عفونت های مجاری ادراری یا همان UTI از جمله رایج ترین باکتری هایی هستند که وارد مثانه افراد می شوند؛ این دسته از عفونت ها با نام عفونتهای مثانه ای نیز شناخته می شوند. این عفونت بین همه رایج است اما زنان مکرر به آن مبتلا میشوند، اما آیا درمان قطعی برای عفونت ادراری وجود دارد؟
بیش از نیمی از بانوان در طول زندگی خود حداقل یک بار با عفونت مثانه روبرو می شوند. این عفونت ها جدی و گاهی اوقات دردناک هستند. اما بیشتر آن ها را می توان به سادگی با کمک آنتی بیوتیک و مراقبت های روزانه درمان کرد.
عفونت مجاری ادرار چیست؟
این عفونت ها می توانند در هر نقطه از سیستم ادراری شما ( که شامل کلیه ها، حالب، مثانه و مجرای خروج ادرار، به وجود آیند. عفونت های مجاری ادراری بیشتر در مثانه شایع هستند. به عفونتی که در مثانه افراد باشد سیستیت می گویند.
عفونت های درون مثانه ممکن است به بخش های بالاتر از سیستم ادراری یا کلیه ها نفوذ کنند. به عفونت مجرای ادراری که در کلیه ها باشد پیلونفریت می گویند.
چرا زنان بیشتر به عفونت ادراری مبتلا می شوند؟
دلیل این که بانوان بیشتر از آقایان با مشکل عفونت های مجاری ادراری روبرو می شوند این است که لوله خروجی ادرار در آن ها کوتاه تر از آقایان است. در نتیجه باکتری ها سریع تر می توانند خود را به مثانه فرد برسانند.
همچنین محل خروج ادرار در بانوان به مقعد و واژن نزدیک بوده که هر دو منبع جرم های مختلف عامل عفونت های مجاری ادراری هستند.
تمیز و خشک نگه داشتن بدن، تعویض روزانه لباس زیر و همچنین شستشوی بدن با شوینده ph مناسب به جلوگیری از ابتلا به عفونت ادراری کمک شایانی می کند.علائم عفونت های مجاری ادراری چه هستند؟
اگر با عفونت مواجه هستید، ممکن است برخی و یا همه این علائم را داشته باشید:
- درد یا سوزش هنگام ادرار کردن
- نیاز به ادرار کردن ، اما وقتی به سرویس بهداشتی می روید ادرار زیادی از بدن خارج نمی شود.
- فشار در قسمت تحتانی شکم
- ادراری که بوی بدی دارد یا به نظر می رسد شیری یا ابری است.
- وجود خون در ادرار. این مورد در زنان جوان تر شایع است. اگر در ادرار خون مشاهده می کنید، سریعا به پزشک یا پرستار خود اطلاع دهید
- احساس خستگی ، لرز ، گیجی یا ضعف در افراد. این مورد در زنان مسن شایع تر است.
- داشتن تب و ممکن است بدین معنا باشد که عفونت به کلیه های شما رسیده است.
درمان قطعی عفونت ادراری
شما باید عفونت ادراری را درمان کنید. آنتی بیوتیک ها داروهایی هستند که باکتری ها را از بین می برند و با عفونت مبارزه می کنند. آنتی بیوتیک ها معمولا برای درمان عفونت های دستگاه ادراری استفاده می شوند. ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما دارویی را انتخاب می‌کند که به بهترین وجه باکتری خاصی را که باعث عفونت شما میشود درمان می‌کند. برخی از آنتی بیوتیک های رایج می توانند شامل موارد زیر باشند:
- نیتروفورانتوئین
- سولفونامیدها (داروهای سولفا)
- آموکسی سیلین
- سفالوسپورین ها
- داکسی سایکلین
- سیپروفلوکساسین
بسیار مهم است که دستورالعمل های ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود را برای مصرف دارو دنبال کنید. مصرف آنتی بیوتیک را قطع نکنید زیرا علائم شما از بین می رود و احساس بهتری پیدا می کنید. اگر عفونت به طور کامل با دوره کامل آنتی بیوتیک درمان نشود، می تواند عود کند.
اگر سابقه عفونت مکرر دستگاه ادراری دارید، ممکن است نسخه آنتی بیوتیکی برای شما تجویز شود که در اولین شروع علائم مصرف کنید. اگر سابقه عفونت ادراری مکرر دارید، با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود در مورد بهترین گزینه درمانی برای خود صحبت کنید.
عفونت های پیچیده و خاص ادراری چگونه درمان می شوند؟
اگر عفونت فرد یک عفونت پیچیده و خاص مجاری ادراری باشد ، پروسه های درمانی طولانی تر آنتی بیوتیک ها برایش تجویز می شود. گاهی اوقات ممکن است آنتی بیوتیک درمانی به شکل درون وریدی در داخل بیمارستان آغاز شود.
پس از گذشت یک دوره کوتاه ، آنتی بیوتیک ها به صورت ماهانه یا هر دو هفته یک بار تجویز می شوند. عفونت های کلیوی گاهی اوقات به همین شکل مورد درمان قرار می گیرند.
علت عفونت در مجرای ادرار چیست؟
این موارد به دلیل باکتری ها و به ندرت مخمر و رسیدن آن ها به سیستم ادراری شما به وجود می آیند. پس از رسیدن به این ناحیه، باکتری ها شروع به افزایش و رشد کرده و منجر به بروز التهاب ( ورم ) و درد می شوند.
با شستن ناحیه پشت و جلوی ناحیه تناسلی و مقعد خود هر بار پس از دستشویی رفتن می توانید از بروز عفونت های مجاری ادراری جلوگیری کنید. از جمله دیگر فاکتور هایی که احتمال بروز این عفونت ها را بیشتر می کنند می توان به موارد زیر اشاره داشت:
فاکتور های بدنی
زنانی که وارد دوره یائسگی شده اند با مشکل تغییر حالت واژن شده و پشتیبانی استروژن از بدن که احتمال بروز عفونت را کم می کند از دست خواهند داد.
برخی از بانوان به شکل ژنتیکی در معرض عفونت هستند و مجاری ادراری دارند که کار را برای باکتری ها جهت رسیدن به مثانه راحتتر می کنند. رابطه جنسی نیز می تواند در ابتلای شما به عفونت های مجاری ادرار تاثیرگذار باشد.
جلوگیری از بارداری
ریسک بروز عفونت های مجاری ادراری در بانوانی که از دیافراگم استفاده می کنند نیز بالاتر از افرادی است که از روش های دیگر کنترل بارداری بهره می برند.
استفاده از کاندوم های حاوی فوم اسپرم کش نیز ریسک ابتلای بانوان به عفونت های مجاری ادراری را بالاتر می برد.
آناتومی غیر نرمال
در صورت داشتن حالت غیر نرمال در مجاری ادراری و یا این که اخیرا دستگاهی وارد بدن شما شده باشد ( به عنوان مثال لوله ای جهت تخلیه مایعات درون بدن ) احتمال بروز عفونت مجاری ادراری در شما بالا است.
اگر به دلیل نوعی انسداد نمی توانید به شکل عادی ادرار خود را تخلیه کنید ، باید بگوییم ریسک بروز عفونت ها در این شرایط نیز بالاتر می رود.
غیر نرمال بودن آناتومی بدن در مجاری ادراری نیز ممکن است عامل بروز عفونت های مجاری ادرار شود. این موارد معمولا در بین کودکان در سنین پایین دیده می شوند اما در بزرگسالان نیز وجود دارند.
ممکن است عدم نرمال بودن ساختاری نظیر مراکز خروجی به نام دایورتیکولا ( که محل استقرار باکتری ها در مثانه است) و یا حتی وجود انسداد ( به عنوان مثال مثانه بزرگ شده که اجازه خروج تمامی ادرار را نمی دهد ) از جمله عواملی باشند که زمینه را برای بروز عفونت های مجاری ادراری فراهم نمایند.
سیستم ایمنی بدن
مشکلاتی نظیر دیابت ( قند خون بالا) نیز افراد را در معرض ریسک بالای ابتلا به عفونت های مجاری ادراری قرار می دهند چرا که بدن توانایی مبارزه مناسب با جرم ها را ندارد.
پیشگیری از عفونت ادراری
مراحلی وجود دارد که در صورت رعایت شدن توسط بانوان از بروز عفونت ها جلوگیری به عمل خواهد آمد:
- برخی از روش های پیشگیری از بارداری نظیر فوم های اسپرم کش و دیافراگم می توانند ریسک بروز عفونت های مجاری ادراری را افزایش دهند. در مورد راه های دیگر پیشگیری از پزشک خود سوال بپرسید.
- مایعات زیادی بنوشید ( حدود ۲ لیتر در روز) تا بدن به خوبی پر آب باشد.
- ادرار کردن در زمانی که به آن نیاز دارید را به زمان دیرتر موکول نکنید و جهت اتمام کار عجله نداشته باشید.
- نگه داشتن ادرار و خالی نشدن مثانه به شکل کامل ریسک بروز عفونت های مجاری ادراری را افزایش می دهند.
- آبمیوه کرن بری و قرص های آن نیز در پیشگیری از عفونت ها به شما کمک می کنند.
انواع عفونت های مجاری ادراری
عفونت می تواند در بخش های مختلف از سیستم ادراری شما رخ دهد. هر نوع از آن بر اساس ناحیه مورد نظر نام خاصی دارد.
سیستیتیس (مثانه)
شاید حس داشتن ادرار در شما به دفعات زیاد ایجاد شود، یا این که ادرار کردن دردناک شود. همچنین ممکن است در بخش زیرین شکم درد داشته باشید یا ادراری به شکل ابری یا همراه با خون را از بدن خارج کنید.
پیلونفریت ( کلیه ها ):
این مورد می تواند منجر به بروز تب، لرز، حالت تهوع، استفراغ و درد در ناحیه بالای کمر یا پهلو شود.
اورتریت ( مجرای ادرار ):
این مورد باعث تخلیه مایعات از بدن و همچنین حس سوزش در حین ادرار کردن می شود.
نحوه تشخیص عفونت های مجاری ادراری
بدین منظور پزشک یا پرستار یک نمونه از ادرار شما را تست خواهند کرد. این بدان معناست که ابتدا باید ناحیه تناسلی خود را به خوبی و با یک پد خاص تمیز کنید.
سپس نمونه خود را در داخل ظرف کوچک جمع خواهید کرد. پس از آن ، پزشک یا پرستار می توانند ادرار شما را بررسی کرده تا از وجود عفونت مجاری ادراری در بدن شما مطلع شوند. این پروسه می تواند تا چند روز به طول بیانجامد.
اگر قبلا این تست را انجام داده اید ، پزشک معالج ممکن است آزمایش های دیگری را پیشنهاد دهد تا دیگر احتمالات به کمک آن ها رد شوند. از جمله این تست ها می توان به این دو اشاره کرد:
سیستوگرام
این یک نوع خاص از اشعه ایکس و تصاویری است که از مجاری ادراری شما گرفته می شود. پرتو های ایکس می توانند مشکلاتی از جمله تورم یا سنگ کلیه را نشان دهند.
آزمایش سیستوسکوپی
سیستوسکوپ یک لوله کوچک است که پزشک در مجرای ادراری قرار می دهد تا داخل مجرای ادرار و مثانه را برای بررسی وجود هرگونه مشکل بررسی کند.
آیا عفونت های مجاری ادرار بر روی بارداری تاثیر می گذارند؟
تغییرات هورمونی دوره بارداری ریسک بروز عفونت های این ناحیه را بالا می برند. احتمال رسیدن عفونت های مجاری ادراری به کلیه در دوره بارداری بانوان بیشتر است.
اگر باردار هستید و علائم این مشکل را دارید ، هر چه سریعتر به پزشک خود مراجعه نمایید. او می تواند آنتی بیوتیکی را برایتان تجویز کند که برای دوره بارداری امن و مطمئن باشد.
در صورتی که درمان صورت نگیرد، احتمال عفونی شدن کلیه ها و بروز مشکلاتی از قبیل موارد زیر وجود دارد:
- زایمان زودهنگام ( به دنیا آمدن کودک کمتر از ۳۹ یا ۴۰ هفته)
- وزن کم نوزاد در حین تولد ( کمتر از ۵ و نیم پوند )
- فشار خون بالا ( که منجر به بروز یک مشکل جدی تر به نام پره اکلامپسی می شود)
چگونه از عفونت ادراری پیشگیری کنم؟
پیشگیری از انواع عفونت های مجاری ادراری ساده است. شما می توانید:
- هنگام نیاز ادرار کنید. بیش از سه یا چهار ساعت بین دستشویی رفتن خود فاصله نگذارید. هرچه ادرار طولانی تر در مثانه بماند ، زمان بیشتری برای رشد باکتری ها وجود خواهد داشت.
- قبل و بعد از رابطه جنسی سعی کنید حتما ادرار کنید.
- همیشه ناحیه مورد نظر را از جلو به عقب پاک کنید.
- سعی کنید روزانه شش تا هشت لیوان مایعات بنوشید.
- هر روز مقعد و لبه های خارجی دستگاه تناسلی خود را تمیز کنید.
- از اسپری های بهداشتی زنانه استفاده نکنید
- اگر دفعات زیادی با عفونت های مجاری ادراری روبرو می شود و از کرم هایی استفاده می کنید که اسپرم ها را تخریب می کند (اسپرم کش ها) ،برای استفاده از روش های دیگر کنترل بارداری ، با پزشک یا پرستار خود صحبت کنید
- لباس زیر از جنس پنبه بپوشید. از شلوار های محکم که رطوبت را به دام می اندازند خودداری کنید و خیلی زود لباس های مرطوب و لباس تمرین و ورزش خود را عوض دهید.
- دوش بگیرید یا حمام ها را به مدت 30 دقیقه یا کمتر محدود کنید.
دکتر شهریار ناطق جراح کلیه و متخصص ارولوژی
برای پرسش از دکتر بر روی لینک پرسش از دکتر کلیک کنید.
نرجس
جمعه ۲۶ دی ۹۹( 3 سال پیش)
تعداد بازدید: 356
مشاهده پرسش
