مقاله می خوانید
برای درمان سنگ کلیه که در مثانه گیر کرده، در ابتدا باید بدانیک چرا این اتفاق رخ داده زیرا در حالت نرمال سنگ به بعد از کلیه به لوله حالب رسیده و پس از گذر به مجرای ادرار و مثانه می رسد. از ا«جایی که قطر لوله حالب از مجرای ادرار تنگ تر بوده پس باید سنگ براحتی از مجرای ادرار و مثانه عبور کند، اما در صورت عبور نکردن امکان وجود بیماری در مانند بزرگی پروستات (در افراد مسن) و تنگی مجرای ادرار در (جوانان) می باشد. 

درمان فوری سنگ مثانه

درصورتی که سنگ های مثانه هنگام تشخیص هنوز کوچک باشند، نوشیدن مایع زیاد برای دفع آنها کافی است. ولی اگر خیلی بزرگ باشند نیاز به شکستن و یا برداشتن آنها از طریق جراحی میباشد.

1_  عمل سنگ مثانه با لیزر

در یک فرایندی به نام سیستولیتولاپاکسی، از طریق وارد کردن لوله ای به همراه دوربین به داخل میزراه، مثانه شستشو داده شده و سنگ ها شکسته میشوند. همچنین از یک لیزر یا اولتراسوند برای شکستن سنگ ها قبل از شستشوی مثانه استفاده می شود. این فرایند نیاز به یک بیهوشی موضعی دارد.

سنگ های مثانه می توانند بدون هیچ گونه علامتی و به مدت طولانی در مثانه وجود داشته باشند و معمولا زمانی کشف می شوند که به دلایل دیگری از آن ناحیه عکس برداری می شود. سنگ های بزرگ مثانه به عمل سنگ مثانه با لیزر نیاز دارند.

2_جراحی سنگ مثانه

اگر سنگ های بوجود آمده در حدی بزرگ باشند که نتوان آن ها را بوسیله ی شکستن آن ها از بین برد، نیاز به جراحی دارند. در این جراحی از طریق برش در ناحیه شکم وارد مثانه شده و سنگ ها برداشته می شوند. از آنجایی که تمامی جراحی ها عوارض جانبی زیادی دارند، بهترین اقدام شکستن سنگ ها می باشد.

علائم سنگ مثانه

سنگ های مثانه ممکن است در درجه ی اول دارای نشانه هایی نباشند ولی درصورتی که این سنگ ها باعث تحریک مثانه شوند، باعث علائمی میشوند از جمله:

  • ناراحتی و درد در آلت تناسلی مردان
  • نامنظمی های ادراری و یا قطع و وصل شدن ادرار
  • طول کشیدن آغاز جریان در طی ادرار
  • درد در ناحیه ی تحتانی شکم
  • درد و احساس ناراحتی حین ادرار
  • وجود خون در ادرار ( آیا وجود خون در ادرار خطرناک است )
  • ادرار سیاه و یا غیرشفاف

عمل توده مثانه با لیزر

سنگ مثانه

بعضی اوقات فقط یک سنگ بوجود می آید ولی ممکن است گروهی از سنگ ها تشکیل شود. این سنگ ها شکل و شمایل متفاوتی دارند و اکثرا کروی هستند. کوچکترین سنگ های مثانه بوسیله ی چشم غیر مسلح قابل شناسایی نیستند.

سنگ مثانه چگونه تشکیل میشود؟

سنگ مثانه که با نام های وزیکال کالکولوس و سیستولیتس نیز شناخته می شود، با جمع شدن املاح معدنی تشکیل میشود. این عارضه می تواند با عدم تخلیه کامل مثانه بعد از ادرار، به وجود آید. در نهایت ادرار و املاح داخل آن به صورت کریستال شده در می آیند و سنگ های مثانه را تشکیل می دهند.

این سنگ ها زمانی که خیلی کوچک هستند بوسیله ی ادرار دفع می شوند ولی در مابقی دفعات می توانند به دیواره ی مثانه یا حالب (لوله ای که از کلیه ها به سمت مثانه می آید) بچسبند و در آنجا گیر بیافتند. با مرور زمان قطعه های بیشتری به این سنگ های کوچک چسبیده و سنگ های بزرگتری را تشکیل می دهند.

علائم سنگ مثانه

علت ایجاد سنگ مثانه

سنگ های مثانه در پی ماندن ادرار در داخل مثانه بوجود میایند که معمولا عدم تخلیه ی کامل مثانه بدلیل مشکلات مختلف پزشکی میباشد. بیماری هایی که باعث عدم تخلیه ی کامل مثانه در حین ادرار میشوند، عبارتند از:

1_ بیماری هایی با ریشه ی عصبی در مثانه

آسیب هایی مانند سکته مغزی و جراحت نخاع که باعث آسیب دیدن مسیر عصبی بین مثانه و دستگاه عصبی بدن میشوند.

2_ التهاب مثانه

عفونت مجاری ادراری و یا پرتو درمانی در آن ناحیه میتوانند باعث التهاب مثانه شوند.

3_ سنگ کلیه

سنگ کلیه با حرکت به سوی مثانه، باعث انسداد راه خروجی آن می شوند. سنگ های کلیه از مابقی سنگ ها شایع تر می باشند.

4_ بزرگ شدن پروستات

در صورتی که پروستات از اندازه ی طبیعی خود بزرگتر شود، باعث فشار بر روی مجرای ادراری شده و از تخلیه ی کامل مثانه جلوگیری می کند.

علائم پروستات 

بزرگی پروستات

5_ ابزار پزشکی

سنگ های مثانه میتوانند بوسیله ی سوند و یا ابزارهای دیگر پزشکی بوجود بیایند.

6_ دیورتیکول مثانه

این حالت زمانی اتفاق میوفتد که کیسه هایی در مثانه بوجود آیند و این کیسه ها  باعث انسداد راه خروجی ادرار شوند.

7_سیستوسل

در خانم ها ممکن است دیواره ی مثانه ضعیف شده و بوسیله ی واژن تغییر شکل داده شود که این باعث تغییر در جریان ادرار می شود.

 سیستوسل چیست؟

عوامل پرخطر سنگ مثانه

موارد زیر شامل عوامل پرخطر میباشند:

1_ سن و جنسیت

مردان به خصوص در سن میانسالی بیشتر از خانم ها دچار این عارضه می شوند.

2_ فلج بودن یا از کار افتادگی

افرادی که دارای جراحت بزرگ در نخاع و یا از کار افتادگی ماهیچه های لگن میباشند، به صورت کامل نمی توانند ادرار خود را تخلیه کنند.

3_ انسداد راه خروجی مثانه

هر شرایطی که باعث انسداد مجرای خروجی مثانه بشود، مانند التهاب پروستات، می تواند باعث عدم تخلیه کامل مثانه بشود.

4_ جراحی تقویت مثانه

نوعی جراحی است که در زنان برای درمان بی اختیاری ادرار انجام می شود.

چرا نمیتونم ادرارمو نگه دارم؟

عوارض جانبی سنگ مثانه

با وجود اینکه اکثر سنگ های مثانه علائمی ایجاد نمی کنند ولی در صورت عدم برداشته شدن، باعث عوارض جانبی زیر می شوند:

1_ از کار افتادگی مزمن مثانه

تکرر ادراری دردناک که بعضی اوقات می تواند باعث انسداد کامل مجرای ادرار شود.

عفونت مثانه

 

2_ عفونت مجرای ادراری

عفونت های مداوم در مجرای ادراری

معاینه و تشخیص سنگ مثانه

 تشخیص سنگ مثانه ممکن است به معاینات زیر نیاز داشته باشد:

1_ معاینه ی فیزیکی

به معنی لمس ناحیه مثانه و تشخیص هرگونه برآمدگی و درد می باشد.

2_  آزمایش ادرار

ممکن است یک آزمایش ادرار برای ردیابی باکتری، خون و یا املاح کریستالیزه شده نیاز باشد.

3_ سی تی اسکن(CT-SCAN)

یک عکسبرداری از ناحیه ی درگیر شده در شکم

اولتراسوند

4_ اولتراسوند (Ultrasound)

برای تشخیص سنگ های مثانه

5_  ایکس ری (X-ray)

البته بعضی از سنگ ها، مانند سنگ های اسيد اوریكی بوسیله ی ایکس ری دیده نمی شوند.

6_ حاجب داخل وریدی

یک مایع حاجب از طریق ورید ها به داخل بدن تزریق میشود. این مایع با رسیدن به کلیه ها و مثانه باعث تشخیص سنگ های ان ها از طریق ایکس ری میشود.

پیشگیری از سنگ مثانه

با توجه به اینکه سنگ های مثانه از طریق بیماری های زیادی ایجاد میشوند، نمی توان از به وجود امدن آن ها پیشگیری کرد. با این وجود  بهترین راه حل، اقدام به موقع هنگام تجربه ی هرگونه علائم غیرطبیعی در دفع ادرار، وجود خون در ادرار و یا تغییر رنگ آن است. نوشیدن مایعات به مقدار زیاد کمک به عدم تشکیل این سنگ های میکند.

بعضی از افرادی که دارای عفونت مجاری ادرار هستند، دارای احساس عدم تخلیه ی کامل ادرار پس از دفع میباشند که در این شرایط بهتر است پس از 10-20 ثانیه، دوباره اقدام به دفع ادرار کرد. به این اقدام تخلیه ی مضاعف می گویند که ممکن است از ایجاد سنگ های مثانه جلوگیری کند. بر اساس بعضی از مطالعات انجام شده، ایستادن در هنگام ادرار میتواند کمک شایانی به تخلیه ی کامل مثانه هنگام دفع ادرار بکند.

دکتر شهریار ناطق جراح و متخصص کلیه

برای پرسش از دکتر بر روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.

 

به اشتراک گذاری

سیستم پرسش و پاسخ

ثبت سوال جدید

پاسخ های ارایه شده اعم از تشخیصی و درمانی توصیه های کلی بوده شما را از مراجعه به پزشک معالجتان بی نیاز نمی کند و طبق قوانین امکان تجویز دارو وجود ندارد.  

پیگیری سوال قبل

برای پیگیری پاسخ سوال خودتون و نمایش آن کد رهگیری خود را در این قسمت وارد کنید.
تصاویر پیوست امکان انتخاب تا ۵ تصویر وجود دارد. جهت انتخاب چندگانه کلید Ctrl را نگه دارید. (فرمت های مجاز شامل png, gif و jpg می باشد و حداکثر حجم هر تصویر ۸ مگابایت است.)
© همیارسیستم
  • تصویر کاربر وحید یکشنبه ۱۶ بهمن ۱( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 181 مشاهده پرسش
    سلام اقای دکتر بنده مرد هستم 39ساله چند روز پیش کلیه درد میکرد رفتم ازمایش دادم گفت چیزی دیده نمیشه نوشت سونگرافی رفتم سونگرافی دکتر گفت سنگی چهار میلی از کلیه راست خارج شده الان دوروز درد دارم احساس میکنم در مثانه موندهایا لطفا راهنمایی کنید
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق یکشنبه ۱۶ بهمن ۱( 1 سال پیش)
      سلام لطفا به مطب مراجعه کنید
  • تصویر کاربر میلاد پنجشنبه ۱۷ آذر ۱( 1 سال پیش) تعداد بازدید: 263 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر ببخشین جند وقته از قطره سنگل استفاده میکنم جون سنگ ریزه داره کلیم ‌‌خداروشکر جواب میگیریفتم هی میوفتن کمو بیش ولی این سری احساس میکنم یدونه افتاد ولی در مثانه هنگام ادرار خیلی سوزش دارم نزدیک به دوهفته است آیا باید دارو خاص بگیریم راه حلم جبه این بیوفته
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق پنجشنبه ۱۷ آذر ۱( 1 سال پیش)
      سلام لطفا ابتدا سونوگرافی انجام دهید و با جواب آن به مطب مراجعه کنید
  • تصویر کاربر رسول چهارشنبه ۲۱ مهر ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 557 مشاهده پرسش
    سلام بنده زود زود ادارمیرم وخیلی هم درد میکنه فکرمیکنم یه چیزی تو آلت تناسلیم گیر کرده خون هم میاد
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق چهارشنبه ۲۱ مهر ۰( 2 سال پیش)
      سلام سونوگرافی و آزمایش ادرار انجام دهید
  • تصویر کاربر مرتضی یکشنبه ۱۱ مهر ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 315 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر من بالای ۲۰ سال سنگ کلیه دارم و کلیه هام سنگ سازن..سنگ از کلیه دفع میشه ولی توی مثانه جمع میشه ولی چند تای دفع کردم نمونه شان دارم آیا به درد آزمایش میخورن .راهنمای کنید با تشکر ..سن ۴۰ وزن ۶۵
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق یکشنبه ۱۱ مهر ۰( 2 سال پیش)
      سلام بله
  • تصویر کاربر شایان جمعه ۱ مرداد ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 586 مشاهده پرسش
    سلام آقای دکتر من شایان ۴۵ سالمه من یه سنگ ۵ سانتی داخل مثانه ام هست میخواستم ببینم طریقه در آوردن سنگ به چه صورت امکانپذیر است ممنونم از راهنمایی شما
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق جمعه ۱ مرداد ۰( 2 سال پیش)
      سلام ۵ سانتیمتر بزرگ است جراحی کنید
  • تصویر کاربر حمیدرضا چهارشنبه ۱۸ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 842 مشاهده پرسش
    حمید بوباش هستم از تهران
    سوال شزشکی داشتم در رابطه با درد تحتانی شکم که به کمر و لگن میزنه
    مثل باد تو شکم افتاده باشه
    نه تکرر ادار دارم نه سورش نه عفونت نه خون در ادرار
    از دیروز که کمرم گرفت زیر شکمم درد میگیره
    به سختی نشست و برخواست کردم
    الان کمرم خوب شده ولی درد تحتانی شکمم از صبح هست
    میخواستم ببینم بهم ارتباطی داره کمرم با مثانه
    ممنون میشم
    سن ۵۵
    وزن ۷۹
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق چهارشنبه ۱۸ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      سلام معمولا ارتباطی ندارند در صورت تداوم سونوگرافی انجام دهید
  • تصویر کاربر fatemeh سه شنبه ۱۰ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 768 مشاهده پرسش
    سلام
    من۱۹ سالمه دخترم.۱۵روزپیش به خاطردردکلیه چپم،وبعدش دردسمت چپ مثانم که باسوزش ودردشدی چ قبل،حین وبعدازادارار،وحالت تهوع همراه بود،سونوگرافی وآزمایش انجام دادم ومتوجه شدم که یه سنگ۷تا۸میلی متری دفع کردم ازکلیم، که اونموقع سمت چپ مثانماومده بود.یه سنگ۴نیم میلی متری هم کلیه چپم داشت.هرچی ورزش کردم ومایعات خوردم سنگی که تومثانم بوددفع نشده تاالان که مجبورشدم دوباره برم سونو،والان غیراون سنگ ۷تا۸میلی متری سنگ۴نیم میلی متریه هم ازکلیم دفع وواردمثانم شده ولی قبلی هنوزدفع نشده واینطوری مشکوک به عفونت ادراری هم شدم،تواین مدت ازقطره سنکل،قرص سیپروفلوکساسین هم به تجویزدکترداخلی استفاده کردم ولی دردم هنوزهس،شدیدترهم میشه دوسه روزیکبار،لطفاراهنماییم کنیدکه چجوری سنگ هایی که درمثانم هست رودفع کنم،ایاحتمانیازبه جراحی دارم؟غیرازجراحی وسنگ شکن اصلابه اینانیازدارم یاراهی وجودداره که به اینانیازنداشته باشم،اخه اون سنگ۷،۸میلی متریه خیلی دردایجادکرده واسم
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق سه شنبه ۱۰ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      سلام لطفا برای ویزیت آنلاین اقدام کنید
  • تصویر کاربر رضا شنبه ۷ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 451 مشاهده پرسش
    سلام من مثانه ام درد میکرد رفتم دکتر برام سونوگرافی نوشت انجام دادم در کلیه راستم یه سنگ 3 میلیمتری هست، در کلیه چپم یه سنگ 5 میلیمتری هست، در مثانه ام هم یه سنگ 11میلیمتری هست میخواستم ببینم بغیر از سنگ شکن روش دیگه ای برای دفع سنگ مثانه هست با توجه به 11میلیمتری بودن آن. ممنون میشم اگه راهنماییم کنین.
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق شنبه ۷ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      سلام همان سنگ شکن بهترین گزینه هست
  • تصویر کاربر حسین سه شنبه ۱۰ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 454 مشاهده پرسش
    سلام پدرام 75 سال سن دارد و سکته مغزی کرده و یک بار آنژیو کرده الان رفته دکتر به خاطر سوزش ادرار گفتن سنگ داخل مثانه داره و اندازه سنگ بزرگ هستن باید عمل کنه عمل برایش سخته با شرایطی که دارد آیا راهی جز عمل داره..
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق سه شنبه ۱۰ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      سلام لطفا با کلیه مدارک به مطب مراجعه کنید
  • تصویر کاربر اقا چهارشنبه ۱۱ فروردین ۰( 2 سال پیش) تعداد بازدید: 920 مشاهده پرسش
    اقا حمید

    پایین نبودن آلَت در حالت خوابیده !

    سلام وقت بخیر اقای دکتر

    من از بچگی معمولا آلتم رو رو به بالا دادم گه گاهی زیر کش شلوار هم مینداختمش الان در حالت خواب کاملا پایین نیست و تقریبا رو به جلو هستش و در حالت نعوظ هم متمایل به بالا و خیلی راحت بالا میره تا اینکه بیاد پایین و به سختی پایین میاد !

    مواقعی خیلی خجالت اور هستش برام با اینکه در حالت کاملا خواب هستش اما باز از لباسم میزنه بیرون خواستم ببینم راهی هست که مشکلم رو حل کنم ؟ لطفا راهنماییم کنین ...
    1. تصویر کاربر دکتر شهریار ناطق چهارشنبه ۱۱ فروردین ۰( 2 سال پیش)
      سلام لطفا عکس از الت خود در حالت حداکثر نعوظ بفرستید
درحال دریافت اطلاعات
پرسش از دکتر